Η Ευρωπαϊκή Ένωση ετοιμάζεται να εισέλθει σε ένα σκοτεινό κεφάλαιο της ιστορίας της εκτός και αν απορρίψει πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη μετανάστευση, προειδοποιεί ένας συνασπισμός ΜΚΟ. Μετακινούμενη προς μια εξωτερική πολιτική που εξυπηρετεί το μοναδικό στόχο της αναχαίτισης της μετανάστευσης, η ΕΕ και τα κράτη-μέλη της διακινδυνεύουν να υποσκάψουν την αξιοπιστία και το κύρος τους στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δηλώνουν οι οργανώσεις. Γιαυτό, καλούν τους Ευρωπαίους ηγέτες να απορρίψουν την πρόταση της Επιτροπής που θα εδραιώσει αυτή την προσέγγιση, καθιστώντας την αναχαίτιση και επιστροφή ανθρώπων ως τον κύριο στόχο των σχέσεων της ΕΕ με τρίτες χώρες.
Στο επερχόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα συζητήσουν την Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Πλαίσιο Συνεταιρισμού με τρίτες χώρες. Η Ανακοίνωση προτείνει μια προσέγγιση που σκοπεί να χρησιμοποιήσει υπάρχοντα εργαλεία εξωτερικής συνεργασίας της ΕΕ και Κρατών-Μελών για να αναχαιτίσει τη μετανάστευση προς την Ευρώπη. Οι υπογράφουσες οργανώσεις εκφράζουν τη βαθειά ανησυχία τους για την κατεύθυνση που τροχοδρομεί η ΕΕ με την αποτροπή και επιστροφή μεταναστών τον κύριο στόχο της σχέσης της Ένωσης με τρίτες χώρες. Γενικότερα, αυτό το νέο Πλαίσιο Συνεταιρισμού διακινδυνεύει να επιβεβαιώσει τη στροφή προς μια εξωτερική πολιτική που υπηρετεί ένα και μόνο συγκεκριμένο στόχο, τον περιορισμό της μετανάστευσης, σε βάρος της Ευρωπαϊκής αξιοπιστίας και μόχλευσης για υπεράσπιση θεμελιωδών αξιών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Το σχέδιο προτείνει να χρησιμοποιήσει τη βοήθεια, το εμπόριο και άλλα κονδύλια για να ενθαρρύνει αυτές τις χώρες να μειώσουν τον αριθμό μεταναστών προς τις Ευρωπαϊκές ακτές. Προτάθηκε από την Επιτροπή στις αρχές Ιουνίου και θα συζητηθεί από τους Ευρωπαίους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αυτή την εβδομάδα. Είναι εμπνευσμένο από τη συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας, το οποίο έχει αφήσει χιλιάδες ανθρώπους εγκλωβισμένους στην Ελλάδα κάτω από απάνθρωπες και εξευτελιστικές συνθήκες. Αυτό έχει επηρεάσει ιδιαίτερα τα παιδιά, με αποτέλεσμα εκατοντάδες ασυνόδευτων παιδιών να κρατούνται σε κλειστούς χώρους κράτησης στα νησιά ή να εξαναγκάζονται να κοιμούνται σε αστυνομικά κελιά στην Ελληνική ενδοχώρα.
Σύμφωνα με το συνασπισμό 109 οργανώσεων και φορέων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιατρικής, μετανάστευσης και ανάπτυξης, η Ευρώπη διατρέχει τον κίνδυνο να τορπιλίσει την εξωτερική της πολιτική για τα ανθρώπινα δικαιώματα και να υποσκάψει το δικαίωμα στο άσυλο παγκόσμια. Δεν προβλέπονται οποιαδήποτε φερέγγυα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, το κράτος δικαίου και μηχανισμούς στήριξης όταν η ΕΕ συνομολογήσει συμφωνίες με κυβερνήσεις που θεωρεί χρήσιμες για την αναχαίτιση της μετανάστευσης προς την Ευρώπη. Αυτό θα οδηγήσει σε σοβαρό κίνδυνο παραβίαση της διεθνούς έννομης τάξης, η οποία απαγορεύει ρητά την επανα-προώθηση σε περιοχές όπου υπάρχει κίνδυνος παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. «Η ευθύνη για την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δεν τελειώνει στα σύνορα της Ευρώπης», αναφέρεται στη δήλωση.
Επίσης, η πρόταση παραγνωρίζει όλα τα στοιχεία που υπάρχουν για την αναποτελεσματικότητα των στρατηγικών αποτροπής που στοχεύουν στο να σταματήσουν τη μετανάστευση. Η προσέγγιση αυτή της ΕΕ όχι μόνο δεν θα «κάμψει το επιχειρηματικό μοντέλο» των διακινητών αλλά θα αυξήσει τον ανθρώπινο πόνο ενόσω οι άνθρωποι θα εξαναγκάζονται να ακολουθούν πιο επικίνδυνες διαδρομές προς την Ευρώπη.
Ο συνασπισμός των ΜΚΟ εκφράζει βαθειά ανησυχία ότι η προτεινόμενη πρόταση αποτελεί τον εκ βάθρων επανα-προσανατολισμό του προγράμματος βοήθειας για την ανάπτυξη της ΕΕ προς τον τερματισμό της μετανάστευσης. «Πρόκειται για απαράδεκτη αντίφαση με τη δέσμευση της ΕΕ για χρήση της συνεργασίας για την ανάπτυξη με σκοπό την εξάλειψη της φτώχειας» αναφέρεται στη δήλωση.
Οι οργανώσεις προειδοποιούν ότι η συνομολόγηση συμφωνιών «διαχείρισης της μετανάστευσης» με χώρες όπου υπάρχουν σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα είναι αντιπαραγωγική μακροπρόθεσμα. Τέτοιες συμφωνίες, προσθέτουν, θα «υποσκάπτουν τα ανθρώπινα δικαιώματα ανά την υφήλιο και διαιωνίζουν το φαύλο κύκλο της κακοποίησης και της καταπίεσης που εξαναγκάζει τους ανθρώπους να τρέπονται σε φυγή».
Οι ΜΚΟ καλούν τους Ευρωπαίους ηγέτες να απορρίψουν την Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και να αναπτύξουν μια βιώσιμη μακροπρόθεσμη στρατηγική για τη διαχείριση της μετανάστευσης. «Η ΕΕ, το όραμα της οποίας οικοδομήθηκε στα χαλάσματα ενός καταστροφικού πολέμου, ετοιμάζεται να εισέλθει σ’ ένα σκοτεινό κεφάλαιο στην ιστορία της», προειδοποιούν οι οργανώσεις στην κοινή τους δήλωση.
Σημειώσεις για τους εκδότες:
- The joint NGO statement can be seen here, including a list of organisations that have signed up to it.
- Spokespeople from several organisations are available. Please see media contacts below.
Στοιχεία επικοινωνίας:
Florian Oel | Oxfam | florian.oel@oxfaminternational.org | office +32 2 234 11 15 | mobile +32 473 56 22 60
Antonia Paradela | Save the Children | antonia.paradela@savethechildren.org | mobile +32 493 443590
Adela Sandu | Amnesty International | asandu@amensty.eu | office +32 2 502 14 99
For updates, please follow @OxfamEU, @EUSaveTC, @amnestyeu