Η ΚΙΣΑ – Κίνηση για Ισότητα, Στήριξη, Αντιρατσισμό αναφέρεται εκ νέου στην υπόθεση που είδε το φως της δημοσιότητας πριν από δύο εβδομάδες, η οποία αφορά την απάνθρωπη μεταχείριση και παράνομη κράτηση μίας μητέρας και ενός βρέφους 13 μηνών από το Αφγανιστάν. Ο πατέρας κρατείται στο Κέντρο Κράτησης στη Μεννόγεια από τον Δεκέμβριο του 2012, ενώ η μητέρα και τα τρία παιδιά φιλοξενούνταν μέχρι πριν από δύο εβδομάδες στο Κέντρο Υποδοχής Αιτητών Ασύλου στην Κοφίνου. Μετά τη σύλληψη της μητέρας, στις 18 Νοεμβρίου, τα δύο μεγαλύτερα παιδιά μεταφέρθηκαν στην Παιδική Στέγη Λάρνακας. Το βρέφος, το οποίο βρίσκεται ακόμη στο στάδιο του θηλασμού, αρχικά δόθηκε σε ανάδοχη οικογένεια, αλλά στις 23 Νοεμβρίου μεταφέρθηκε στα Αστυνομικά Κρατητήρια Ορόκλινης, όπου κρατείται έκτοτε μαζί με τη μητέρα του. Σύμφωνα με τις αρμόδιες αρχές, «η μεταφορά του βρέφους στα αστυνομικά κρατητήρια έγινε λόγω του ότι έκλαιγε ασταμάτητα», μετά τη βίαιη απομάκρυνση του από τη μητέρα του. [1]
Η σύλληψη της μητέρας έγινε χωρίς την εκ προτέρων αξιολόγηση από τις αρμόδιες αρχές του γεγονότος ότι η πράξη αυτή είναι εντελώς ασύμβατη με τα δικαιώματα των παιδιών, όπως αυτά καθορίζονται από τη σχετική Σύμβαση. [2] Η ΚΙΣΑ καταγγέλλει επίσης το γεγονός ότι οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας, οι οποίες ανέλαβαν την κηδεμονία των παιδιών, δεν ήταν σε θέση να διασφαλίσουν την καθημερινή επικοινωνία των παιδιών με τους γονείς τους και τη συνοχή της οικογένειας, η οποία τελικά έχει διασπαστεί.
Η ΚΙΣΑ σημειώνει επίσης ότι η κράτηση της μητέρας και του βρέφους αντίκειται στο πνεύμα του περί της Προστασίας Ανήλικων Τέκνων Καταδικασθεισών ή Υπόπτων Μητέρων Νόμο του 2005, βάσει του οποίου ακόμη κι αν οι γονείς κατηγορούνταν για ποινικά αδικήματα, η κράτηση της μητέρας νομιμοποιείται εάν η μητέρα κριθεί ότι αποτελεί άμεσο ή και συνεχιζόμενο κίνδυνο για την κοινωνία. [3] Στη συγκεκριμένη περίπτωση, όχι μόνο δεν κατηγορείται η μητέρα του βρέφους για οποιοδήποτε ποινικό αδίκημα, αλλά ούτε καν λήφθηκε οποιαδήποτε δικαστική απόφαση για την κράτηση της. Αντιθέτως, μάλιστα, η κράτηση της μητέρας έγινε στη βάση διοικητικού διατάγματος που εξέδωσε το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης του Υπουργείου Εσωτερικών, γεγονός το οποίο αποτελεί ξεκάθαρα κατάχρηση εξουσίας.
Επιπλέον, σύμφωνα με τις διεθνείς αρχές μεταχείρισης κρατουμένων, πρόσωπα τα οποία κρατούνται βάσει απόφασης διοικητικού οργάνου αποκλειστικά για σκοπούς απέλασης θα πρέπει να κρατούνται σε ξεχωριστό χώρο, που να μην επιτρέπει καμία επαφή με πρόσωπα που κρατούνται για σκοπούς διερεύνησης ποινικών αδικημάτων. Συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων έχει επανειλημμένα τονίσει ότι τα πρόσωπα που κρατούνται κατά τη διαδικασία απέλασης δεν θα πρέπει να κρατούνται στον ίδιο χώρο με πρόσωπα που εμπλέκονται σε ποινικά αδικήματα. [4] Οι πιο πάνω διεθνείς αρχές έχουν ήδη περιληφθεί στην Ευρωπαϊκή Οδηγία 2008/115, [5] η οποία ενσωματώθηκε στον Περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμο, [6] ορίζοντας ότι οι υπό κράτηση υπήκοοι τρίτων χωρών κρατούνται χωριστά από τους υπόλοιπους κρατούμενους. Μάλιστα, όπως έχει επισημάνει πολύ πρόσφατα και η Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που οι αρμόδιες αρχές προβαίνουν σε τέτοιου είδους παράτυπες και παράνομες ενέργειες. [7]
Στο πλαίσιο των πιο πάνω, η ΚΙΣΑ τονίζει ότι η κράτηση της μητέρας και του βρέφους στα Αστυνομικά Κρατητήρια Ορόκλινης είναι απάνθρωπη και αντίθετη με την κυπριακή και ευρωπαϊκή νομοθεσία και ως εκ τούτου θα πρέπει να τερματιστεί άμεσα.
Σημειώσεις προς συντάκτες:
[1] ΚΙΣΑ – Κίνηση για Ισότητα, Στήριξη, Αντιρατσισμό. Δελτίο Τύπου – Τρίτη, 19 Νοεμβρίου 2013. Απάνθρωπη μεταχείριση οικογένειας Αφγανών προσφύγων. Πρόσβαση μέσω της ιστοσελίδας: https://kisa.org.cy/19-11-2013-inhuman-treatment-of-a-family-of-afghan-refugees/
[2] Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, «Άρθρο 9: Ζωή με τους Γονείς» και «Άρθρο 22: Παιδιά πρόσφυγες». Πρόσβαση μέσω της ιστοσελίδας: http://www.unicef.gr/reports/symb.php#22
[3] Ο περί της Προστασίας Ανήλικων Τέκνων Καταδικασθεισών ή Υπόπτων Μητέρων Νόμος του 2005 [33(Ι)/2005], «Άρθρο 3: Ειδικές ρυθμίσεις για ποινές στερητικές της ελευθερίας σε σχέση με τις μητέρες». Πρόσβαση μέσω της ιστοσελίδας: http://www.cylaw.com/nomoi/enop/non-ind/2005_1_33/full.html
[4] European Committee for the Prevention of Torture and Inhuman or Degrading Treatment or Punishment, CPT Standards 2002 – Revised 2010, “Chapter IV: Immigration Detention: Foreign nationals detained under aliens legislation” σελ. 63-68. Πρόσβαση μέσω της ιστοσελίδας: http://www.cpt.coe.int/en/docsstandards.htm
[5] Οδηγία 2008/115/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2008 σχετικά με τους κοινούς κανόνες και διαδικασίες στα κράτη μέλη για την επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών, «Άρθρο 16: Όροι κράτησης». Πρόσβαση μέσω της ιστοσελίδας: http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2008:348:0098:0098:EL:PDF
[6] Ο Περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμος (ΚΕΦ.105), «Άρθρο 18ΠΖ: Όροι κράτησης». Πρόσβαση μέσω της ιστοσελίδας: http://www.cylaw.org/nomoi/enop/non-ind/0_105/full.html
[7] Ανεξάρτητη Αρχή Πρόληψης των Βασανιστηρίων – Γραφείο Επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Λευκωσία – 7 Αυγούστου 2013, Αρ.Φακ. ΕΜΠ 2.07 – Έκθεση αναφορικά με την επίσκεψη που διενεργήθηκε στα Αστυνομικά Κρατητήρια Πέρα Χωριού Νήσου στις 23 Ιουλίου 2013, «Κεφάλαιο III: Υλικές συνθήκες κράτησης», σελ. 2-3. Πρόσβαση μέσω της ιστοσελίδας: http://www.ombudsman.gov.cy/ombudsman/ombudsman.nsf/presentationsArchive_gr/presentationsArchive_gr?OpenDocument
