Εξοχότατε Κύριε Πρόεδρε της Κυπριακής Δημοκρατίας
Τον Οκτώβριο του 2014, 60 περίπου απάτριδες Κούρδοι της Συρίας (Ajanib) άρχισαν μια διαμαρτυρία μπροστά από το Υπουργείο Εσωτερικών με σκοπό να πιέσουν τις αρμόδιες αρχές να εξετάσουν τις αιτήσεις τους για άσυλο, οι πλείστες των οποίων παρέμεναν μέχρι τότε σε εκκρεμότητα για χρονικό διάστημα μέχρι και 10 χρόνια.
Τον περασμένο Δεκέμβριο, οι αρμόδιες αρχές του Υπουργείου Εσωτερικών προχώρησαν στην εξέταση όλων των αιτήσεων ασύλου των διαμαρτυρομένων, παραχωρώντας σε όλους συμπληρωματική προστασία αντί το καθεστώς του αναγνωρισμένου πρόσφυγα
Παρά το γεγονός ότι τους παραχωρήθηκε συμπληρωματική προστασία, 9 από τους διαμαρτυρόμενους συνέχισαν τη διαμαρτυρία τους έξω από το Υπουργείο Εσωτερικών για τους πιο κάτω λόγους:
Η παραχώρηση συμπληρωματικής προστασίας αντί του καθεστώτος του αναγνωρισμένου πρόσφυγα δεν συνάδει ούτε με το Ευρωπαϊκό ούτε με το διεθνές προσφυγικό δίκαιο.
Αυτή η θέση βασίζεται στα πορίσματα στα οποία καταλήγει η νομική γνωμάτευση που έχει η ΚΙΣΑ από τη νομικό της σύμβουλο, η οποία εξειδικεύεται στα θέματα Ασύλου, Ευρωπαϊκού και Διεθνές Προσφυγικού Δικαίου, για τη συγκεκριμένη υπόθεση.
Η θέση αυτή στηρίζεται επίσης από την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR), το κατεξοχήν αρμόδιο σώμα των Ηνωμένων Εθνών για τα θέματα αυτά. επιστολή του, ημερομηνίας 30 Απριλίου 2015, προς τους διαμαρτυρόμενους, τους πληροφόρησε ότι υπέβαλε εμπεριστατωμένο υπόμνημα προς το Υπουργείο Εσωτερικών, με το οποίο εξήγησε τους λόγους για τους οποίους οι άνθρωποι αυτοί είναι δικαιούχοι του καθεστώτος του αναγνωρισμένου πρόσφυγα στη βάση του Άρθρου 1Α(2) της Συνθήκης για τους Πρόσφυγες του 1951.
Αυτή η θέση επιβεβαιώνεται εξάλλου και από το γεγονός ότι, σε αντίθεση με την πολιτική στο ζήτημα αυτό της Κύπρου, όλα τα άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης παραχωρούν σήμερα στους Ajanib καθεστώς αναγνωρισμένου πρόσφυγα. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της Eurostat, κατά το έτος 2014 η Γερμανία παραχώρησε το καθεστώς αναγνωρισμένου πρόσφυγα σε 20 510 άτομα από τη Συρία και το καθεστώς της συμπληρωματικής προστασίας σε 3245 άτομα. Κατά την ίδια χρονιά, η Κύπρος παραχώρησε το καθεστώς αναγνωρισμένου πρόσφυγα σε 0 άτομα και το καθεστώς της συμπληρωματικής προστασίας σε 925 άτομα.
Και πάλι σύμφωνα με την Eurostat, κατά το πρώτο τρίμηνο του 2015, η Γερμανία έδωσε καθεστώς αναγνωρισμένου πρόσφυγα σε 13 775 πρόσωπα και το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας σε 30 άτομα. (Επισυνάπτεται αντίγραφο των στατιστικών αναγνώρισης προσφύγων από τη Συρία από τα κράτη μέλη της ΕΕ για ενημέρωση σας.)
Για την Κύπρο δεν υπάρχουν διαθέσιμα στατιστικά για το πρώτο τρίμηνο του 2015. Παρόλα αυτά, η κατάσταση δεν αναμένουμε να διαφοροποιηθεί από το προηγούμενο έτος, αφού η πρακτική που ακολουθείται είναι η ίδια.
Επιπρόσθετα, το καθεστώς της συμπληρωματικής προστασίας δεν μπορεί να διασφαλίσει συνθήκες ασφαλούς και αξιοπρεπούς διαβίωσης αυτών των ανθρώπων επειδή:
Παρά το ότι πρόσφατη νομοθεσία της ΕΕ ευνοεί τη σύγκλιση των δικαιωμάτων μεταξύ καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας και καθεστώτος πρόσφυγα, στην Κύπρο η διάκριση των δύο αυτών καθεστώτων όχι μόνο παραμένει, αλλά έχει ενισχυθεί με πρόσφατες αλλαγές στη νομοθεσία και στις σχετικές κρατικές πολιτικές.
Στη βάση αυτών των αλλαγών, εμποδίζεται το δικαίωμα για οικογενειακή επανένωση και δεν εφαρμόζεται η πρόνοια του Νόμου για παραχώρηση ταξιδιωτικών εγγράφων σε άτομα με καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας. Την ίδια στιγμή και λόγω του χαρακτήρα που έχει δοθεί στο καθεστώς αυτό, υπάρχει πάντα η δυνατότητα να ανακληθεί η προστασία ανά πάσα στιγμή, με υπαρκτό το κίνδυνο επαναπροώθησης των προσφύγων σε ένα περιβάλλον πιθανής δίωξης, απάνθρωπης και ταπεινωτικής μεταχείρισης μας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι φόβοι τους βασίζονται σε συγκεκριμένες εμπειρίες. Πρόσφατα, οι αρμόδιες αρχές ανακάλεσαν το συγκεκριμένο καθεστώς σε άτομα Παλαιστινιακής καταγωγής από το Ιράκ, μετατρέποντάς τα σε άτυπους μετανάστρες με αποτέλεσμα οι εν λόγω πρόσφυγες τελικά να εξαναγκαστούν να εγκαταλείψουν την Κύπρο.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες, δύο από τους διαμαρτυρόμενους Ajanib κατήλθαν σε απεργία πείνας από τις 27 Απριλίου και από την περασμένη Δευτέρα έχουν τερματίσει και τη λήψη υγρών. Στις 20 Μαΐου, γιατρός που επισκέφθηκε και εξέτασε τους απεργούς πείνας και δίψας διάγνωσε ότι η κατάσταση της υγείας του ενός απεργού είναι σταθερή ενώ του δεύτερου έχει αρχίσει να παρουσιάζει κάποιες επιπλοκές. Ταυτόχρονα, ο γιατρός μας έχει τονίσει ότι τα χρονικά πλαίσια στενεύουν, αφού το αργότερο σε 2 μέρες θα παρουσιαστούν σοβαρές επιπλοκές στην υγεία τους.
Η ΚΙΣΑ, πιστεύοντας ότι είναι πλέον πιθανό το ενδεχόμενο η διαμαρτυρία των απεργών πείνας και δίψας να έχει τραγική κατάληξη με απώλεια ανθρώπινων ζωών, σας καλεί να παρέμβετε για να σωθούν οι ζωές αυτών των ανθρώπων και να αποδοθεί δικαιοσύνη στα νόμιμα αιτήματα τους, παραχωρώντας τους αντί της συμπληρωματικής προστασίας του καθεστώτος του αναγνωρισμένοι πρόσφυγα.
Ευελπιστούμε στη θετική σας ανταπόκριση σας και παραμένουμε στη διάθεση σας για περαιτέρω διευκρινήσεις και πληροφόρηση επί του θέματος.
21 Μαΐου 2015
