Με αφορμή το πρόσφατο δημοσίευμα της εφημερίδας Cyprus Weekly στις 24/6/2017, η ΚΙΣΑ επιθυμεί να σχολιάσει τις δηλώσεις του νέου Υπουργού Εσωτερικών, σε σχέση με το πιο πάνω θέμα, καθότι οι δηλώσεις του δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και τα γεγονότα, προκαλώντας ιδιαίτερη ανησυχία.
Υπενθυμίζεται ότι η εν λόγω οικογένεια, δύο από τα μέλη της οποίας έχουν συμπληρώσει ένα μήνα απεργία πείνας, κατέληξε σε αυτό τον τρόπο διαμαρτυρίας εξαιτίας της αθέτησης των υποσχέσεων του τέως Υπουργού Εσωτερικών, κ. Χάσικου. Το 2014, μετά από μελέτη του υπουργείου του, ο κ. Χάσικος εισηγήθηκε, στην παρουσία μάλιστα εκπροσώπων ΜΚΟ και της Ύπατης Αρμοστείας για τους Πρόσφυγες (UNHCR), όπως οι συγκεκριμένοι πρόσφυγες, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς τους που έλαβαν την υπηκοότητα, να υποβάλουν τις αιτήσεις τους έναν χρόνο αργότερα οπόταν και θα πληρούσαν τις χρονικές προϋποθέσεις του νόμου. Έτσι και έγινε. Τα εν λόγω μέλη υπέβαλαν τις αιτήσεις τους όπως τους εισηγήθηκε ο τέως Υπουργός, εντούτοις απορρίφθηκαν εκδικητικά και κακόπιστα στις 27/3/2017. Η απόφαση ήταν προκατειλημμένη και αποσκοπούσε ουσιαστικά στο να τους υποχρεώσουν να εγκαταλείψουν τη διαμαρτυρία τους. Συναφώς αναφέρεται ότι στις 19/04/17 η UNHCR ενημέρωσε την οικογένεια Hassan-Janbali ότι, σε συνάντησή του με τον Διευθυντή της, ο Υπουργός αναγνώρισε ότι η πιο πάνω απορριπτική απόφαση ήταν εσφαλμένη και έδωσε εντολές για επανεξέταση των αιτήσεών τους για υπηκοότητα. Σχετική είναι η κοινή επιστολή που απέστειλαν τέσσερις μη κυβερνητικές οργανώσεις, η οποία επιβεβαιώνει αυτή την υπόσχεση.
Στις δηλώσεις του, ο νέος Υπουργός Εσωτερικών διατείνεται ότι τα απεργούντα μέλη της οικογένειας δεν πληρούν ούτε τα χρονικά κριτήρια διαμονής στη χώρα ούτε και άλλους παράγοντες, όπως «η μη δημιουργία προβλημάτων στο κράτος» και καλεί τα μέλη της οικογένειας να σεβαστούν τους κανόνες της χώρας, το γεγονός ότι η χώρα τους «αγκάλιασε» και να σταματήσουν την απεργία.
Τέτοιες δηλώσεις δείχνουν, από τη μια την υπαναχώρηση του υφιστάμενου Υπουργού από τη θέση του τέως Υπουργού, και τη μη ορθή γνώση των γεγονότων και των περιστάσεων της συγκεκριμένης περίπτωσης, και, από την άλλη, τη στρέβλωση της πραγματικότητας.
Η ΚΙΣΑ καλεί τον Υπουργό να κατονομάσει τα κριτήρια τα οποία δεν πληρούν τα μέλη της οικογένειας. Το αντικειμενικό κριτήριο του χρόνου διαμονής ικανοποιείται πλήρως, καθότι η οικογένεια διαμένει στην Κύπρο για διάστημα πέραν των 10 χρόνων. Όσον αφορά στους παράγοντες που λαμβάνονται υπόψη για την απόκτηση της υπηκοότητας, όπως είναι η ένταξη στην κοινωνία και η μη δημιουργία προβλημάτων στο κράτος, τα γεγονότα καταδεικνύουν εντελώς το αντίθετο. Όλα τα μέλη της οικογένειας έχουν ενταχθεί πολύ ικανοποιητικά στην κυπριακή κοινωνία, όπως δείχνουν οι επαγγελματικοί και προσωπικοί τους δεσμοί καθώς και η καλή γνώση της Ελληνικής γλώσσας.
Χαρακτηριστική είναι η επιστολή που απέστειλε στο πρόεδρο της δημοκρατίας γνωστός επιχειρηματίας από το χώρο του ΔΗΣΥ στη Πάφο. Στην επιστολή του, η οποία μας έχει κοινοποιηθεί, εκφράζει την υποστήριξη προς τον αγώνα της οικογένειας δίνοντας έμφαση στην πολύ ικανοποιητική ένταξη τους στην τοπική κοινότητα της Πάφου. Επομένως, καλούμε τον Υπουργό να αναφέρει ποιους κανόνες δεν υπάκουσαν τα εν λόγω άτομα και ποια κριτήρια δεν πληρούν.
Έκπληξη προκαλεί και η δήλωση του Υπουργού ότι εάν παραχωρηθεί η υπηκοότητα, η Κυπριακή Δημοκρατία θα παραβιάζει το νόμο και το κεκτημένο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πράγματι, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει υποστεί κριτική για την πολιτική της στο θέμα της υπηκοότητας. Ωστόσο, η κριτική προερχόταν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία προειδοποιεί ότι αντί η Κύπρος να δίδει την υπηκοότητα σε άτομα που έχουν πραγματικούς επαγγελματικούς και προσωπικούς δεσμούς στη χώρα, την πουλά ουσιαστικά σε πλούσιους πολίτες τρίτων χωρών ακόμη και αν δεν έχουν ποτέ πατήσει το πόδι τους στην Κύπρο.
Παράλληλα, αναφέρεται η Κύπρος δεν έχει κυρώσει, ως όφειλε, τη Σύμβαση για τους/τις Απάτριδες του 1954, η οποία προστατεύει τα απάτριδα άτομα από παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ενδεικτική δε είναι η θέση της Κύπρου ανάμεσα στις Ευρωπαϊκές χώρες στο θέμα της πρόσβασης της υπηκοότητας και ένταξης: 36η από τις 38. Συνεπώς, ο Υπουργός φαίνεται ότι έχει λανθασμένη εντύπωση σε σχέση με το ποια νομοθετήματα παραβιάζει η Κυπριακή Δημοκρατία.
Τέλος, όσον αφορά στις δηλώσεις περί άρνησης των απεργών να δουλέψουν και την ‘αγνωμοσύνη’ τους προς την Κυπριακή Δημοκρατία, εφόσον λαμβάνουν επιδόματα, η ΚΙΣΑ θεωρεί ότι, εκτός από λανθασμένες, είναι λαϊκίστικές και αποπροσανατολιστικές.. Διευκρινίζεται ότι αυτά τα άτομα έλαβαν το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, μόλις το 2014, χωρίς να έχουν προηγουμένως, λόγω του καθεστώτος του αιτητή ασύλου, ικανοποιητική πρόσβαση στην αγορά εργασίας. Το καθεστώς τους αναγνωρίστηκε και πάλι έπειτα από διαμαρτυρία, εφόσον οι αιτήσεις ασύλου τους αδικαιολόγητα απορρίφθηκαν, δεδομένου ότι ως μέλη της διεθνώς αναγνωρισμένης ως διωκόμενης ομάδας Ajanib είναι απάτριδες, ενώ η επιστροφή τους στη Συρία είναι εκ των πραγμάτων αδύνατη.
Απόδρασαν από τη Συρία για να μπορούν να ζήσουν με αξιοπρέπεια και επιθυμούν να προσφέρουν στην κοινωνία, σε αντίθεση με τις πεποιθήσεις του Υπουργού. Αυτό καταδεικνύουν εξάλλου με τις πράξεις τους και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας που έχουν ήδη λάβει την υπηκοότητα. Οι ίδιοι υπογράφουν σε αυτή τη φάση ως άνεργοι στις Δημόσιες Υπηρεσίες Απασχόλησης του Υπουργείου Εργασίας, και αναμένουν την ευκαιρία εργοδότησής τους, η οποία δυσχεραίνεται από την κρίση που περνά η χώρα αλλά και από τις διακρίσεις που αντιμετωπίζουν ως πρόσφυγες. Η ΚΙΣΑ θεωρεί τραγικό ο αρμόδιος για την προστασία και ένταξη των προσφύγων Υπουργός θεωρεί ότι η υποχρέωση της Κύπρου έναντι των προσφύγων εξαντλείται στην παραχώρηση επιδόματος επιβίωσης, χωρίς ουσιαστικές προοπτικές απεξάρτησης από αυτό.
Υπό το φως των πιο πάνω, η ΚΙΣΑ καλεί τον κ. Πετρίδη:
- Να εξετάσει το αίτημα των προσφύγων για απόκτηση υπηκοότητας αντικειμενικά, αμερόληπτα και πέραν από πολιτικές σκοπιμότητες και λαϊκισμούς,
- Να προχωρήσει στην υλοποίηση της υπόσχεσης του Υπουργείου του προς τους πρόσφυγες πριν η κατάσταση της υγείας τους φτάσει σε καταστροφικά αποτελέσματα.