Τη Δευτέρα (27/03/17), απάτριδες Κούρδοι της Συρίας (Ajanib), οι οποίοι εδώ και 2 χρόνια αγωνίζονται για πρόσβαση στο δικαίωμα τους σε διεθνή προστασία και την Κυπριακή υπηκοότητα ενημερώθηκαν μέσω επιστολής[i] ότι ο Υπουργός Εσωτερικών απέρριψε τις αιτήσεις τους για απόκτηση της Κυπριακής υπηκοότητας που ο ίδιος τους πρότεινε να υποβάλουν. Η ΚΙΣΑ θεωρεί την εν λόγω απόφαση καταχρηστική, τιμωρητική και απαράδεκτη από κάθε άποψη. Ο κ. Υπουργός, αναγνωρίζει μεν ότι αυτοί βρίσκονται στην Κύπρο «ουσιαστικά εγκλωβισμένοι, χωρίς διαβατήρια και χωρίς προοπτική καλύτερης διαβίωσης» όμως τους αρνείται με την απόφαση του τη δυνατότητα εξόδου από την απαράδεκτη αυτή κατάσταση παρά το γεγονός ότι οι αιτούντες τηρούν τις απαραίτητες από το νόμο προϋποθέσεις.
Ο αγώνας τους ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2014 όταν μαζί με άλλα πενήντα-έξι άτομα απάτριδες Κουρδικής καταγωγής από τη Συρία ξεκίνησαν διαμαρτυρία έξω από το Υπουργείο Εσωτερικών[ii], ζητώντας την παραχώρηση του καθεστώτος αναγνωρισμένου πρόσφυγα έτσι ώστε να μπορούν να ζήσουν στην Κύπρο με αξιοπρέπεια. Στις 27/04/2015, δυο άτομα από τη συγκεκριμένη ομάδα αποφάσισαν να κατέλθουν σε απεργία πείνας [iii] αφού το κράτος εξακολουθούσε να αρνείται να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του και να ανταποκριθεί θετικά στα δίκαια αιτήματα τους
Mέρα σταθμός στον αγώνα των απάτριδων Κούρδων αποτέλεσε η 18η Μαΐου 2015 όπου ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εσωτερικών, επικαλούμενος την άκαμπτη στάση των αρμόδιων αρχών για παραχώρηση του καθεστώτος του αναγνωρισμένου πρόσφυγα, τους κάλεσε να υποβάλουν αίτηση για απόκτηση της Κυπριακής υπηκοότητας[iv], προκειμένου το ζήτημα να έχει αίσιο τέλος. Μάλιστα, τέσσερις ημέρες μετά, ο ίδιος ο Υπουργός Εσωτερικών μετέβη στο χώρο διαμαρτυρίας και διαβεβαίωσε τους απεργούς, ενώπιον και του Εκτελεστικού Διευθυντή της ΚΙΣΑ, ότι οι αιτήσεις τους για υπηκοότητα θα εξετάζονταν άμεσα και με κάθε δυνατή διάθεση για θετική έκβαση[v]. Μετά από αυτή την εισήγηση του Υπουργού, οι απεργοί πείστηκαν να σταματήσουν την απεργία δίψας που είχαν ξεκινήσει, προχωρώντας ταυτόχρονα στην υποβολή αιτήσεων για απόκτηση της Κυπριακής ιθαγένειας.
Τελικά, στις 04/10/15 και μετά το ξεπέρασμα πολλών δυσκολιών, το Υπουργείο Εσωτερικών ενημέρωσε τους διαμαρτυρόμενους για την απόφαση παραχώρησης της Κυπριακής υπηκοότητας σε τρία από τα δέκα άτομα[vi] τα οποία και τηρούσαν σύμφωνα με τον ίδιο το Υπουργείο το απαραίτητο χρονικό διάστημα διαμονής στην Κύπρο (για τους πρόσφυγες επτά χρόνια τότε). Για τα υπόλοιπα άτομα, το Υπουργείο τους προέτρεψε να υποβάλουν αιτήσεις για υπηκοότητα μετά την πάροδο ενός χρόνου όταν και θα συμπλήρωναν τον απαραίτητο χρόνο διαμονής στη Δημοκρατία.
Σύμφωνα με τις τότε προτροπές και υποδείξεις από πλευράς του Υπουργείου Εσωτερικών , όλοι οι υπόλοιποι διαμαρτυρόμενοι απάτριδες Κούρδοι (εκτός αυτών που τους είχε παραχωρηθεί προηγουμένως υπηκοότητα) υπέβαλαν αιτήσεις για απόκτηση υπηκοότητας τον Σεπτέμβριο του 2016. Μάλιστα, κατά την υποβολή των αιτήσεων, οι αρμόδιοι λειτουργοί του Υπουργείου τους διαβεβαίωσαν ότι θα ελάμβαναν απάντηση στο αίτημα τους εντός τριών μηνών. Μετά και την πάροδο επτά μηνών και αλλεπάλληλων διαβουλεύσεων με λειτουργούς του Υπουργείου που επαναλάμβαναν ότι η ολοκλήρωση της εξέτασης των αιτήσεων τους ήταν θέμα χρόνου, οι εν λόγω πρόσφυγες αποφάσισαν να ξεκινήσουν εκ νέου διαμαρτυρία έξω από το Υπουργείο ωσότου λάβουν απάντηση στο αίτημα τους.
Τη Δευτερά (28/03/17), τελικά τους παραδόθηκε επίσημη επιστολή από το Υπουργείο με την οποία τους γνωστοποιείται ότι οι αιτήσεις τους για υπηκοότητα έχουν απορριφθεί ομαδικώς.
Η ΚΙΣΑ θεωρεί τη συγκεκριμένη απόφαση παράνομη αφού οι αιτούντες τηρούν όλες τις απαραίτητες από το νόμο προϋποθέσεις για απόκτηση της υπηκοότητας, δηλαδή πέραν των πέντε χρόνων παραμονής στην Κύπρο, λευκό ποινικό μητρώο, καθώς και συνεχόμενη και νόμιμη διαμονή στη Δημοκρατία κατά το τελευταίο χρόνο πριν την υποβολή των αιτήσεων τους.
Επίσης, θεωρούμε απαράδεκτο και παράνομο το γεγονός ότι το Υπουργείο επικαλέστηκε δεδομένα που αφορούν κάποιους από αυτούς για να προχωρήσει σε συλλογική απόρριψη των αιτήσεων τους. Στην απορριπτική επιστολή, το Υπουργείο, επικαλείται για παράδειγμα ότι μερικοί από αυτούς δεν μπόρεσαν να μάθουν ελληνικά και επομένως δεν έχουν ενταχθεί στην τοπική κοινωνία, αγνοώντας το γεγονός ότι οι υπόλοιποι μιλούν πολύ καλά Ελληνικά ενώ δυο εξ αυτών έχουν φοιτήσει/φοιτούν σε δημόσια σχολεία. Μάλιστα, στην απόφαση του Υπουργείου αναφέρεται η ανεπαρκής γνώση της Ελληνικής από τον πατέρα και την μητέρα, των ενήλικων αιτητών, προκειμένου να δικαιολογηθεί ότι δεν υπάρχει ειλικρινής επιθυμία ολόκληρης την οικογένεια για να καταστούν Κύπριοι πολίτες. Επίσης, το Υπουργείο επικαλείται έλλειψη δεσμών με την κοινωνία τη στιγμή που ο ένας από αυτούς η είναι πατέρας κύπριου πολίτη. Τέλος, στην επιστολή που τους δόθηκε, το Υπουργείο επικαλείται αυτήν καθεαυτή την άσκηση του δικαιώματός τους σε διαμαρτυρία, ως ένα από τους λόγους απόρριψης των αιτήσεών τους.
Εκ των πραγμάτων φαίνεται ότι η απόφαση για ομαδική απόρριψη των αιτήσεων των απάτριδων Κούρδων, λήφθηκε ως αντίποινο στην απόφαση τους για άσκηση του κατοχυρωμένου από το σύνταγμα δικαιώματος σε διαμαρτυρία. Περαιτέρω, αναρωτιόμαστε πως είναι δυνατό σε μια περίοδο υποτιθέμενης προσπάθειας επανάκτησης της εμπιστοσύνης των πολιτών στους θεσμούς του κράτους, ο ίδιος ο Υπουργός Εσωτερικών να αθετεί τις υποσχέσεις του και να χρησιμοποιεί τη διακριτική ευχέρεια που του παρέχει ο νόμος με τρόπο που στην ουσία συνιστά κατάχρηση εξουσίας.
Στη βάση των πιο πάνω, η ΚΙΣΑ καλεί:
- To Υπουργείο Εσωτερικών να προχωρήσει σε άμεση επανεξέταση των αιτήσεων των προαναφερόμενων ατόμων για απόκτηση της Κυπριακής υπηκοότητας
- Τον Υπουργό Εσωτερικών να τηρήσεις τις δεσμεύσεις του, ικανοποιώντας τα αιτήματα τους.
[i] Δείτε την απορριπτική επιστολή: https://goo.gl/wWbBK7
[ii] Δείτε σχετική ανακοίνωση της ΚΙΣΑ: https://goo.gl/ohQ7aQ
[iii] Δείτε σχετική ανακοίνωση της ΚΙΣΑ: https://goo.gl/ikt0Mv
[iv] Δείτε σχετική ανακοίνωση της ΚΙΣΑ: https://goo.gl/hMHgdc
[v] Δείτε σχετική ανάρτηση της ΚΙΣΑ: https://goo.gl/NJ0Jtd
[vi] Δείτε σχετική ανακοίνωση της ΚΙΣΑ: https://goo.gl/AV8Xhx
