H ΚΙΣΑ μέχρι σήμερα δεν έχει τοποθετηθεί για την υπόθεση ομηρίας της Ορόκλινης[i], σεβόμενη τη δέσμευση της για διεξαγωγή συνάντησης με την αστυνομία προτού τοποθετηθεί δημόσια για το θέμα. Δεδομένου ότι η συνάντηση με την αστυνομία πραγματοποιήθηκε χθες (01/06), καθώς και ότι οι συγγενείς του αποθανόντα έχουν εξουσιοδοτήσει την ΚΙΣΑ να ενεργεί εκ μέρους τους, θεωρούμε καθήκον μας να ενημερώσουμε το κοινό σχετικά με την ουσία της υπόθεσης που έληξε με το θάνατο του Αιγύπτιου πατέρα (R.E.).
Η ενημέρωση από την αστυνομία σχετικά με τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν πριν και κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης αστυνομικής επιχείρησης είναι ελλιπής, αντιφατική και παραπλανητική. [ii] Πιο συγκεκριμένα:
Η εκδοχή ότι η αστυνομία μόλις πρόλαβε να σώσει το παιδί από το μαχαίρωμα του πατέρα είναι λανθασμένη. Ο πατέρας, πριν από την επιδρομή στο σπίτι, δεν κρατούσε πάνω του το παιδί, αλλά ούτε και του είχε προκαλέσει οποιαδήποτε τραύματα. Ο τραυματισμός του παιδιού προκλήθηκε κατά την επέμβαση της αστυνομίας ή μετά από αυτή. Πιο πιθανή εκδοχή είναι ότι ο τραυματισμός του παιδιού προκλήθηκε κατά τη πτώση του πατέρα στο έδαφος μετά τον πυροβολισμό του.
Η πληροφορία ότι ο πατέρας παραλίγο να προλάβει να κόψει την καρωτίδα του παιδιού είναι επίσης ανακριβής αφού η πληγή ευρίσκεται στη γνάθο. Η αστυνομία με τη συγκεκριμένη είδηση προσπάθησε να ενισχύσει τη θέση της ότι το παιδί διέτρεχε άμεσο κίνδυνο. Αύτη η θέση της αστυνομίας δικαιολογεί την απόφαση για επέμβαση στο σπίτι δεδομένου ότι εάν δεν εκτελούσαν τον πατέρα, αυτός θα προλάβαινε να προκαλέσει μοιραίο τραυματισμό στο παιδί (στην καρωτίδα), χωρίς να υπάρχει δυνατότητα για άμεση περίθαλψη του.
Επιπρόσθετα, η ενημέρωση από την αστυνομία σχετικά με το ότι ο πατέρας πυροβολήθηκε από τους αστυνομικούς που εισέβαλαν στο διαμέρισμα είναι επίσης λανθασμένη. Στην πραγματικότητα το σημείο που κτύπησε η σφαίρα στο τοίχο του διαμερίσματος καταρρίπτει ξεκάθαρα αυτή την πληροφορία. Ο R.E. με βάση τα δικά μας δεδομένα εκτελέσθηκε από ελεύθερο σκοπευτή πιθανότατα από όροφο της απέναντι πολυκατοικίας, γεγονός που καταδεικνύει ότι η τελική έκβαση της υπόθεσης είχε σχεδιαστεί πριν από την έφοδο των μελών του Ειδικού Αντιτρομοκρατικού Ουλαμού στην οικία.
Κατά τη δική μας άποψη, η εκτίμηση της αστυνομίας ότι ο πατέρας θα σκότωνε το παιδί του δεν πάρθηκε μετά από σωστή και αντικειμενική αξιολόγηση με τη συμμετοχή εξειδικευμένων επαγγελματιών (υπηρεσιών κοινωνικής ευημερίας, ψυχικής υγείας και μέλη ΜΚΟ) αλλά στη βάση των λεκτικών απειλών του πατέρα. Σε αυτό το σημείο πρέπει να αναφερθεί ότι ο R.E, κατά τη διάρκεια του περιστατικού ζήτησε δικηγόρο, αίτημα το οποίο δεν έγινε αποδεκτό από την αστυνομία. Μάλιστα στη βάση των δικών μας πληροφοριών, η αστυνομία δεν ενέπλεξε στη διαχείριση του περιστατικού ούτε άλλα εξειδικευμένα τμήματα της δύναμης, όπως για παράδειγμα το Γραφείο Χειρισμού Θεμάτων Βίας στην Οικογένεια, το οποίο και κατέχει μακροχρόνια πείρα στο τομέα.
Παράλληλα, εξαιρετικά σημαντικό είναι κατά πόσο αξιολογήθηκε σωστά από πλευράς αστυνομίας εάν ο πατέρας ήταν ικανός να υλοποιήσει τις απειλές του ή εάν απειλούσε για σκοπούς εκβιασμού έτσι ώστε, στη βάση του σκεπτικού του, να διασφαλίσει την καλύτερη δυνατή έκβαση της υπόθεσης. Το γεγονός ότι καθ’ όλη τη διάρκεια του περιστατικού ο R.E απαντούσε στις εκκλήσεις της αστυνομίας αναφέροντας συνεχώς ότι αγαπά το παιδί του και θέλει να το μεγαλώσει, είναι αντιφατικό προς την άποψη ότι είχε πρόθεση να βλάψει το παιδί. Αυτή η άποψη αποδυναμώνεται και από το γεγονός ότι ο R.E δεν άσκησε πότε άμεση βία έναντι στο παιδί μέχρι τη συγκεκριμένη μέρα. Μάλιστα, σύμφωνα με τα δεδομένα που έχουμε συλλέξει, ήταν ικανός να φροντίζει το παιδί του και ασκούσε γονική φροντίδα σε καθημερινή βάση.
Επίσης, αξίζει να αναφερθεί ότι κατά τη διάρκεια της ομηρίας, η αστυνομία έθεσε στον R.E. ως μοναδική επιλογή να παραδώσει το παιδί, χωρίς να εξετάσει τη δυνατότητα να διαμορφωθούν εκείνες οι προϋποθέσεις ασφαλούς προσωρινής παραμονής του παιδιού με τον πατέρα του ώστε να δοθεί χρόνος σε άλλους ειδικούς να διαχειριστούν τα προβλήματα της οικογένειας και να εξεύρουν μόνιμη λύση. Στην ουσία έθεσαν τους εαυτούς τους όπως και τον πατέρα σε αδιέξοδο, δεδομένου ότι ήταν εις γνώσιν του R.E ότι σε περίπτωση που εισάκουε τις εκκλήσεις της αστυνομίας, θα τον απομάκρυναν από το παιδί του και θα τον συνελάμβαναν . Επομένως, ήταν εξαιρετικά δύσκολο να συναινέσει σε τέτοια λύση.
Όσον αφορά την περίοδο πριν τα γεγονότα, στη βάση της δικής μας πληροφόρησης, τα προβλήματα στην οικογένεια ξεκίνησαν μετά τη γέννηση του παιδιού και επιδεινώθηκαν λόγω και των σοβαρών οικονομικών προβλημάτων που αντιμετώπιζαν. Αποκορύφωμα των προβλημάτων μεταξύ του ζευγαριού ήταν και η ύπαρξη σοβαρών περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας, γεγονός για το οποίο ήταν ενήμερη τόσο η αστυνομία όσο και κοντινά πρόσωπα προς το ζευγάρι (πχ γείτονες). Παρόλα αυτά, η αστυνομία δεν αντιμετώπισε αποτελεσματικά αυτά τα περιστατικά αλλά ούτε και ενημέρωσε τις αρμόδιες υπηρεσίες του κράτους (για παράδειγμα τις υπηρεσίες κοινωνικής ευημερίας). Παράλληλα, η ΚΙΣΑ επισημαίνει και κακίζει τη στάση ανοχής που επιδεικνύουν οι αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες σε περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας. Μάλιστα, αυτή η ανοχή είναι μεγαλύτερη όταν οι εμπλεκόμενοι σε τέτοια περιστατικά δεν είναι Κύπριοι πολίτες.
Στη βάση όλων των πιο πάνω, η ΚΙΣΑ θεωρεί ότι εάν υπήρχε έγκυρη επέμβαση των αρμόδιων υπηρεσιών του κράτους εξ αρχής, ενδεχομένως να μην οδηγούμαστε ποτέ στο εν λόγω περιστατικό. Παράλληλα, θεωρούμε ότι το παιδί θα μπορούσε να σωθεί χωρίς το θάνατο του πατέρα του, εάν η αστυνομία κατά την επιχείρηση της υιοθετούσε μια στρατηγική και τακτική που θα αποσκοπούσε στην αναίμακτη λήξη του περιστατικού.
Η ΚΙΣΑ χαιρετίζει την απόφαση του Γενικού Εισαγγελέα να διορίσει ανεξάρτητο ποινικό ανακριτή, γεγονός που καταδεικνύει ότι ο Γενικός Εισαγγελέας θεωρεί ότι χρειάζονται περαιτέρω στοιχεία από αυτά που δόθηκαν αρχικά από την αστυνομία, προκειμένου να αξιολογηθούν κατάλληλα οι συνθήκες κάτω από τις οποίες έχασε τη ζωή του ο R.E. Τέλος, θεωρούμε ότι το κλειδί που θα ρίξει άπλετο φως στην υπόθεση βρίσκεται στα επιστημονικά ευρήματα που θα προκύψουν από τη διεξαγωγή νέας ιατροδικαστικής εξέτασης της σορού του R.E είτε από δυο ιατροδικαστές είτε από ιατροδικαστή που θα διορίσει η οικογένεια με έξοδα του κράτους. Τα συγκεκριμένα αιτήματα έχουν ήδη διαβιβαστεί στις αρμόδιες αρχές από την ΚΙΣΑ εκ μέρους των συγγενών του αποθανών.
[i] Την 21η Μαΐου ο αντιτρομοκρατικός ουλαμός της αστυνομίας Κύπρου εισέβαλε σε διαμέρισμα στην Ορόκλινη όπου πατέρας αιγυπτιακή καταγωγής είχε κλειδωθεί μαζί με τον 16 μηνών γιο του και απειλούσε να σκοτώσει τόσον τον ίδιον όσο και το παιδί του σε περίπτωση βίαιης επέμβασης της αστυνομίας. Κατά την επιχείρηση ο πατέρας πυροβολήθηκε θανάσιμα το δε παιδί μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο μετά από τραυματισμό του από τον πατέρα. Δείτε για παράδειγμα: http://goo.gl/tmkuiQ
[ii] Δείτε για παράδειγμα δείτε την επίσημη ανακοίνωση της Αστυνομίας: http://goo.gl/em0ALP και δηλώσεις του Αρχηγού της Δύναμης: http://goo.gl/mzEJKZ