Στις 18 Δεκεμβρίου του 1990, η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών υιοθέτησε τη Διεθνή Σύμβαση για την Προστασία των Δικαιωμάτων των Μεταναστών Εργαζομένων και των Μελών των Οικογενειών τους . Έντεκα χρόνια μετά, η 18η Δεκεμβρίου καθιερώθηκε επίσημα με πρωτοβουλία του ΟΗΕ, ως η Παγκόσμια Ημέρα Μεταναστών/ριών.
Παρά τις προσπάθειες του διεθνούς οργανισμού για διασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης για τους μετανάστες/ριες, η πραγματικότητα είναι ότι σήμερα η πλειοψηφία των μεταναστριών/ών εξακολουθεί να υπόκειται σε εκμετάλλευση, διακρίσεις και βία. Ήδη, από τη διαδικασία μετάβασης στη χώρα προορισμού τους, οι μετανάστριες/ες είναι αντιμέτωποι με κυκλώματα εκμετάλλευσης ανθρώπων και υπόκεινται σε κάθε λογής απάνθρωπη συμπεριφορά. Δυστυχώς, όμως, η εκμετάλλευση, η άνιση μεταχείριση στο χώρο εργασίας, η ξενοφοβική βία, ο αποκλεισμός τους από βασικές υπηρεσίες και η καταπάτηση των ανθρωπίνων τους δικαιωμάτων συνθέτουν την ωμή πραγματικότητα που εν πολλοίς συναντούν στις χώρες προορισμού τους.
Η Κύπρος έχει αποτύχει παταγωδώς όσον αφορά στη διασφάλιση των εργασιακών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μετανατριών/ών που ζουν στη χώρα. H επιμονή στη συντήρηση ενός άκρως άδικου και ξεπερασμένου μεταναστευτικού μοντέλου που υιοθετήθηκε στις αρχές τις δεκαετίας του 1990 και το οποίο αντιμετωπίζει τη μετανάστευση ως ένα παροδικό φαινόμενο και τους/ις μετανάστες/τριες μόνο ως φτηνό εργατικό δυναμικό που μπορεί η κυπριακή οικονομία και κοινωνία να χρησιμοποιούν κατά το δοκούν, έχει δημιουργήσει τις συνθήκες υπερεκμετάλλευσης, των κατάφωρων παραβιάσεων των δικαιωμάτων τους, των θεσμικών και κοινωνικών διακρίσεων καθώς και τον αποκλεισμό που συνθέτουν τη ζωή των μεταναστριών/ών στην Κύπρο.
H ΚΙΣΑ θεωρεί πλέον επιβεβλημένη την αξιοποίηση υφιστάμενων διαδικασιών υποβολής παραπόνου σε διεθνή εποπτικά σώματα στα οποία η Κύπρος είναι συμβαλλόμενο μέρος, αναφορικά με τις συστημικές και θεσμικές άμεσες και έμμεσες διακρίσεις στις οποίες υπόκεινται οι μετανάστριες/ες σε σχέση με τον πυρήνα των κοινωνικών τους δικαιωμάτων, όπως αυτού της κοινωνικής ασφάλισης, της ιατρικής περίθαλψης και της πρόσβασης σε κοινωνικές παροχές και υπηρεσίες. Για τον σκοπό αυτό, η ΚΙΣΑ έχει ήδη ετοιμάσει σχετικό παράπονο προς υποβολή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Σημειώνεται ότι το μεταναστευτικό μοντέλο που ακολουθεί η Κύπρος προσομοιάζει περισσότερο με εκείνα που έχουν υιοθετηθεί από τις χώρες της Μέσης Ανατολής και θεσμοθετούν την απόλυτη εξάρτηση των μεταναστών/ριών εργαζομένων από τους εργοδότες τους, πολλές φορές σε συνθήκες υπερεκμετάλλευσης και σε αρκετές περιπτώσεις σύγχρονης δουλείας, υποθάλποντας και προωθώντας, μεταξύ άλλων, την εμπορία ανθρώπων.
Τα τελευταία χρόνια, και ιδιαίτερα μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, οι μετανάστες/ριες αντί να αντιμετωπίζονται ως μια από τις πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού που η πολιτεία όφειλε επίσης να στηρίξει, έχουν μετατραπεί από μερίδα πολιτικών κομμάτων, ακροδεξιών βουλευτών και οργανώσεων σε αποδιοπομπαίους τράγους για όλα τα δεινά της κυπριακής οικονομίας και κοινωνίας. Η παρουσία του μεταναστευτικού πληθυσμού παρουσιάζεται εσκεμμένα ως παράγοντας που οδήγησε σε προβλήματα της οικονομίας, όπως η αύξηση της ανεργίας και η «χρεοκοπία» των κρατικών ταμείων, με συνέπεια τη συντήρηση και ενίσχυση του κλίματος στο οποίο ευδοκιμούν και προωθούνται ο ρατσισμός, η ξενοφοβία και οι διακρίσεις εναντίον τους.
Με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Μέρας Μεταναστών/ριών, η ΚΙΣΑ ζητά από την Κυπριακή Δημοκρατία:
Σε νομοθετικό επίπεδο:
- Την κύρωση της Σύμβασης για την Προστασία των Δικαιωμάτων των μεταναστών και των μελών των οικογενειών τους
- Την κύρωση της Σύμβασης της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για τις οικιακές εργαζόμενες – C189
- Την κύρωση της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη συμμετοχή αλλοδαπών στη δημόσια ζωή σε τοπικό επίπεδο
Σε πολιτικό επίπεδο:
Την αντικατάσταση του υφιστάμενου μοντέλου μετανάστευσης και την έναρξη διαβούλευσης για υιοθέτηση ενός μεταναστευτικού μοντέλου και πολιτικής στη βάση του πολυπολιτισμικού χαρακτήρα των σύγχρονων κοινωνιών καθώς και στις αρχές του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
- Την επεξεργασία πολιτικών για ουσιαστική ένταξη των μεταναστριών/στών και ισότιμη συμμετοχή τους στην Κυπριακή κοινωνία.
- Την επεξεργασία ενός ολοκληρωμένου σχεδίου αναχαίτισης και καταπολέμησης των διακρίσεων, του ρατσισμού, της ρατσιστικής βίας, της ρητορικής και των εγκλημάτων μίσους.
- Την λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων και νομοθετικών ρυθμίσεων ώστε οι μετανάστες/στριες να αποκτήσουν ισότιμη πρόσβαση στα οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα όπως για παράδειγμα, τη δημόσια υγεία, τα οφέλη από τις εισφορές τους στα ταμεία κοινωνικών ασφαλίσεων, την επιδοματική πολιτική, κ.α.
Διοικητικό Συμβούλιο
