Ο Δήμαρχος Πάφου Φαίδων Φάιδωνος, το βράδυ της Δευτέρας χαρακτήρισε «συγκλονιστική» την εμπειρία του όταν σε επιθεώρηση των δημοτικών και κρατικών αρχών σε μη αδειοδοτημένο, για την στέγαση ανθρώπων, υποστατικό στην Πάφο, ήρθε αντιμέτωπος με τις άθλιες συνθήκες στις οποίες αναγκάζονταν να ζουν στριμωγμένοι αρκετοί πρόσφυγες και μετανάστριες/τες, καταβάλλοντας μηνιαίο ενοίκιο, μέχρι και 300 ευρώ το άτομο.
Ο Δήμαρχος Λευκωσίας από την άλλη , μετά την απόρριψη ορισμένων αιτημάτων από το Υπουργείο Εσωτερικών, δήλωσε την πρόθεση να προχωρήσει με ρατσιστικά και παράνομα μέτρα για απαγόρευση διαμονής αιτούντων ασύλου, προσφύγων και μεταναστριών/τών στο κέντρο της πόλης. Τον ενημερώνουμε κατ΄αρχήν ότι η υλοποίηση της εν λόγω πρόθεσης παραβιάζει κατάφωρα τον περί Ίσης Μεταχείρισης (Φυλετική ή Εθνοτική Καταγωγή) Νόμο του 2004 (Ν. 59(I)/2004) ο οποίος αποτελεί προϊόν ενσωμάτωσης της Οδηγίας 2000/43/ΕΚ περί Εφαρμογής της Αρχής της Ίσης Μεταχείρισης Προσώπων Ασχέτως Φυλετικής ή Εθνοτικής Καταγωγής.
Τέτοιες και χειρότερες «αποκαλύψεις» γίνονται ήδη και κατά διαστήματα εδώ και χρόνια. Όπως έχει επανειλημμένα ενημερώσει και καταγγείλει η ΚΙΣΑ, το στεγαστικό πρόβλημα των πιο ευάλωτων πληθυσμιακών ομάδων ολοένα και εντείνεται χωρίς να επιδεικνύεται η οποιαδήποτε πρόθεση των αρχών για την εκπόνηση και υλοποίηση των απαιτούμενων πολιτικών και μέτρων για την μερική έστω αντιμετώπιση του. Πλέον, οι συνέπειες της έλλειψης στεγαστικής πολιτικής δεν ακουμπούν μόνο μετανάστριες/τες και πρόσφυγες αλλά επεκτείνονται και σε κύπριους πολίτες σε ολοένα και μεγαλύτερο βαθμό. Στην περίπτωση των προσφύγων και των μεταναστριών/τών, η κατάσταση με το στεγαστικό πρόβλημα πάντοτε ήταν πιο δύσκολη. Τώρα γίνεται πολύ χειρότερη με ακόμη μεγαλύτερη επιδείνωση, φτάνοντας σε αποκαρδιωτικά επίπεδα εξαθλίωσης.
Αυτή η εξαθλίωση και εκμετάλλευση είναι προïόν των διακρίσεων, του αποκλεισμού και της περιθωριοποίησης στην οποία έχουν καταδικαστεί οι πρόσφυγες και οι μετανάστριες/ες, καθώς με τις περιορισμένες έως και ελάχιστες επιλογές που τους παρέχονται αναγκάζονται να καταφύγουν σε πανάθλια σπίτια, διαμερίσματα, ακόμα και καταστήματα σε υποβαθμισμένες κυρίως περιοχές. Αυτά τα υποστατικά λειτουργούν σαν «χρυσωρυχεία» για τους ιδιοκτήτες τους και άλλους επιτήδειους που τους εκμεταλλεύονται αισχρά και ασύστολα. Η ανάγκη για φτηνούς χώρους οδηγεί σε συνωστισμό καθώς οι ένοικοι επιδιώκουν το μοίρασμα του ενοικίου ενώ οι ιδιοκτήτες μαζεύουν υπέρογκα κέρδη. Σε αυτή τη διαδικασία εκμετάλλευσης διαχρονικά ρόλο διαδραματίζει και το κράτος με την ανοχή αυτής της πραγματικότητας καθώς ακόμη και σήμερα υπάρχουν αρκετές γνωστές περιπτώσεις εκμετάλλευσης από ιδιοκτήτες τις οποίες καταγγέλλουμε εδώ και καιρό χωρίς να λαμβάνεται κανένα μέτρο.
Παράλληλα, στο όλο πρόβλημα ήρθαν να προστεθούν τα μέτρα της κυβέρνησης με το επίδομα ενοικίου για τους αιτητές ασύλου να καθορίζεται στο ποσό των €100 ανά άτομο και €250 σε περίπτωση οικογένειας, ποσά που καθόλου δεν ανταποκρίνονται στις τιμές της αγοράς. Η «λύση» αυτή ενισχύει τη ζήτηση τέτοιων υποστατικών αλλά και του αναγκαστικού συνωστισμού σε αυτά. Ακόμη ένα παράδειγμα έλλειψης κρατικού σχεδιασμού ήταν και η μεταχείριση των αιτούντων ασύλου στην Πουρνάρα. Όταν αυτή δεν απέφερε Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση στην κυβέρνηση, το Υπουργείο Εσωτερικών απλώς αποφάσισε να ανοίξει τις πύλες χώρες προετοιμασία και σχέδιο, αφήνοντας ταυτόχρονα γύρω στα 600 άτομα στις ορέξεις της συγκεκριμένης στεγαστικής αγοράς.
Η όλη τάση γκετοποίησης, κοινωνικής περιθωριοποίησης, εξαθλίωσης και εκμετάλλευσης των προσφύγων και των μεταναστριών/τών, δημιουργεί σοβαρά κοινωνικά προβλήματα. Στο πλαίσιο αυτό οι Δήμοι πλέον, κάτω από την πίεση του τοξικού κλίματος που διαμορφώνεται με την έξαρση του ακροδεξιού ρατσιστικού και εθνικιστικού αφηγήματος, τόσο της κυβέρνησης όσο και άλλων ακροδεξιών νεοναζιστικών ομάδων και κομμάτων, μεταξύ των δημοτών τους, φαίνεται να προτίθενται να προχωρήσουν στο κλείσιμο τέτοιων υποστατικών, επικαλούμενοι λόγους νομιμότητας άδειας οικοδομής, χρήσης υποστατικών, κλπ. Δεν προνοούν όμως οι Δήμοι για το τι θα γίνει με τα κύρια θύματα αυτής της εκμετάλλευσης και παρανομίας: τους πρόσφυγες και τις/τους μετανάστριες/τες. Η προσπάθεια τους να λύσουν τα τεχνικά προβλήματα με αυτό τον τρόπο θα εντείνει την ήδη απαράδεκτη και απάνθρωπη κατάσταση στέγασης που αντιμετωπίζουν οι ευάλωτες αυτές ομάδες.
Η ΚΙΣΑ θεωρεί ότι ούτε οι δηλώσεις περί «συγκλονισμού» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ούτε τα ρατσιστικά απαγορευτικά μέτρα επιλύουν αυτό το πολύ σοβαρό πρόβλημα. Οι Δήμοι συλλογικά μέσω της Ένωσης τους πρέπει να μεριμνήσουν ώστε το αρμόδιο Υπουργείο Εσωτερικών και η κυβέρνηση να προχωρήσουν σε συγκεκριμένο σχεδιασμό αντιμετώπισης και διαχείρισης του στεγαστικού προβλήματος που αντιμετωπίζουν πολλές κοινωνικές ομάδες, με αυτές των μεταναστριών/των και προσφύγων να αποτελούν προτεραιότητα ενόψει και της ευαλωτότητας τους στην εκμετάλλευση, την περιθωριοποίηση και τις διακρίσεις. Για τους άμεσους σκοπούς μπορούν μάλιστα να αξιοποιηθούν και Ευρωπαϊκά κονδύλια, στη βάση ωστόσο ενός ολοκληρωμένου και μακροπρόθεσμου σχεδιασμού. Τονίζουμε ότι το δικαίωμα κάθε ανθρώπου στη στέγη αποτελεί ανθρώπινο δικαίωμα το οποίο κατοχυρώνεται από το Σύμφωνο για τα Κοινωνικά, Οικονομικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα των Ηνωμένων Εθνών ενώ υποχρεώσεις για παροχή στέγης σε αιτητές ασύλου και πρόσφυγες απορρέουν και από το ενωσιακό δίκαιο.
Διοικητικό Συμβούλιο
