Στο πλαίσιο μιας πρωτοφανούς σύμπτωσης, με την λήξη των περιοριστικών της ελεύθερης κυκλοφορίας μέτρων για όλους τους άλλους πολίτες αναφορικά με την πανδημία του κορωνοϊού, το Υπουργικό Συμβούλιο κήρυξε στις 19/5/2020 ως μολυσμένη περιοχή από ψώρα το λεγόμενο Κέντρο Πρώτης Υποδοχής Αιτητών Ασύλου Πουρνάρα, αφού πρώτα ο Υπουργός Υγείας κατέταξε την ψώρα στις επικίνδυνες μολυσματικές ασθένειες. Στις 20/5/2020 με νέο διάταγμά του ο Υπουργός Υγείας διατάσσει την απαγόρευση της εισόδου και εξόδου από το Κέντρο οποιουδήποτε προσώπου εκτός από τους εργαζόμενους αλλά και τους νεοεισερχόμενους αιτητές ασύλου επ’ αόριστον. Το διάταγμα δεν έχει ημερομηνία λήξης.
Η ΚΙΣΑ εκφράζει κατ΄αρχήν τις επιφυλάξεις της κατά πόσον πράγματι το Κέντρο έχει μολυνθεί με ψώρα. Σύμφωνα με πολλούς κρατούμενους στο κέντρο, δεν έχουν πληροφορίες για περιπτώσεις ψώρας ούτε και τους έχει επισκεφθεί γιατρός για να τους ενημερώσει / εξετάσει για κάτι τέτοιο με αποτέλεσμα να μη αποκλείεται η κυβέρνηση, χρησιμοποιώντας την πεπατημένη πρακτική της που εφάρμοσε κατά τη διάρκεια των περιοριστικών μέτρων για τον κορωνοϊό και με πρόσχημα αυτόν, κατά παράβαση όλων των δικαιωμάτων των αιτητών ασύλου και με ρατσιστικές και διαχωριστικές πολιτικές, μετέφερε από άλλους χώρους φιλοξενίας και επέβαλε με ετσιθελικές αποφάσεις της την παραμονή εκατοντάδων αιτητών ασύλου στο κέντρο Πουρνάρα υπό συνθήκες κράτησης.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), «η ψώρα εμφανίζεται οπουδήποτε στον κόσμο. Εντούτοις, είναι οι πιο ευάλωτες ομάδες – παιδιά, ηλικιωμένοι και φτωχές κοινότητες που είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στην ψώρα και στις δευτερογενείς επιπλοκές της μόλυνσης. Τα ψηλότερα επίπεδα μόλυνσης εμφανίζονται σε χώρες με ζεστά, τροπικά κλίματα, ιδιαίτερα σε κοινότητες όπου επικρατεί ο υπερπληθυσμός και η φτώχεια και όπου υπάρχει περιορισμένη πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας.» Ο ΠΟΥ αναφέρει επίσης ότι, μεταξύ άλλων, «πρόσφυγες και εσωτερικά εκτοπισμένα πρόσωπα σε κέντρα τίθενται σε εξαιρετικά μεγάλο κίνδυνο, επειδή ο υπερπληθυσμός που πολύ συχνά υφίσταται σε τέτοια κέντρα, αυξάνει τη δερματική επαφή μεταξύ των μολυσμένων και μη μολυσμένων ατόμων.» [1] Η κυβέρνηση όχι μόνο δεν μετακινεί αιτητές ασύλου από το εν λόγω Κέντρο ενόψει της νέας ισχυριζόμενης μολυσματικής ασθένειας ώστε να διασφαλίσει την υγεία των κρατούμενων αιτητών ασύλου και την ορθή ιατρική περίθαλψη όσων έχουν μολυνθεί, αλλά , επιστρατεύοντας τον αναρμόδιο Υπουργό Υγείας να διατάζει την κράτηση αιτητών ασύλου παράνομα, επιτρέπει μόνο την είσοδο νεοεισερχόμενων αιτητών ασύλου. Θέτει δηλαδή σε άμεσο κίνδυνο για μόλυνση και νέα πρόσωπα.
Η ΚΙΣΑ έχει κατ΄επανάληψη καταδικάσει τις απάνθρωπες, ταπεινωτικές και εξευτελιστικές συνθήκες που επικρατούν στο Κέντρο Πουρνάρα και έχει καταγγείλει τη μετατροπή του σε Κέντρο παράνομης και αυθαίρετης κράτησης αιτητών ασύλου. Με λύπη της δε παρατηρεί ότι σε αυτήν την πολιτική συνέδραμε και η χαλαρή μέχρι και ανύπαρκτη κριτική των ανεξάρτητων αρχών και ιδιαίτερα του Γραφείου της Επιτρόπου Διοίκησης και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Η ΚΙΣΑ έχει ήδη προβεί σε δημόσια καταγγελία για την έκθεση–ξέπλυμα της κυβέρνησης από την Επίτροπο Διοίκησης και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων υπό την ιδιότητά της μάλιστα του Εθνικού Μηχανισμού Πρόληψης των Βασανιστηρίων και Άλλων Μορφών Σκληρής, Απάνθρωπης ή Εξευτελιστικής Μεταχείρισης ή Τιμωρίας. Η Επίτροπος μόλις πρόσφατα έκφρασε την ικανοποίηση της και έσπευσε να ενημερώσει και τα ανάλογα διεθνή σώματα για την άμεση, όπως την χαρακτήρισε, ανταπόκριση της κυβέρνησης για τα έργα «βελτίωσης» στο Πουρνάρα.
Η ΚΙΣΑ καταγγέλλει ότι, αν όντως αληθεύουν τα περί ψώρας, είναι η ίδια η κυβέρνηση που με τις πολιτικές της έχει δημιουργήσει τις συνθήκες για την εμφάνιση της μόλυνσης στο Κέντρο Πουρνάρα, το οποίο λειτουργεί χωρίς κανένα κανονιστικό και νομικό πλαίσιο, σε συνθήκες υπερπληθυσμού και ακατάλληλες για μακρόχρονη παραμονή και χωρίς ουσιαστικά και αποτελεσματική πρόσβαση των αιτητών ασύλου σε παροχή υπηρεσιών υγείας αλλά και σε όλα τα άλλα ανθρώπινα δικαιώματα τους και αξιοπρεπείς συνθήκες υποδοχής.
Η ΚΙΣΑ καλεί όλες τις οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τους πολίτες, οι οποίοι πρόσφατα έζησαν ο κάθε ένα ξεχωριστά τους περιορισμούς στην ελεύθερη κυκλοφορία τους, των οποίων όμως οι συνθήκες δεν θα μπορούσαν να συγκριθούν με τις συνθήκες κράτησης στο Κέντρο Πουρνάρα, να καταδικάσουν αυτή την πολιτική και να διαμαρτυρηθούν για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των προσφύγων και αιτητών ασύλου.
Η ΚΙΣΑ καλεί το κράτος-
- Να δώσει στη δημοσιότητα τα τεκμηριωμένα ευρήματα των επιστημόνων και επιδημιολόγων αναφορικά με την μόλυνση του Κέντρου Πουρνάρα με ψώρα
- Να τερματίσει την πολιτική κράτησης αιτητών ασύλου στο Κέντρο Πουρνάρα και Κοφίνου, να τερματίσει την παράνομη πολιτική της μεταφοράς νέων αιτητών ασύλου εκεί και να διασφαλίσει την αποσυμφόρηση και των δύο Κέντρων μέσω της ένταξης των αιτητών ασύλου και προσφύγων στην κοινότητα υπό συνθήκες ίσης μεταχείρισης, ιδίως ως προς το δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας, πρόσβαση σε πληροφόρηση και νομικές συμβουλές όπως προβλέπεται στον Περί Προσφύγων Νόμο.
- Να κλείσει το Κέντρο Πουρνάρα μέχρι να διασφαλιστεί ότι έχουν γίνει οι απαιτούμενες αλλαγές για αξιοπρεπή διαβίωση και αποτελεσματική πρόσβαση σε υπηρεσίες φροντίδας υγείας των διαμενόντων.
Διοικητικό
Συμβούλιο
[1] https://www.who.int/neglected_diseases/diseases/scabies-and-other-ectoparasites/en/?fbclid=IwAR3faGj1g1qEuTfOYxlS-7fqb0uKqpkCOjG9oyLosEtqo8zAqSe1TizN0FM
