Οι νέες δηλώσεις προερχόμενες από τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ κ. Αβέρωφ Νεοφύτου έρχονται να ενισχύσουν ένα αφήγημα που δημιουργείται εκ μέρους της κυβέρνησης για δημιουργία πανικού όσον αφορά τους πρόσφυγες και μετανάστες στη Κύπρο. Πιο συγκεκριμένα, οι δηλώσεις καλούν το κράτος να «προστατεύσει και τον κοινωνικό του ιστό, αλλά και τον δημογραφικό του χαρακτήρα» οι οποίες έρχονται να προστεθούν σε μια σειρά πρόσφατων άρθρων περί αυξημένων μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών σε συγκεκριμένη καθημερινή εφημερίδα και άλλα ΜΜΕ, δηλώσεις σε ΜΜΕ όπως και τοποθετήσεις του Υπουργού Εσωτερικών μετά από διυπουργικές επιτροπές. Επιπρόσθετα, ο Κ. Αβέρωφ Νεοφύτου δήλωσε πως οι αριθμοί είναι τέτοιοι που ενδεχομένως να υπάρχει πρόβλημα όχι απλά δημογραφικό και κοινωνικού ιστού «αλλά ακόμη και στο οικονομικό σκέλος». Μάλιστα, σειρά στις δηλώσεις πήρε και η κ. Θεοχάρους του κόμματος «Αλληλεγγύη» υιοθετώντας επί της ουσίας όλη την πολιτική ατζέντα ακροδεξιών, νεοφασιστικών και νεοναζιστικών κομμάτων και οργανώσεων σε όλη την Ευρώπη περί ασύμμετρης απειλής από τα ασθενέστερα κοινωνικά σύνολα εντός της κοινωνίας.
Το αφήγημα που προτείνεται έχει να κάνει με την δημιουργία πανικού στον δημόσιο διάλογο όσον αφορά την παρουσία προσφύγων και μεταναστών στην Κύπρο, σε μια εποχή που σύμφωνα με επίσημα στοιχεία οι πρόσφυγες που φθάνουν στην Ευρώπη όχι απλά δεν αυξάνονται αλλά μειώνονται [1]. Μάλιστα, σύμφωνα με δηλώσεις του υπουργού Εσωτερικών, η κυβέρνηση προτίθεται να ενισχύσει την «επιτήρησης σημείων της νεκρής ζώνης και της πράσινης γραμμής» αλλά και των εξωτερικών συνόρων της Δημοκρατίας, επιδιώκοντας την βοήθεια των εταίρων τους στη Ε.Ε., δίνοντας την εντύπωση πως τέτοια «ενίσχυση», θα μπορούσε, στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, να συνιστά οποιαδήποτε άλλη ενέργεια πέραν από την έγκαιρη διάσωση των προσφύγων που θαλασσοπνίγονται με σκοπό την διαφυγή από εμπόλεμες περιοχές. Η ΚΙΣΑ υπενθυμίζει στην Κυβέρνηση ότι η Κύπρος δεσμεύεται από διεθνές εθιμικό δίκαιο και ευρωπαϊκό δίκαιο στον πλήρη σεβασμό της αρχής της απαγόρευσης της άμεσης ή έμμεσης επαναπροώθησης προσώπων σε χώρες όπου υπάρχει κίνδυνος δίωξης όπως την Τουρκία, μια χώρα η οποία επαναπροωθεί Σύριους στη Συρία, παρά τις δεσμεύσεις της προς την Ε.Ε.[2]
Η ΚΙΣΑ θεωρεί αυτές τις δηλώσεις επικίνδυνες για τη δημόσια συζήτηση που μπορεί να διεξαχθεί στο ζήτημα της Μεταναστευτικής πολιτικής. Φαίνεται πως η κυβέρνηση για δικές της πολιτικές σκοπιμότητες, έχει επιλέξει να συγκολλήσει αυθαίρετα διάφορα γεγονότα που αφορούν μετανάστες, πρόσφυγες, τον κανονισμό πράσινης γραμμής και τον δημογραφικό χαρακτήρα του νησιού για εσωτερική κατανάλωση διαστρεβλώνοντας την πραγματικότητα. Είναι κατανοητό πως η κυβέρνηση και το κυβερνών κόμμα έχει χάσει επικοινωνιακά τουλάχιστον το παιχνίδι όσον αφορά ζητήματα όπως την παιδεία, τον συνεργατισμό, θέματα αξιοκρατίας και διαφθοράς όπως επίσης και τα σκάνδαλα κατάχρησης των προεδρικών εξουσιών με την προκλητική παραχώρηση για προεδρικής χάρης σε παιδεραστή και τον πρώην Β γενικό Εισαγγελέα.
Σε ένα πιο ανησυχητικό ενδεχόμενο, είναι οι πληροφορίες που κυκλοφορούν στη κοινωνία για πιθανή επικοινωνιακή στρατηγική των συμβούλων της Κυβέρνησης και του κυβερνώντος κόμματος για χρησιμοποίηση του Μεταναστευτικού ως εργαλείο συγκράτησης των διαρροών του εκλογικού τους σώματος, υιοθετώντας τις θέσεις των νεοφασιστικών και ακροδεξιών κομμάτων στο εν λόγω ζήτημα.
Η ΚΙΣΑ τονίζει ότι η μέχρι τώρα εμπειρία, όχι μόνο στην Κύπρο αλλά σε ολόκληρη την Ε.Ε. με την εφαρμογή παρόμοιων στρατηγικών και πολιτικών στο τέλος της ημέρας όχι μόνο δεν αναχαιτίζουν αλλά αντίθετα ενισχύουν τις θέσεις και την εκλογική βάση των ακροδεξιών και νεοναζιστικών δυνάμεων στη κοινωνία.
Σημαντικά ερωτήματα προκύπτουν επίσης όσον αφορά την εξαγγελία διαφόρων μέτρων τα οποία βρίσκονται σε σύγκρουση/ αντιδιαστολή με τους εξαγγελλόμενους στόχους. Το πιο τρανταχτό παράδειγμα ασυνέπειας μεταξύ εξαγγελιών και πράξεων της κυβέρνησης αφορά την επιτάχυνση της διαδικασίας εξέτασης ασύλου. Διερωτόμαστε γιατί η κυβέρνηση συνεχίζει να διατηρεί σε ισχύ την Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, με Πρόεδρο και Μέλη της και πάλι του ημετέρους της κυβέρνησης, μια δεύτερη διοικητική διαδικασία, η οποία επιμηκύνει σημαντικά την διαδικασία εξέτασης των αιτήσεων ασύλου και ενώ εν τω μεταξύ λειτουργεί από το 2016 το Διοικητικό Δικαστήριο και πρόσφατα έχει ιδρυθεί νέο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας. Να σημειωθεί ότι όλες οι χώρες της ΕΕ διατηρούν σύμφωνα και με τις σχετικές νομικές τους υποχρεώσεις μια, αντί δύο διοικητικές διαδικασίες. Επίσης θεωρούμε τραγελαφικό η κυβέρνηση να διατηρεί και να προωθεί μια μεταναστευτική πολιτική που οδηγεί τους μετανάστες και μετανάστριες συστηματικά στην απώλεια του νόμιμου καθεστώτος τους και ταυτόχρονα να καταγγέλλει την αύξηση άτυπων μεταναστών , ωσάν μην έχει την εκτελεστική εξουσία για να εκπληρώσει της υποχρεώσεις της.
Η ΚΙΣΑ είναι ανοικτή προς ένα δημόσιο διάλογο όπου τα γεγονότα δεν θα αποκόπτονται από την πραγματικότητα για δημιουργία αφηγημάτων και θεαμάτων για σκοπούς χειραγώγησης της κοινής γνώμης και της κοινωνίας. Επίσης η ΚΙΣΑ είναι πρόθυμη να συνεργαστεί για την εξεύρεση δικαιότερων, αποτελεσματικότερων και ταχύτερων μηχανισμών εξέτασης αιτήσεων όπως επίσης και την άρση του κοινωνικού αποκλεισμού των μεταναστών και προσφύγων με νομοθεσίες και πολιτικές που μετατρέπουν τους ανθρώπους σε αόρατους και έρμαιο των κυκλωμάτων διαφθοράς και διαπλοκής.
Διοικητικό Συμβούλιο
[1] Asylum quarterly report – https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Asylum_quarterly_report
[2] https://www.hrw.org/news/2018/03/22/turkey-mass-deportations-syrians