Η ΚΙΣΑ απαιτεί μια ολοκληρωμένη πολιτική υποδοχής και ένταξης των προσφύγων.
Με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Προσφύγων, η ΚΙΣΑ – Κίνηση για Ισότητα, Στήριξη, Αντιρατσισμό καταγγέλλει και καταδικάζει τη συνέχιση των σοβαρότατων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες στην Κύπρο, τόσον αναφορικά με τις απαράδεκτες και απάνθρωπες συνθήκες υποδοχής, όσο και με την πρόσβαση στα δικαιώματά τους και την ισότιμη συμμετοχή τους στην κοινωνία.
Τα τελευταία χρόνια, με την οικονομική κρίση και την ένταση των συνεπακόλουθων προβλημάτων, την έντονη και στοχευμένη δημαγωγία περί ‘παχυλών επιδομάτων’ και την άκριτη αποδοχή τους από την κοινωνία, τις θεσμικές διακρίσεις σε όλους τους τομείς, από την υγεία, την απασχόληση μέχρι τις κοινωνικές παροχές και αλλού, έχει δημιουργηθεί ένα εχθρικό περιβάλλον εναντίον των προσφύγων και αιτητριών/ών ασύλου, με χαρακτηριστικά γνωρίσματα την ξενοφοβία και το ρατσισμό. Ένα περιβάλλον που χρησιμοποιεί η κυβέρνηση για να νομιμοποιεί την εχθρική στάση και αδιαφορία της προς τα προβλήματα και τις ανάγκες των προσφύγων.
Όπως ανάδειξε για άλλη μια φορά πριν από λίγους μήνες η τραγική κατάσταση που επικρατεί στο Κέντρο Υποδοχής Αιτητριών/ών Ασύλου στην Κοφίνου, με τις απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης και υγιεινής και τις επιπτώσεις τους στην υγεία των φιλοξενούμενων προσφύγων, ιδιαίτερα μικρών παιδιών και άλλων ευάλωτων ατόμων, η Κυπριακή κυβέρνηση εξακολουθεί να εφαρμόζει μια αναποτελεσματική και αλλοπρόσαλλη πολιτική υποδοχής και ένταξης των προσφύγων και αιτητριών/ών. Μια πολιτική που αντίκεινται όχι μόνο στις βασικές υποχρεώσεις της χώρας έναντι των ευρωπαϊκών και διεθνών συμβάσεων που έχει υπογράψει, αλλά και καταστρατηγεί βασικά ανθρώπινα δικαιώματα και αρχές, όπως η αλληλεγγύη και η στήριξη ανθρώπων που εξαναγκάζονται από πολέμους και διώξεις να ζητήσουν προστασία στη χώρα μας.
Μια πολιτική, σύμφωνα με την οποία οι πρόσφυγες δεν έχουν πρόσβαση στην ισότιμη, δίκαιη και ενεργή συμμετοχή στην κοινωνία. Οι πολιτικές και πρακτικές της Κυπριακής Δημοκρατίας έναντι των προσφύγων στοχεύουν στο να αποτρέπουν πρόσφυγες από το να έρχονται στην Κύπρο και να μεταφέρουν το μήνυμα ότι οι πρόσφυγες δεν είναι ευπρόσδεκτες/οι, εμποδίζοντας την πρόσβαση τους σε βασικά δικαιώματα και καθιστώντας την ένταξη τους αδύνατη. Ως αποτέλεσμα, οι πρόσφυγες, ακόμη και στη περίπτωση που τους παραχωρηθεί προστασία, αναγκάζονται είτε να μεταβούν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και να παραμείνουν χωρίς καθεστώς παραμονής είτε να αιτηθούν εκ νέου διεθνή προστασία σε αυτές τις χώρες.
Ενδεικτική αυτής της πολιτικής και στάσης της κυβέρνησης είναι η περίπτωση των Κούρδων απάτριδων από τη Συρία, οι οποίοι για περισσότερο από 16 μήνες τώρα διαμαρτύρονται έξω από το Προεδρικό Μέγαρο και το Υπουργείο Εσωτερικών κατά της συνεχιζόμενης άρνησης του Υπουργείου να τους αναγνωρίσει ως πρόσφυγες και να τους παραχωρήσει την κυπριακή υπηκοότητα. Σήμερα, 20/06/2018, με παρέμβαση του Προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων και την ανάληψη προσωπικά πρωτοβουλίας για συνεννοήσεις με την κυβέρνηση με σκοπό τη δικαίωση των αιτημάτων τους, οι διαμαρτυρόμενοι αποφάσισαν να αναστείλουν τη διαμαρτυρία τους. Σε περίπτωση μη ευόδωσης και αυτής της προσπάθειας, οι διαμαρτυρόμενοι δηλώνουν αποφασισμένοι για συνέχιση και ένταση της διαμαρτυρίας τους.
Η ΚΙΣΑ καταγγέλλει επίσης και καταδικάζει τη συνέχιση της πολιτικής αυτής και σε ότι αφορά την αντιμετώπιση των ασυνόδευτων παιδιών προσφύγων που ως ιδιαίτερα ευάλωτη ομάδα θα έπρεπε να τυγχάνουν ιδιαίτερα προσεκτικού χειρισμού και προστασίας. Σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις της επικεφαλής του Γραφείου του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (ΔΟΜ), η κυπριακή κυβέρνηση σε συνεργασία με το ΔΟΜ Κύπρου προγραμματίζουν τη δημιουργία στρατοπέδου κράτησης των ασυνόδευτων παιδιών προσφύγων στο Ζύγι. Έτσι, αντί της αποκέντρωσης των χώρων φιλοξενίας προσφύγων σε τοπικές κοινότητες με εύκολη πρόσβαση σε βασικούς θεσμούς και υπηρεσίες, όπως σχολεία, νοσοκομεία, κοινωνικές και άλλες βασικές κρατικές υπηρεσίες αλλά και υποστηρικτικές ΜΚΟ και χώρους ψυχαγωγίας, η κυβέρνηση εντείνει την απομόνωση και τον αποκλεισμό τους, έτσι ώστε παραμένουν αθέατοι και αποκλεισμένοι από την κυπριακή κοινωνία.
Το μικρό ποσοστό, ιδιαίτερα Σύριων προσφύγων που αποκτούν το καθεστώς αναγνωρισμένου πρόσφυγα συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν πολλά και σοβαρά προβλήματα στην ένταξη τους στην κοινωνία, ιδιαίτερα αναφορικά με στοιχειώδη δικαιώματα, όπως η απασχόληση, η κατάρτιση και η εκπαίδευση, με τη μη αναγνώριση των επαγγελματικών τους προσόντων, έτσι ώστε να μπορέσουν να απεγκλωβιστούν από την ανεργία και την εξάρτιση τους από τις κοινωνικές παροχές ώστε να μπορέσουν να ανασυγκροτηθούν και να συνεχίσουν τη ζωή τους σε συνθήκες αξιοπρέπειας και απόλαυσης των δικαιωμάτων τους.
Με την ευκαιρία της σημερινής Παγκόσμιας Ημέρας Προσφύγων, που ορίστηκε για να γιορτάζεται η συμπαράσταση και αλληλεγγύη με τους πρόσφυγες, η ΚΙΣΑ καλεί την Κυπριακή Δημοκρατία να προχωρήσει άμεσα στα ακόλουθα:
- Διασφάλιση της ουσιαστικής πρόσβασης των προσφύγων σε αξιοπρεπείς και δίκαιες συνθήκες υποδοχής. Η ΚΙΣΑ πιστεύει ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της σύστασης ενός συντονιστικού φορέα που να αποτελείται από ΜΚΟ και κυβερνητικές υπηρεσίες που να είναι αρμόδιες για την πρόσβαση των προσφύγων σε δίκαιες συνθήκες υποδοχής. Η ικανοποιητική πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας, στέγασης και αξιοπρεπούς διαβίωσης πρέπει να διασφαλίζεται για όλες και όλους τις και τους πρόσφυγες αμέσως μετά την άφιξη τους και χωρίς διακρίσεις.
- Να διασφαλίσει γρήγορη και δίκαιη εξέταση των αιτήσεων ασύλου όλων των προσφύγων, ανεξάρτητα της καταγωγής τους, στα πλαίσια της αρχής για αξιοπρεπείς και δίκαιες συνθήκες υποδοχής .
- Να διασφαλίσει την ουσιαστική πρόσβαση των προσφύγων σε νομική αρωγή ως την πιο ασφαλή δίοδο για αξιοπρεπείς και δίκαιες διαδικασίες ασύλου.
- Δημιουργία ενός αποκεντρωμένου δικτύου χώρων υποδοχής προσφύγων σε κάθε δήμο, ξεκινώντας από τους μεγαλύτερους. Το κέντρο στην Κοφίνου μπορεί, αν χρειάζεται, να μετατραπεί σε κέντρο έκτακτης ανάγκης για βραχυπρόθεσμη στέγαση προσφύγων κατά την άφιξη τους στην Κύπρο.
- Ανάπτυξη προγράμματος για την ουσιαστική πρόσβαση παιδιών προσφύγων στην εκπαίδευση. Τα παιδιά πρόσφυγες θα πρέπει να στηρίζονται ουσιαστικά ώστε να μπορούν να ολοκληρώνουν την εκπαίδευση τους ως κανονικές/οί μαθήτριες/τες και όχι ως «παρατηρητές» όπως συμβαίνει σήμερα. Οι «παρατηρητές» δεν μπορούν να πάρουν απολυτήριο και να συνεχίσουν την εκπαίδευση τους. Επίσης, τα παιδιά πρόσφυγες πρέπει να έχουν άμεση πρόσβαση στην εκμάθηση των ελληνικών και να έχουν μέρος της εκπαίδευσης στους στη μητρική τους γλώσσα.
- Ανάπτυξη σχεδίου δράσης μέσω του οποίου να αντιμετωπιστεί η ξενοφοβία και ο ρατσισμός και οι πρόσφυγες να αποκτήσουν πραγματική πρόσβαση στην ένταξη ως ίσα και ενεργά μέλη της κοινωνίας.
Διοικητικό Συμβούλιο ΚΙΣΑ