Το Υπουργείο Υγείας (ΥπΥ) στερεί πρόσβαση σε αναγκαία ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σε γυναίκα που είναι πολίτισσα τρίτης χώρας. Ούτε το γεγονός ότι η ίδια διαμένει στην Κύπρο τα τελευταία 12 χρόνια και είναι μονογονιός ανήλικου παιδιού κυπριακής ιθαγένειας διαφοροποιεί τη στάση του ΥπΥ απέναντι της.
Πριν από περίπου δύο μήνες, λόγω αιμορραγίας και δυνατών πόνων, η κα Α επισκέφθηκε δημόσιο νοσοκομείο και εξετάστηκε από γυναικολόγο, ο οποίος, λόγω της αναγκαιότητας για άμεση εξέταση της κατάστασης της υγείας της, προγραμμάτισε χειρουργείο για γυναικολογική επέμβαση που όμως δεν καλύπτεται από την ιδιωτική ασφάλεια υγείας της κα Α.
Η ανάγκη για άμεση επέμβαση, σε συνδυασμό με την κακή οικονομική της κατάσταση, οδήγησαν την κα Α στο να αιτηθεί από το ΥπΥ δωρεάν πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες υγείας. Παρά το ότι ενημερώθηκε για τη δυσμενή οικονομική κατάσταση της κυρίας Α και την κατάσταση της υγείας της, το ΥπΥ αρνήθηκε να εγκρίνει το αίτημα της, με τη δικαιολογία ότι ως πολίτισσα τρίτης χώρας δεν δικαιούται δωρεάν πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας.
Η κυρία Α βρίσκεται στην Κύπρο με άδεια προσωρινής διαμονής ως «επισκέπτρια», σύμφωνα με τον αναχρονιστικό περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμο, ο οποίος ισχύει από την περίοδο της αποικιοκρατίας. Ο εν λόγω Νόμος στην ουσία περιορίζει ή στερεί από τις μετανάστριες και τους μετανάστες βασικά δικαιώματα, όπως το δικαίωμα στην υγεία και στην εργασία και δεν διασφαλίζει την πρόσβαση τους σε κοινωνικές παροχές. Η άδεια διαμονής που έχει δοθεί στην κυρία Α με το καθεστώς της «επισκέπτριας» είναι η άδεια διαμονής που δίνεται σε κάθε μετανάστρια/η που είναι μέλος της οικογένειας Κύπριας/ου πολίτισσας/η. Η συγκεκριμένη άδεια πρέπει να ανανεώνεται κάθε χρόνο και υποχρεώνει, μεταξύ άλλων, τις και τους κατόχους της να έχουν ιδιωτική ασφάλιση υγείας, η οποία, εκτός από το μεγάλο κόστος, δεν καλύπτει σημαντικές κατηγορίες ιατρικών θεμάτων, όπως γυναικολογία, οδοντιατρική και χρόνια θέματα υγείας.
Η πολιτική και πρακτική που ακολουθείται μέχρι σήμερα από το κυπριακό κράτος, παραβιάζει επίσης και τα δικαιώματα των παιδιών, αφού η μη πρόσβαση των γονιών τους σε υπηρεσίες υγείας και κοινωνικής ευημερίας μειώνει την ποιότητα φροντίδας που οι γονείς μπορούν να παρέχουν στα παιδιά τους. Αυτό συνιστά έμμεση διάκριση εναντίον των παιδιών.
Σημειώνεται πως τα τελευταία δύο χρόνια, η κα Α είναι άνεργη παρά το γεγονός ότι αναζητά εργασία και για τον σκοπό αυτό είναι γραμμένη και στην Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης. Προηγουμένως, εργαζόταν για δέκα συνεχόμενα έτη και κατέβαλλε συνεισφορές στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Η εν λόγω μετανάστρια διαμένει με το παιδί της και μέχρι πρόσφατα διαβίωναν με τα ελάχιστα χρήματα που ο Κύπριος πατέρας του παιδιού έδινε ως άτυπη διατροφή. Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες ο πατέρας του παιδιού έχει σταματήσει να δίνει τα χρήματα αυτά.
Υπό τις συνθήκες που περιγράφονται πιο πάνω, η κα Α υπόβαλε αίτηση για Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (ΕΕΕ) κατά τον πρώτο μήνα θέσπισης του (Αύγουστος 2014), αλλά η αίτηση της δεν έχει ακόμη εξεταστεί. Η κα Α είναι μια από τις πολλές περιπτώσεις αιτητών ΕΕΕ που εξακολουθούν να αναμένουν εξέταση των αιτήσεων τους για μακρόχρονα διαστήματα, λόγω και της προτεραιότητας που έχει δοθεί από το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων ( ΥπΕΠΚΑ) στην εξέταση αιτήσεων στη βάση εθνοτικών αντί ποιοτικών κριτηρίων.
Ενόψει των πιο πάνω, καλούμε τα ΥπΥ και ΥπΕΠΚΑ όπως παρέμβουν άμεσα προκειμένου:
- Η κυρία Α να αποκτήσει δωρεάν πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες υγείας, έτσι ώστε να έχει την απαραίτητη ιατροφαρμακευτική φροντίδα που χρειάζεται.
- Να εξεταστεί και να εγκριθεί άμεσα η αίτηση της για ΕΕΕ.
Επίσης, η ΚΙΣΑ καλεί το Υπουργείο Εσωτερικών, αλλά και την πολιτεία ευρύτερα, όπως προχωρήσει άμεσα:
- Σε νομική ρύθμιση του καθεστώτος διαμονής μελών οικογενειών Κυπρίων πολιτισσών/ών, έτσι ώστε τα άτομα αυτά να έχουν ανάλογα δικαιώματα με τα μέλη οικογενειών πολιτισσών/ών κρατών μελών της Ε.Ε..
- Στην παροχή σε άτομα τα που είναι μέλη οικογενειών Κύπριων πολιτισσών/ών πρόσβασης στις δημόσιες υπηρεσίας υγείας ανάλογης με εκείνης που έχουν τα μέλη των οικογενειών τους που έχουν κυπριακή υπηκοότητα.
