Αρ. Φακ.: Α/Π 351/2011
Λευκωσία, 4 Ιανουαρίου 2012
Έκθεση της Επιτρόπου Διοικήσεως αναφορικά με το χειρισμό καταγγελίας που υποβλήθηκε από μετανάστη εργαζόμενο για εργατικό ατύχημα
Τομέας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Προϊστάμενος: Άριστος Τσιάρτας
Επιβλέπων Λειτουργός: Γιώργος Κακότας
Ερευνούσα Λειτουργός: Θέκλα Δημητριάδου
Περιγραφή παραπόνου
1. Η κ. V. T. B. υπέβαλε παράπονο εκ μέρους του συντρόφου της, κ. P. V. C. από το Βιετνάμ, αναφορικά με τη σύλληψη και κράτηση του με σκοπό την απέλαση, εκκρεμούσης της εξέτασης καταγγελίας του για σοβαρό ατύχημα το οποίο υπέστη εν ώρα εργασίας.
2. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρθηκε ότι ο παραπονούμενος αφίχθηκε στην Κύπρο το Μάρτιο του 2010 με άδεια παραμονής και εργασίας, και τον Ιούνιο του ίδιου έτους άλλαξε εργοδότη, χωρίς να προβεί στις τυπικές διατυπώσεις με τις αρμόδιες αρχές. Στο νέο χώρο εργασίας του, σε γεωργική καλλιέργεια στην Πάφο, υπέστη ηλεκτροπληξία, η οποία προκάλεσε ακρωτηριασμό στα περισσότερα δάκτυλα του δεξιού χεριού του, εγκαύματα και άλλα σοβαρά τραύματα στα άκρα και το σώμα του. Αμέσως μετά το εργατικό ατύχημα, μεταφέρθηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, όπου παρέμεινε για νοσηλεία για δύο σχεδόν μήνες. Μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας του, συνελήφθη λόγω παράνομης παραμονής, στις 6 Ιανουαρίου 2011, και παρέμεινε υπό κράτηση στα Αστυνομικά Κρατητήρια Λακατάμειας, με σκοπό την απέλαση.
3. Τα έξοδα νοσηλείας του κ. C. στο νοσοκομείο ανήλθαν σε €20.000 περίπου, ποσό το οποίο υπερβαίνει κατά πολύ τις δικές του οικονομικές δυνατότητες. Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς τους, το ατύχημα του προκάλεσε μόνιμη αναπηρία, η οποία περιορίζει τις πιθανότητες ανάληψης εκ μέρους του αμειβόμενης εργασίας στο μέλλον. Γι’ αυτούς τους λόγους, ο παραπονούμενος εξέφρασε την πρόθεση να προχωρήσει σε αγωγή για αποζημιώσεις εναντίον του πρώην εργοδότη του. Η κράτηση του, όμως, καθυστερούσε και δυσκόλευε την ενεργοποίηση των διαδικασιών που απαιτούνταν για την καταχώρηση της αγωγής.
Έρευνα και διαπιστώσεις
4. Στα πλαίσια άμεσης προκαταρκτικής διερεύνησης του παραπόνου, αρμόδια λειτουργός του Γραφείου μας επικοινώνησε τηλεφωνικώς με τον Προϊστάμενο του Επαρχιακού Γραφείου Επιθεώρησης Εργασίας Πάφου, ο οποίος μας ενημέρωσε ότι η περίπτωση βρισκόταν υπό εξέταση, μετά από γραπτή ενημέρωση από μη κυβερνητική οργάνωση που ενεργούσε εκ μέρους του κ. C.. Σύμφωνα με τον Προϊστάμενο, τα πρώτα στοιχεία που δόθηκαν από τον παραπονούμενο, μέσω της οργάνωσης, αποδείχθηκαν ανεπαρκή για εντοπισμό του χώρου στον οποίο εργαζόταν όταν υπέστη το ατύχημα ή για ταυτοποίηση του εργοδότη. Ως αποτέλεσμα, δεν ήταν δυνατός ο εντοπισμός και η εξέταση της σκηνής του ατυχήματος ή η υπόδειξη του εργοδότη.
5. Καθώς ο παραπονούμενος βρισκόταν υπό κράτηση στη Λευκωσία, ζητήθηκε από την Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Αστυνομίας της επαρχίας Λευκωσίας να λάβει κατάθεση από τον κ. C. σε σχέση με το συμβάν. Επειδή το περιεχόμενο της κατάθεσης αποδείχθηκε και πάλι ανεπαρκές, ακολούθησε λήψη συμπληρωματικής κατάθεσης από Επιθεωρητή Εργασίας του Επαρχιακού Γραφείου Επιθεώρησης Λευκωσίας, στις 5 Μαΐου 2011, με τη βοήθεια μεταφραστή. Από τα στοιχεία που προέκυψαν δεν κατέστη δυνατή, σύμφωνα με τους αρμόδιους, η στοιχειοθέτηση παραβάσεων της περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία νομοθεσίας από οποιοδήποτε πρόσωπο.
6. Οι Επιθεωρητές Εργασίας των δύο επαρχιών κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι χωρίς την επί τόπου υπόδειξη του χώρου εργασίας από τον ίδιο τον κ. C., δεν υπήρχε δυνατότητα να προχωρήσει η υπόθεση του. Ως εκ τούτου, ο Διευθυντής του Τμήματος ενημέρωσε τον Αρχηγό Αστυνομίας, με επιστολή ημερομηνίας 20 Μαΐου 2011, για τα μέχρι στιγμής δεδομένα της περίπτωσης, ζητώντας του να προχωρήσει σε ποινική έρευνα με σκοπό την ενδεχόμενη λήψη μέτρων εναντίον του εργοδότη για παράνομη εργοδότηση του παραπονούμενου, καθώς και για τον τραυματισμό του.
7. Ο καταγγέλλων αφέθηκε εν τέλει ελεύθερος, στα μέσα Ιουνίου 2011, και μερικές μέρες αργότερα υπέδειξε στους αρμόδιους του Επαρχιακού Γραφείου Επιθεώρησης Εργασίας Πάφου το χώρο στον οποίο υπέστη το ατύχημα. Ακολούθως ετοιμάστηκε εισηγητική έκθεση από το Επαρχιακό Γραφείο στο Διευθυντή του Τμήματος, η οποία διαβιβάστηκε -μαζί με το αποτέλεσμα της διερεύνησης και την τελική εισήγηση του Διευθυντή- στη Νομική Υπηρεσία, στις 28 Σεπτεμβρίου 2011, όπου αποφασίστηκε η καταχώρηση ποινικής υπόθεσης εναντίον του εργοδότη στο Επαρχιακό Δικαστήριο Πάφου.
8. Εν τω μεταξύ, ο κ. C. παραμένει στην Κύπρο, χωρίς άδεια παραμονής, χωρίς δικαίωμα εργασίας και χωρίς πρόσβαση στις υπηρεσίες πρόνοιας και υγείας, αναμένοντας την εξέλιξη της υπόθεσης.
Νομοθετικό πλαίσιο
9. Σύμφωνα με τους περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία (Γνωστοποίηση Ατυχημάτων και Επικίνδυνων Συμβάντων) Κανονισμούς του 2007 [1], ως ατύχημα ορίζεται κάθε ασυνεχές (στιγμιαίο) συμβάν το οποίο προκαλεί σωματική ή διανοητική βλάβη ή απώλεια ζωής σε (α) εργοδοτούμενο ή αυτοεργοδοτούμενο πρόσωπο, κατά την διάρκεια της εργασίας του ή κατά τη διάρκεια της συνήθους διαδρομής μεταξύ της οικίας και του τόπου εργασίας του. Σύμφωνα με τους ίδιους Κανονισμούς, γνωστοποιήσιμο είναι οποιοδήποτε ατύχημα το οποίο α) σε περίπτωση που αφορά εργοδοτούμενο ή αυτοεργοδοτούμενο πρόσωπο, του προκαλεί απώλεια ζωής ή το καθιστά ανίκανο να εκτελεί τη συνηθισμένη εργασία στην οποία εργοδοτείται ή απασχολείται, για περισσότερες από τρεις ημερολογιακές ημέρες, εξαιρουμένης της ημέρας του ατυχήματος. Υπεύθυνος για την γνωστοποίηση των ατυχημάτων (α) στην περίπτωση που αφορά εργοδοτούμενο πρόσωπο, είναι ο εργοδότης του εργοδοτούμενου που τραυματίζεται σε ατύχημα.
10. Η γνωστοποίηση γίνεται με έναν από τους πιο κάτω τρόπους:
(α) τη συμπλήρωση και υποβολή του εντύπου γνωστοποίησης ατυχήματος, το οποίο αποτελεί μέρος του κοινού εντύπου «Αίτηση για Επίδομα Σωματικής Βλάβης/ Γνωστοποίηση Ατυχήματος». Το έντυπο υποβάλλεται στο Επαρχιακό Γραφείο Επιθεώρησης Εργασίας της Επαρχίας όπου συνέβηκε το ατύχημα, είτε απευθείας ή μέσω του αντίστοιχου Επαρχιακού Γραφείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Το έντυπο είναι διαθέσιμο στα Επαρχιακά Γραφεία Επιθεώρησης Εργασίας και στα Επαρχιακά Γραφεία Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων,
(β) με τη συμπλήρωση και υποβολή του εντύπου γνωστοποίησης ΤΕΕ-Α-1/DLI-A-1, στο Επαρχιακό Γραφείο Επιθεώρησης Εργασίας της Επαρχίας όπου συνέβηκε το ατύχημα. Το έντυπο αυτό είναι διαθέσιμο στα Επαρχιακά Γραφεία Επιθεώρησης Εργασίας και στην επίσημη ιστοσελίδα του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας,
(γ) με τη συμπλήρωση και υποβολή του ηλεκτρονικού εντύπου γνωστοποίησης, που βρίσκεται καταχωρημένο στην επίσημη ιστοσελίδα του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας, στο αρμόδιο Επαρχιακό Γραφείο Επιθεώρησης Εργασίας.
11. Αποτελεί υποχρέωση του υπεύθυνου για τη γνωστοποίηση προσώπου, να ενημερώνει αμέσως, σε πρώτο στάδιο, το αρμόδιο Επαρχιακό Γραφείο Επιθεώρησης Εργασίας, με τον πιο γρήγορο πρακτικό τρόπο, ώστε να καθίσταται δυνατή η διερεύνηση του, προτού αλλοιωθεί η σκηνή του ατυχήματος. Ακολούθως, το ατύχημα πρέπει να γνωστοποιείται γραπτώς, με τους τρόπους που αναφέρονται πιο πάνω, εντός 15 ημερών από την ημερομηνία του ατυχήματος. Στην περίπτωση που το έντυπο γνωστοποίησης του ατυχήματος παραληφθεί στο αρμόδιο Επαρχιακό Γραφείο Επιθεώρησης Εργασίας ή Κοινωνικών Ασφαλίσεων, με καθυστέρηση πέραν των 15 ημερών από την ημερομηνία του ατυχήματος, τότε το υπεύθυνο πρόσωπο ενδέχεται είτε να προειδοποιηθεί με επιστολή, αν παραβαίνει ακούσια για πρώτη φορά τη νομοθεσία, ή να διωχθεί ποινικά. Ανεξαρτήτως του πιο πάνω χρονικού περιορισμού -ο οποίος αναφέρεται στην υποχρέωση γνωστοποίησης από το υπεύθυνο πρόσωπο και μόνο- η διερεύνηση των συνθηκών του ατυχήματος διενεργείται όποτε και αν αυτό γνωστοποιηθεί.
12. Ο εργοδοτούμενος που τραυματίζεται σε ατύχημα, ή ο εκπρόσωπος του, ανάλογα με την περίπτωση, έχει νομική υποχρέωση να παράσχει τις αναγκαίες και ορθές πληροφορίες στον υπεύθυνο για τη γνωστοποίηση, ώστε αυτός να είναι σε θέση να συμπληρώσει το σχετικό έντυπο, ενώ η ορθή αποτύπωση των πληροφοριών και η πλήρης συμπλήρωση του εντύπου αποτελεί νομική υποχρέωση του υπεύθυνου για τη γνωστοποίηση προσώπου. Ο αρμόδιος Επιθεωρητής Εργασίας ελέγχει και επιβεβαιώνει τις πληροφορίες που δίνονται στο έντυπο γνωστοποίησης.
13. Στους Κανονισμούς δεν υπάρχει οποιοσδήποτε περιορισμός σε σχέση με το καθεστώς παραμονής ή/ και εργασίας του προσώπου που υφίσταται το ατύχημα. Κατά συνέπεια, στο προστατευτικό πλαίσιο της νομοθεσίας εμπίπτει και η ευάλωτη κατηγορία των άτυπων μεταναστών.
Συμπεράσματα και εισηγήσεις
14. Το ευρύτερο θέμα των εργατικών ατυχημάτων που έχουν ως θύματα αλλοδαπούς αποτέλεσε αντικείμενο έρευνας του Γραφείου μου και υποβολή Έκθεσης μετά από διενέργεια αυτεπάγγελτης έρευνας[2] το 2008. Από τη διερεύνηση του θέματος διαπιστώθηκε ότι οι μετανάστες εργάτες αποτελούν σημαντικό ποσοστό[3] του εργατικού δυναμικού της χώρας, με κυριότερους τομείς απασχόλησης τη γεωργοκτηνοτροφία, την ενέργεια και τα μεταλλεία, το εμπόριο, την οικιακή εργασία, τον οικοδομικό και ξενοδοχειακό τομέα. Αρκετά από αυτά τα επαγγέλματα -τα οποία δεν επιλέγονταν από τον ντόπιο πληθυσμό- είναι επικίνδυνα και ανθυγιεινά, γεγονός που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι μετανάστες εκτίθενται εκ των πραγμάτων σε μεγαλύτερους κινδύνους ως εργαζόμενοι. Οι δε άτυποι μετανάστες απασχολούνται κατά κανόνα σε αδήλωτη εργασία, σε συνθήκες αβεβαιότητας και τελούν υπό το φόβο του εντοπισμού, της ποινικής δίωξης για παράνομη εργασία και της απομάκρυνσης από τη χώρα. Κατά συνέπεια, οι μετανάστες χωρίς έγγραφα καθίστανται λιγότερο ορατοί στις επιθεωρήσεις των αρμοδίων και περισσότερο ευάλωτοι σε εργασία που δεν πληροί τις ελάχιστες προϋποθέσεις υγείας και ασφάλειας.
15. Με βάση τα πιο πάνω ευρήματα, η Έκθεση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το αρμόδιο Τμήμα όφειλε να προσμετρήσει τα ιδιαίτερα γνωρίσματα της εργασίας των μεταναστών κατά την χάραξη πολιτικής και πρακτικής ενημέρωσής τους για τα εργατικά ατυχήματα και τα σχετικά δικαιώματά τους. Ανταποκρινόμενο στις εισηγήσεις που διατυπώθηκαν στην Έκθεση, το Τμήμα, επεσήμανε, μεταξύ άλλων, ότι οι άτυποι μετανάστες δεν εξαιρούνται κατά την εφαρμογή της πολιτικής της υπηρεσίας για διασφάλιση ασφαλούς εργασιακού περιβάλλοντος, παρότι η προσέγγιση τους παρουσιάζει δυσκολίες. Με έμφαση στην προληπτική δράση, το Τμήμα προχώρησε, παράλληλα, σε έκδοση εκτενούς εικονογραφημένου εντύπου, μεταφρασμένου σε έξι γλώσσες (αγγλική, τουρκική, ρωσική, πολωνική, βουλγάρικη, ρουμάνικη και αραβική) με τίτλο Οδηγίες ασφάλειας στην οικοδομική βιομηχανία [4]. Παρά το ότι οι οδηγίες καλύπτουν το φάσμα των εργασιών που τελούνται στον κατασκευαστικό τομέα -ο οποίος παρουσιάζει στατιστικά τα περισσότερα εργατικά ατυχήματα [5]-, δύνανται να αποτρέψουν ατυχήματα και σε άλλους τομείς απασχόλησης στους οποίους γίνεται χρήση παρόμοιων μεθόδων και μηχανημάτων (λόγου χάρη στην περίπτωση του παραπονούμενου το ατύχημα αφορούσε σε ηλεκτροπληξία, η οποία μπορεί να επισυμβεί στους πλείστους χώρους εργασίας).
16. Παρά τα μέτρα που λαμβάνονται στον τομέα της επιμόρφωσης και της πρόληψης των ατυχημάτων, αυτά συνεχίζουν να συμβαίνουν, με τα θύματα που προέρχονται από χώρες του εξωτερικού να καταλαμβάνουν ένα σημαντικό ποσοστό στη λίστα των θυμάτων. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία για τα εργατικά ατυχήματα που συνέβηκαν κατά το 2010, το 19,4% των θυμάτων ήταν Ευρωπαίοι πολίτες και το 5,2% πολίτες τρίτων χωρών. Επιπλέον, 11 από τα 20 θύματα θανατηφόρων ατυχημάτων ήταν μετανάστες [6], γεγονός που δεικνύει τη σοβαρότητα του φαινομένου, και αποτελεί παράλληλα ένδειξη ότι το πραγματικό ποσοστό των θυμάτων εργατικών ατυχημάτων που δεν είναι Κύπριοι πολίτες είναι κατά πολύ μεγαλύτερο από αυτό που δηλώνεται στα επίσημα στοιχεία. Όσον αφορά στο ποσοστό των εργατικών ατυχημάτων κατά τομέα δραστηριότητας, το 2011 (μέχρι 30/9/2011) οι τομείς της μεταποιητικής, της οικοδομικής και της ξενοδοχειακής βιομηχανίας -κατεξοχήν κλάδοι απασχόλησης κοινοτικών και πολιτών τρίτων χωρών- συγκέντρωσαν το 57,9% των εργατικών ατυχημάτων.
17. Το αντικείμενο του συγκεκριμένου παραπόνου αφορούσε στο χειρισμό ενός εργατικού ατυχήματος, μετά που αυτό συνέβη. Το ατύχημα που υπέστη ο κ. C. πληρούσε τις προϋποθέσεις της νομοθεσίας για γνωστοποίηση ατυχήματος. Ήταν μάλιστα πολύ σοβαρό, αφού τον υποχρέωσε σε δίμηνη νοσηλεία εντός νοσοκομείου και του επέφερε μόνιμους περιορισμούς που καθορίζουν την ποιότητα ζωής του και μετριάζουν τη δυνατότητα του για ανάληψη εργασίας και αυτοσυντήρηση. Ο εντοπισμός του κατά Νόμο υπεύθυνου και η διασφάλιση του δικαιώματος του παραπονούμενου για διεκδίκηση αποζημίωσης για τη βλάβη που υπέστη θα έπρεπε να αποτελέσει την πρώτιστη μέριμνα του κράτους. Από τα όσα προέκυψαν κατά την έρευνα που διενήργησα, δεν έχω πειστεί ότι επιδείχτηκε η δέουσα επιμέλεια και ταχύτητα προς αυτή την κατεύθυνση.
18. Αντ’ αυτού, ο παραπονούμενος συνελήφθη, για λόγους που αφορούσαν στη νομιμότητα της παραμονής του, και κρατήθηκε για έξι μήνες σε επαρχία άλλη από αυτή στην οποία εργαζόταν, καθυστερώντας χρονικά και παρακωλύοντας ουσιαστικά τη διερεύνηση των συνθηκών του εργατικού ατυχήματος. Η εξεύρεση τεκμηρίων, η λήψη μαρτυριών και ο εντοπισμός του εργοδότη, ένα χρόνο μετά την διενέργεια του εργατικού ατυχήματος, κατέστη πολύ δύσκολη υπόθεση. Ο άτυπος χαρακτήρας της εργοδότησης δυσχέρανε ακόμα περισσότερο την απαγγελία κατηγοριών εναντίον οποιουδήποτε προσώπου για παράλειψη γνωστοποίησης ατυχήματος. Μειώθηκαν, συνακόλουθα, οι πιθανότητες επιτυχούς καταχώρησης αγωγής αποζημίωσης εναντίον του εργοδότη εκ μέρους του ίδιου του παραπονούμενου για τις συνέπειες του ατυχήματος, μεταξύ των οποίων και την αποπληρωμή των νοσηλίων [7].
19. Με βάση τα πιο πάνω, έχω την πεποίθηση ότι οι συνέπειες της κράτησης του παραπονούμενου, οι οποίες αφορούσαν στη διεκδίκηση βασικών εργασιακών και ανθρώπινων δικαιωμάτων, υπήρξαν δυσανάλογες του επιδιωκόμενου σκοπού, ο οποίος αφορούσε σε απομάκρυνση από τη χώρα ενός προσώπου με αρρύθμιστο καθεστώς παραμονής. Έχοντας, παράλληλα, κατά νου την ίδια τη διάρκεια της κράτησης -η οποία θα μπορούσε να παραλληλιστεί με ποινή φυλάκισης- καταλήγω στο συμπέρασμα ότι οι ενέργειες των αρμόδιων αρχών δεν απέτυχαν απλώς να προστατέψουν τον κ. C., αλλά συντέλεσαν σε μια δεύτερη θυματοποίηση του.
20. Όπως έχω προαναφέρει, η απασχόληση των αλλοδαπών εργαζομένων σε επαγγέλματα υψηλού κινδύνου επιβεβαιώνεται από τα στατιστικά στοιχεία. Πέραν τούτου, η άτυπη εργασία σε αυτά τα επαγγέλματα -η έκταση της οποίας, για ευνόητους λόγους, παραμένει αδιευκρίνιστη- δεν είναι κάτι ασυνήθιστο. Τα θέματα που ανακύπτουν από το φαινόμενο αυτό είναι πολλαπλά: παραβίαση εργασιακών δικαιωμάτων, απασχόληση σε ακατάλληλες και επισφαλείς συνθήκες, ελλιπής έλεγχος από τις αρμόδιες αρχές, μη γνωστοποίηση εργατικών ατυχημάτων [8] κτλ. Στην ακραία μορφή του το φαινόμενο συνίσταται σε καταστάσεις που στοιχειοθετούν υποθέσεις εμπορίας προσώπων για σκοπούς εκμετάλλευσης της εργασίας τους. Στην προκειμένη περίπτωση, το αντικείμενο του παραπόνου περιορίστηκε στη διασφάλιση του δικαιώματος του κ. C., ως θύμα εργατικού ατυχήματος, να διεκδικήσει δικαστικώς αποζημίωση για τις συνέπειες του ατυχήματος. Οι γενικότερες συνθήκες εργασίας του παραπονούμενου και το ενδεχόμενο να έτυχε εκμετάλλευσης δεν εξετάστηκαν.
21. Σύμφωνα με το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας, η νομιμότητα της παραμονής και εργασίας ενός προσώπου δεν αποτελεί κριτήριο για την άσκηση των αρμοδιοτήτων του στα θέματα ασφάλειας και υγείας στο χώρο εργασίας. Εκφράζοντας ικανοποίηση για την πολιτική αυτή του συγκεκριμένου τμήματος, δεν μπορώ να παραγνωρίσω το γεγονός ότι ο συνολικός χειρισμός της περίπτωσης του παραπονούμενου οδήγησε, εν τέλει, σε περαιτέρω θυματοποίησή του και σε ενδεχόμενη ατιμωρησία του εργοδότη. Σε περίπτωση που ο χειρισμός αυτός αποτελεί γενικευμένη πρακτική σε ανάλογες καταστάσεις, λειτουργεί αποθαρρυντικά για την υποβολή καταγγελιών εκ μέρους των θυμάτων, επιδεινώνει τις δυσμενείς συνέπειες που προκύπτουν από την άτυπη εργασία και παρεμποδίζει την απονομή δικαιοσύνης.
22. Θεωρώ, επομένως, αναγκαίο, να θεσμοθετηθεί διατμηματική διαδικασία χειρισμού εργατικών ατυχημάτων με θύματα αλλοδαπούς, κατόπιν διαβούλευσης όλων των εμπλεκόμενων φορέων, ούτως ώστε να ενεργούν άμεσα και συντονισμένα με σκοπό την έγκαιρη και αποτελεσματική διενέργεια έρευνας γύρω από τις συνθήκες του ατυχήματος. Στη διαδικασία αυτή να γίνεται σαφές ότι πρώτιστος στόχος των δράσεων θα πρέπει να είναι η διασφάλιση των δικαιωμάτων του θύματος και η εξιχνίαση της υπόθεσης, και όχι η άσκηση μεταναστευτικού ελέγχου. Στο ευρύτερο προστατευτικό πλαίσιο, θα πρέπει να εξασφαλίζεται προσωρινή άδεια παραμονής στο θύμα, με δικαίωμα εργασίας, εν αναμονή της ολοκλήρωσης της διαδικασίας.
23. Η Έκθεση υποβάλλεται στο Διευθυντή του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας, στη Διευθύντρια του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης και στον Αρχηγό Αστυνομίας, για σκοπούς υλοποίησης της πιο πάνω εισήγησης. Στο πνεύμα του συνόλου των παρατηρήσεων μου, εισηγούμαι στη Διευθύντρια του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης να προβεί στις αναγκαίες ενέργειες για χορήγηση άδειας παραμονής στον κ. C., εωσότου ολοκληρωθεί η δικαστική διαδικασία εναντίον του πρώην εργοδότη του.
Ελίζα Σαββίδου
Επίτροπος Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
[1] ΚΔΠ 531/2007
[2] ΑΥΤ 1/2008.
[3] 14% το 2007.
[4] Όπως έχω ενημερωθεί, το έντυπο εκδόθηκε σε 5000 αντίτυπα τα οποία έχουν εξαντληθεί και αναμένεται η επανέκδοσή του. Η διανομή έγινε σε χώρους εργασίας που επισκέπτονταν επιθεωρητές του Τμήματος και σε εργοδότες που απευθύνονταν στο Τμήμα για να λάβουν υλικό επιμόρφωσης των εργοδοτούμενων τους σε θέματα ασφάλειας.
[5] Το 2010 στον τομέα των κατασκευών έγινε το 24,73% των εργατικών ατυχημάτων, το οποίο ήταν και το μεγαλύτερο ποσοστό κατά κλάδο εργασίας. Για την περίοδο 1/1/2011-30/9/2011 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 19,9%.
[6] Από ομιλία της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων στην Τελετή λήξης της Εβδομάδας Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία 2011, στις 27/10/2011.
[7] Το θέμα της πρόσβασης των άτυπων μεταναστών στις δημόσιες υπηρεσίας υγείας, με έχει απασχολήσει στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων μου ως Αρχή κατά των Διακρίσεων. Έχω υποβάλει σχετική Έκθεση στον Υπουργό Υγείας, με εισήγηση για άρση του αποκλεισμού των άτυπων μεταναστών από τη δωρεάν παροχή υπηρεσιών υγείας, με έμφαση στα επείγοντα και σοβαρά περιστατικά και μέχρι τη σταθεροποίηση της κατάστασης της υγείας τους. Η Έκθεση, στην οποία γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στα εργατικά ατυχήματα, υποβλήθηκε στις 26/11/2010 και έκτοτε αναμένεται η ανταπόκριση του Υπουργείου (ΑΚΡ 218/2008).
[8] Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας για το 2010, μόλις το 0,3% των γνωστοποιημένων ατυχημάτων αφορούσαν σε εργαζόμενους με άγνωστο ή αδιευκρίνιστο καθεστώς απασχόλησης.
