Η ΚΙΣΑ – Κίνηση για Ισότητα, Στήριξη, Αντιρατσισμό κρίνει ως θετική εξέλιξη την πρόσφατη εξαγγελία του περιγράμματος μεταρρύθμισης του συστήματος πρόνοιας και κοινωνικής αλληλεγγύης από την κυβέρνηση, η οποία έγινε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και την Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, καθώς αναγνωρίζεται η ανάγκη μεταρρύθμισης του κοινωνικού κράτους, μέσω της εισαγωγής του «Εγγυημένου Ελάχιστου Εισοδήματος», της αναδιάρθρωσης της επιδοματικής πολιτικής και της γενικότερης προσπάθειας βελτίωσης των κακώς εχόντων του υφιστάμενου συστήματος πρόνοιας.
Η ΚΙΣΑ ευελπιστεί ταυτόχρονα ότι η εξαγγελία του περιγράμματος δεν αποτελεί απλά ένα επικοινωνιακό κόλπο από την πλευρά της κυβέρνησης σε μία προσπάθεια να χρυσώσει το χάπι για νέες περικοπές στις δημόσιες δαπάνες για τη χρηματοδότηση και λειτουργία του κράτους πρόνοιας, όπως απαιτείται από την Τρόικα. Παράλληλα, η ΚΙΣΑ επισημαίνει ότι η έννοια του κράτους πρόνοιας δεν μπορεί και δεν πρέπει να περιορίζεται στο στενό πλαίσιο της παραχώρησης δημόσιων βοηθημάτων, το οποίο έτσι κι αλλιώς πρέπει να μεταρρυθμιστεί και να εκσυγχρονιστεί. Αντίθετα, η ΚΙΣΑ τονίζει ότι η έννοια του κράτους πρόνοιας θα πρέπει να γίνεται αντιληπτή στο ευρύτερο πλαίσιο της βελτίωσης του τρόπου λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης, των πολιτικών πρόνοιας και του κοινωνικού κράτους συνολικά.
Επιπλέον, η ΚΙΣΑ επισημαίνει ότι η ολοκληρωμένη, στοχευμένη και αποτελεσματική μεταρρύθμιση του κράτους πρόνοιας όχι μόνο είναι αναγκαία, αλλά πρέπει να εφαρμοστεί στο πλαίσιο μίας σύγχρονης, δημοκρατικής, πολυπολιτισμικής κοινωνίας, στην οποία κυριαρχούν οι αρχές τους κράτους δικαίου και της ισότητας. Η κοινωνική συνοχή και αλληλεγγύη δεν πρόκειται να διασφαλιστούν εάν η κοινωνική πολιτική δεν περιλαμβάνει το σύνολο του πληθυσμού και κυρίως εάν συνεχίσει να οδηγεί στην περιθωριοποίηση και τον αποκλεισμό ένα μεγάλο μέρος της κυπριακής κοινωνίας. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, η ΚΙΣΑ θεωρεί ότι η κοινωνική πολιτική θα πρέπει να στηρίζεται στην αρχή της ισότιμης και δίκαιης μεταχείρισης, χωρίς οποιεσδήποτε διακρίσεις και αποκλεισμούς.
Δυστυχώς, το γεγονός ότι η Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων θεωρεί ότι η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση έχει ήδη ξεκινήσει, μέσω του «εξορθολογισμού των επιδομάτων που παραχωρούνταν στους αιτητές πολιτικού ασύλου», καθώς «έχουν τροποποιηθεί οι σχετικές νομοθεσίες και μειώθηκαν τα ποσά, μέρος των οποίων θα δίνονται πλέον υπό μορφή κουπονιών», [1] οδηγεί στο συμπέρασμα ότι μέχρι στιγμής τα βήματα που έχουν ληφθεί κινούνται ακριβώς προς την αντίθετη κατεύθυνση. Ειδικότερα, αν και στις εξαγγελίες της η κυβέρνηση δηλώνει την πρόθεση της να ξεκινήσει διάλογο με όλες τις εμπλεκόμενες κοινωνικές ομάδες, αυτό είναι κάτι που δεν έπραξε στο πλαίσιο του ανακαθορισμού του συστήματος παροχής των υλικών συνθηκών υποδοχής στους αιτητές ασύλου. Επιπλέον, ενώ η κυβέρνηση δηλώνει ότι «η φιλοσοφία της νέας επιδοματικής πολιτικής στηρίζεται στην αρχή ότι το κράτος θα πρέπει να είναι σε θέση να εγγυηθεί αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης σε όλους τους πολίτες που πραγματικά έχουν ανάγκη», [2] το ύψος των δημόσιων βοηθημάτων προς την ευάλωτη κοινωνική ομάδα των αιτητών ασύλου όχι μόνο δεν τους διασφαλίζει αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης, αλλά απεναντίας τους καταδικάζει να ζουν σε συνθήκες φτώχειας, ανέχειας και εξαθλίωσης.
Συμπερασματικά, η ΚΙΣΑ επισημαίνει ότι εάν η κυβέρνηση κινηθεί προς την ίδια κατεύθυνση, τότε οι εξαγγελίες της περί ισότητας και προστασίας των ευάλωτων ομάδων δεν πρόκειται να υλοποιηθούν και θα παραμείνουν μια επιταγή χωρίς αντίκρισμα. Εάν πάλι εφαρμοστούν οι συγκεκριμένες πρόνοιες μεταρρύθμισης του συστήματος πρόνοιας, χωρίς να διαφοροποιηθεί η πρόσφατη νομοθεσία για την επιδοματική πολιτική προς τους αιτητές ασύλου, αποτελούν σαφέστατα μία μορφή διάκρισης, περιθωριοποίησης και αποκλεισμού των υπηκόων τρίτων χωρών, καθώς τότε η πολιτική αυτή θα στηρίζεται στο ρατσιστικό διαχωρισμό, στη βάση της φυλετικής και εθνοτικής καταγωγής των ανθρώπων. Την ίδια στιγμή, μάλιστα, που η Κυπριακή Δημοκρατία αποτελεί το μοναδικό κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου οι μετανάστες που ζουν και εργάζονται νόμιμα στη χώρα – και επομένως συνεισφέρουν σε πολύ μεγάλο βαθμό στη χρηματοδότηση και λειτουργία του κράτους πρόνοιας – δεν έχουν καμία απολύτως πρόσβαση στα ωφελήματα που παρέχονται από αυτό.
Σημειώσεις προς συντάκτες:
[1] Ο Φιλελεύθερος, Δευτέρα 29 Ιουλίου 2013, «Συνέντευξη: Αντιγόνη Σολωμονίδου Δρουσιώτου – Ζέτα Αιμιλιανίδου: Νέα επιδοματική πολιτική με εγγυημένο εισόδημα. Το νέο σύστημα θα εφαρμοστεί από τον Ιούνιο του 2014»
[2] Ο Φιλελεύθερος, Δευτέρα 29 Ιουλίου 2013, «Συνέντευξη: Αντιγόνη Σολωμονίδου Δρουσιώτου – Ζέτα Αιμιλιανίδου: Νέα επιδοματική πολιτική με εγγυημένο εισόδημα. Το νέο σύστημα θα εφαρμοστεί από τον Ιούνιο του 2014»
