Το Ανώτατο Δικαστήριο αθώωσε με μια ιστορικής σημασίας απόφασή του τη νεαρή γυναίκα που διώχθηκε από τις Αρχές και καταδικάστηκε από το Επαρχιακό Δικαστήριο Αμμοχώστου για υποτιθέμενη ψευδή καταγγελία βιασμού της τον Οκτώβριο 2019 στην Αγία Νάπα.
Η 18χρονη τότε νεαρή μαζί με φίλες της που μόλις είχαν ολοκληρώσει την μέση εκπαίδευση τους ήρθαν τον Ιούλιο 2019 στο τουριστικό συγκρότημα Pambos Magic Rocks στην Αγία Νάπα για να εργαστούν και παράλληλα να περάσουν τις καλοκαιρινές διακοπές τους πριν από την έναρξη των σπουδών τους. Εντόπισαν τη συγκεκριμένη ευκαιρία μέσω της πανευρωπαϊκής διαδικτυακής εταιρείας Summer Takeover,η οποία υποσχόταν «μίαν ονειρική απασχόληση σε ένα καταπληκτικό θέρετρο» («a dream job in one of our amazing resorts»).
Όταν έφτασαν Κύπρο, βρέθηκαν αντιμέτωπες με μια εντελώς διαφορετική πραγματικότητα: Οι εγκαταστάσεις ήταν σε άθλια κατάσταση, η βία άμεση και συνεχής, η ανασφάλεια συστηματική. Αντί του ασφαλούς χώρου διαμονής και εργασίας, της δόθηκε ένα βραχιολάκι με το οποίο είχε 24ωρη πρόσβαση σε δωρεάν ποτό ως «μηχανισμός εξοικείωσης» με το περιβάλλον. Το πλαίσιο αυτό οδηγούσε με αρκετή βεβαιότητα στην αποδυνάμωση των νεαρών ατόμων και την αναχαίτηση των αντιστάσεων τους σε πιθανή βία, χρήση ουσιών και κακοποίηση τους.
Σε αυτό το πλαίσιο, η νεαρή γυναίκα στις 17/7/2019 υπέστηκε ομαδικό βιασμό από ομάδα νεαρών ανδρών. Tην ίδια μέρα η αστυνομία δέχτηκε την καταγγελία της και ξεκίνησε τη διερεύνηση του βιασμού. Στις 27/7/2019 κλήθηκε στον αστυνομικό σταθμό, δήθεν για διευκρινήσεις, και μετά από 6 ώρες ανακρίσεων, χωρίς δικηγόρο, κατηγορήθηκε για δημόσια βλάβη στη βάση «ομολογίας» της για ψευδή καταγγελία βιασμού. Η διερεύνηση των καταγγελιών για βιασμό τερματίστηκαν χωρίς να ολοκληρωθούν και η νεαρή γυναίκα κρίθηκε, μετά από καταχώρηση ποινικής υπόθεσης εναντίον της, ένοχη για δημόσια βλάβη από το Επαρχιακό δικαστήριο Αμμοχώστου, το οποίο την καταδίκασε σε ποινή φυλάκισης 4 μηνών με αναστολή.
Το Ανώτατο Δικαστήριο στην απόφαση επί της έφεσης της:
- Ανάτρεψε την απόφαση του πρωτόδικου δικαστηρίου και αθώωσε τη νεαρή γυναίκα από την κατηγορία της δημόσια βλάβης.
- Διαπίστωσε σοβαρές ελλείψεις στη διερεύνηση της υπόθεσης από τις διωκτικές αρχές.
- Διαπίστωσε παραβίαση των δικαιωμάτων της και διαδικαστικών εγγυήσεων κατά τη διερεύνηση από τις διωκτικές αρχές και παραβίαση του δικαιώματος της σε δίκαιη δίκη.
- Διαπίστωσε παραβίαση του δικαιώματος της σε δίκαιη δίκη από το ίδιο το πρωτόδικο Δικαστήριο
Θέλουμε να τονίσουμε τον σημαντικό ρόλο που έχουν διαδραματίσει οι ΜΚΟ και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ευρύτερα. Η ΚΙΣΑ τάχθηκε από το αρχικό στάδιο στο πλευρό του θύματος.
Οι διαπιστώσεις του Δικαστηρίου στην ουσία επιβεβαιώνουν την κριτική που ασκήθηκε κατ’ επανάληψη από πλευράς των ΜΚΟ για την αντιμετώπιση των γυναικών, ιδιαίτερα με μεταναστευτικό υπόβαθρο, που αποτείνονται στην αστυνομία για να καταγγείλουν έμφυλη βία και να ζητήσουν προστασία από τις διωκτικές αρχές.
Σε συνεργασία με την οργάνωση Justice Abroad συμβάλαμε στη νομική εκπροσώπησή της στις δικαστικές διαδικασίες που είχαν ήδη τροχοδρομηθεί σε βάρος της και σε συνεργασία με άλλες ΜΚΟ και οργανώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών στην ευαισθητοποίηση της κοινωνίας για την υπόθεση αυτή και τη βία κατά των γυναικών γενικότερα.
Η ΚΙΣΑ μετά από την απόφαση του Ανώτατου ζητά από τις διωκτικές αρχές
- Να διερευνήσουν τις συνθήκες και τους λόγους που συνέβαλαν στην ελλιπή και λανθασμένη διαχείριση από πλευράς των διωκτικών αρχών με αποτέλεσμα το θύμα να βρεθεί υπό κατηγορία για ψευδή καταγγελία και δημόσια βλάβη.
- Να διασφαλίσουν ότι θα διερευνηθούν οι καταγγελίες για βιασμό, οι οποίες δεν ολοκληρώθηκαν μετά από δική τους παράλειψη και κακή κρίση.
- Να αξιολογήσουν την απόφαση και να ενημερώσουν πειστικά την κοινωνία για όλες τις ενέργειες που θα προβούν ώστε στο μέλλον να αποφευχθεί παρόμοια μεταχείριση θύματος που προβαίνει σε καταγγελία έμφυλης βίας.
- Να διερευνηθούν οι συνθήκες και το πλαίσιο προσέλκυσης και «απασχόλησης» νεαρών γυναικών στο συγκεκριμένο συγκρότημα στο κατά πόσον συνειδητά και στοχευμένα αποσκοπούσαν να καταστήσουν τις νεαρές αυτές γυναίκες ευάλωτες σε σεξουαλική εκμετάλλευση και βία
Η ΚΙΣΑ καλεί το Δικαστικό Σώμα να πάρει όλα τα απαραίτητα μέτρα ευαισθητοποίησης των μελών του και των λειτουργών της δικαιοσύνης γενικότερα για θέματα βίας κατά των γυναικών ώστε καμία άλλη γυναίκα να μην βρεθεί στο μέλλον αντιμέτωπη με παραβιάσεις των δικαιωμάτων της, είτε υπό την ιδιότητα του θύματος είτε υπό την ιδιότητα της κατηγορούμενης.
Τέλος, η ΚΙΣΑ καλεί τις Αρχές να τερματίσουν τις πρακτικές καταστολής και παρεμπόδισης του έργου των ΜΚΟ και να διασφαλίσουν ένα υγιές και ευνοϊκό πλαίσιο λειτουργίας και δράσης τους, οι οποίες και στην προκείμενη περίπτωση απέδειξαν τον κρίσιμο ρόλο που διαδραματίζουν στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και δη των ευάλωτων ομάδων.
Διοικητικό Συμβούλιο
