Αρ. Φακ.: Α/Π 703/2011
Λευκωσία, 19 Αυγούστου 2011
ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣ
Αναφορικά με το παράπονο με αρ. Α/Π 703/2011 σε σχέση με την έκδοσης άδειας παραμονής σε σύζυγο αναγνωρισμένου πρόσφυγα
Τομέας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Προϊστάμενος: Άριστος Τσιάρτας
Ερευνών Λειτουργός: Μελίνα Τριγγίδου
Αντικείμενο Παραπόνου
1. Η Μη Κυβερνητική Οργάνωση Future Worlds Center, με επιστολή ημερομ. 10 Μαΐου 2011, υπέβαλε στο Γραφείο μου το πιο πάνω παράπονο εκ μέρους του κ. N. T., αναγνωρισμένου πρόσφυγα από το Ιράν, σε σχέση με την καθυστέρηση που, όπως υποστηρίζεται, παρατηρείται στη διαδικασία έκδοσης άδειας παραμονής για τον ίδιο και τη σύζυγό του κα. Ν. A..
2. Σύμφωνα με το παράπονο, ο κ. N. T., στις 21 Οκτωβρίου 2010, συνήψε έγκυρο γάμο με την κα. Ν. A., η οποία διέμενε στην Κύπρο νόμιμα με άδεια παραμονής φοιτητή. Στις 29 Οκτωβρίου 2010, ο κ. T. φέρεται να υπέβαλε αίτηση για άδεια παραμονής που να συμπεριλαμβάνει και τη σύζυγό του, για την οποία το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης δεν έχει, μέχρι σήμερα τοποθετηθεί. Θέση των παραπονούμενων είναι ότι η καθυστέρηση δεν μπορεί να δικαιολογηθεί και ότι εξαιτίας της δημιουργούνται προβλήματα στο ζεύγος το οποίο δεν έχει πρόσβαση στα εκ του νόμου δικαιώματά του.
3. Οι παραπονούμενοι διατύπωσαν, επιπρόσθετα, την άποψη ότι, σύμφωνα με τα όσα ορίζει ο περί Προσφύγων Νόμος του 2000, σε σχέση με τη διατήρηση της ενότητας των οικογενειών αναγνωρισμένων προσφύγων (άρθρο 25(1) και (2) του Νόμου), τα μέλη της οικογένειας του πρόσφυγα που βρίσκονται εντός της Δημοκρατίας λαμβάνουν το ίδιο καθεστώς, χωρίς να είναι αναγκαία η υποβολή ξεχωριστής αίτησης. Το γεγονός αυτό ενισχύει, σύμφωνα με τους ίδιους, τη θέση ότι, η, μέχρι σήμερα, παραμονή του αιτήματος του κ. T. σε εκκρεμότητα, δεν μπορεί να δικαιολογηθεί.
Έρευνα – Θέσεις Εμπλεκόμενης Υπηρεσίας
4. Με επιστολή μου ημερομ. 6 Ιουλίου 2011, έθεσα υπόψη της Διευθύντριας Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης τους προβαλλόμενους ισχυρισμούς και ζήτησα την τοποθέτησή της. Αφού παράθεσα το αντικείμενο του παραπόνου ζήτησα, συγκεκριμένα, τις θέσεις του Τμήματος τόσο αναφορικά με την κατ’ ισχυρισμό καθυστέρηση στην έκδοση της σχετικής άδειας παραμονής, όσο και με την ερμηνεία που οι παραπονούμενοι θεωρούν ότι θα πρέπει να δίδεται στην κρίσιμη νομοθετική διάταξη.
5. Σημειώνεται ότι οι δύο πρώτες παράγραφοι του άρθρου 25 του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, με τίτλο «οικογένεια πρόσφυγα», διαλαμβάνουν τα ακόλουθα:
«25(1). Τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου αυτού, παρέχεται άσυλο σε μέλη της οικογένειας του πρόσφυγα, τα οποία εισέρχονται στη Δημοκρατία ταυτόχρονα με τον πρόσφυγα ή μεταγενέστερα.
(2). Μέλη της οικογένειας του πρόσφυγα που δεν τον συνοδεύουν κατά την είσοδό του στη Δημοκρατία και που δεν βρίσκονται μαζί του λόγω των καταστάσεων, που τον οδήγησαν στην υποβολή αίτησης για αναγνώρισή του ως πρόσφυγα, δικαιούνται να επανασυνδεθούν μαζί του στη Δημοκρατία, εφόσον ο ίδιος το ζητήσει. Για το σκοπό αυτό και αφού αποδειχθεί ή συγγένειά τους με τον πρόσφυγα, εκδίδεται γι’ αυτούς άδεια εισόδου ή οποιοδήποτε άλλο έγγραφο, το οποίο είναι απαραίτητο για να ταξιδεύσουν και νε εισέλθουν στη Δημοκρατία…»
6. Στην έκκλησή μου για σχόλια και απόψεις σχετικά με τα πιο πάνω, έλαβα, άμεσα, απάντηση από το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης. Το περιεχόμενο της απαντητικής επιστολής του Τμήματος, ημερομ. 21 Ιουλίου 2011, παρατίθεται, επακριβώς, πιο κάτω:
«…Έχω οδηγίες να αναφερθώ στην επιστολή σας με αρ. φακ. Α/Π 703/2011 και ημερομηνίας 6 Ιουλίου του 2011, σχετικά με το παράπονο του αλλοδαπού N. T. από το Iran, ARC: 5458157, εναντίον του Τμήματος μας αναφορικά με την έκδοση της άδειας προσωρινής παραμονής του θα ήθελα να σας ενημερώσω όταν καθυστερεί η έκδοση άδειας ο ίδιος αλλοδαπός το γνωρίζει και ειδικά για την συγκεκριμένη περίπτωση που η γυναίκα του Ν. A. με ARC: 5656405 είχε άδεια παραμονής με το καθεστώς της φοιτήτριας η οποία σταμάτησε να φοιτά στο Intercollege τέλεσε νόμιμα γάμο και αποτάθηκε ως εξαρτώμενη αναγνωρισμένου πρόσφυγα. Γι’ αυτή τη διαδικασία είναι εύλογο ότι απαιτείται χρόνος και περαιτέρω εξέταση για την έκδοση της άδειας προσωρινής παραμονής…»
Συμπεράσματα – Εισηγήσεις
7. Από τα πιο πάνω διαφαίνεται, καταρχήν, ότι τα όσα αναφέρονται από τους παραπονούμενους ως πραγματικά περιστατικά σε σχέση με τη υπόθεση του κ. T. είναι παραδεκτά από το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης. Δεν φαίνεται να υπάρχει, ή τουλάχιστον δεν αναφέρεται, καμία διάσταση απόψεων σε σχέση με τα προσωπικά δεδομένα του εμπλεκόμενου, το καθεστώς με το οποίο βρίσκεται στην Κύπρο, την από μέρους του τέλεση γάμου με την Ν. A. και το καθεστώς το οποίο η τελευταία κατέχει, όπως και το γεγονός της υποβολής της προαναφερόμενης αίτησης. Με τον ίδιο τρόπο, το Τμήμα επιβεβαιώνει και το γεγονός του χρόνου της υποβολής της εν λόγω αίτησης και το ότι η εξέταση της, στο παρόν στάδιο, εκκρεμεί.
8. Έχοντας διαπιστώσει τα πιο πάνω σημειώνω, καταρχήν, ότι αντιλαμβάνομαι τα χρονικά πλαίσια που απαιτούνται για την ολοκλήρωση της διαδικασίας εξέτασης της αίτησης και την έκδοση της σχετικής απόφασης της υπηρεσίας. Παρόλα αυτά, τα διαλαμβανόμενα της σχετικής απαντητικής επιστολής του Τμήματος, σε σχέση με το θέμα αυτό, δεν μπορεί παρά να προκαλούν προβληματισμό. Πιο συγκεκριμένα, προβληματισμό γεννά το γεγονός ότι η θέση του Τμήματος σύμφωνα με την οποία «είναι εύλογο ότι απαιτείται χρόνος και περαιτέρω εξέταση για την έκδοση της άδειας προσωρινής παραμονής», διατυπώνεται χωρίς καμία ουσιαστική αιτιολογία. Ειδικότερα, δεν σημειώνονται οι ενέργειες στις οποίες η υπηρεσία έχει προβεί ή που προτίθεται να προβεί για σκοπούς περαιτέρω εξέτασης της υπόθεσης ώστε να είναι δυνατή η λήψη απόφασης και δεν παρατίθενται οποιοιδήποτε λόγοι που ενδεχομένως να αποτελούν διαδικαστικά ή άλλα προσκόμματα στην εξέλιξη της διαδικασίας. Η θέση, δε, που διατυπώνεται, σύμφωνα με την οποία ο ίδιος ο ενδιαφερόμενος είναι ενήμερος για την παραδεκτή, όπως προκύπτει, καθυστέρηση στην εξέταση της αίτησής του, δεν είναι δυνατόν να θεωρηθεί ως αιτιολογία της καθυστέρησης.
9. Στην απάντηση που έλαβα δεν γίνεται, επιπλέον, αναφορά στο στάδιο στο οποίο βρίσκεται, τη δεδομένη στιγμή, η διαδικασία εξέτασης της αίτησης του ενδιαφερόμενου, ούτε και τοποθετείται η λήψη της σχετικής απόφασης σε ένα ορατό μελλοντικό χρονικό πλαίσιο.
10. Επισημαίνεται, τέλος, η απουσία σχολιασμού της άποψης των παραπονούμενων σε σχέση με την επίμαχη νομοθετική διάταξη του περί Προσφύγων Νόμου. Οι παραπονούμενοι θεωρούν ότι, σύμφωνα με το νόμο, δεν ήταν καν αναγκαία η υποβολή ξεχωριστής αίτησης για να παραχωρηθεί το καθεστώς του πρόσφυγα στη σύζυγο του ενδιαφερόμενου. Η θέση αυτή δεν σχολιάζεται από την υπηρεσία, γεγονός που αφήνει ανοικτό το έδαφος αμφισβήτησης της νομικής εγκυρότητας της τυπικής διαδικασίας που απαιτείται σε τέτοιες περιπτώσεις.
11. Ενόψει των πιο πάνω και δεδομένης της καθυστέρησης που παρατηρείται στη λήψη απόφασης σχετικά με το αίτημα που υπέβαλε στο Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης ο κ. T., εισηγούμαι όπως η υπόθεσή του εξεταστεί με θετικό πνεύμα και εντός εύλογου χρόνου, με αντίστοιχη ενημέρωση του ενδιαφερόμενου και του Γραφείου μου.
Ελίζα Σαββίδου
Επίτροπος Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
