Μία ομάδα αναγνωρισμένων προσφύγων κατήλθε τη Δευτέρα, 2 Ιουνίου 2014, σε μία νέα δυναμική διαμαρτυρία και απεργία πείνας, μπροστά από την Αντιπροσωπεία της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (United Nations High Commission for Refugees – UNHCR), στη Λευκωσία.
Από τις αρχές Σεπτεμβρίου μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου 2013, οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες βρίσκονταν σε καθιστική διαμαρτυρία μπροστά από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, ζητώντας την άμεση εξέταση των αιτήσεων τους για παραχώρηση της Κυπριακής υπηκοότητας και του καθεστώτος των επί μακρός διαμενόντων, μετά από 11 ολόκληρα χρόνια διαμονής στην Κύπρο και ενώ πληρούσαν όλα τα κριτήρια που προνοεί η κυπριακή νομοθεσία. Λόγω του ότι δεν έλαβαν οποιαδήποτε απάντηση από τις αρμόδιες αρχές και συγκεκριμένα από το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, από τα τέλη Νοεμβρίου μέχρι τις αρχές Ιανουαρίου, κατήλθαν σε απεργία πείνας μπροστά από το Υπουργείο Εσωτερικών για 52 ολόκληρες μέρες, ενώ παράλληλα τις τελευταίες 4 μέρες είχαν σταματήσει να παίρνουν οποιαδήποτε υγρά [1]. Μετά από παρέμβαση της Αντιπροσωπείας της UNHCR στην Κύπρο [2], ο Υπουργός Εσωτερικών είχε συνάντηση με τους απεργούς πείνας, κατά τη διάρκεια της οποίας συζήτησαν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες στην Κύπρο [3].
Μάλιστα, ο Υπουργός Εσωτερικών έδειξε κατανόηση στα δίκαια αιτήματα τους και τους διαβεβαίωσε ότι θα εξεταστούν άμεσα οι αιτήσεις που έχουν υποβάλει. Επιπλέον, ο Υπουργός Εσωτερικών άφησε να εννοηθεί ότι οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες έχουν βάσιμους λόγους να προσδοκούν σε μία θετική απόφαση για τα αιτήματα τους. Στη βάση των πιο πάνω εξελίξεων, οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες αποφάσισαν να λύσουν προσωρινά την απεργία πείνας που πραγματοποιούσαν για σχεδόν δύο ολόκληρους μήνες. Όπως οι ίδιοι όμως έκαναν σαφές τότε, σε περίπτωση που οι αρμόδιες αρχές δεν τηρούσαν τις δεσμεύσεις τους, τότε θα κατέρχονταν σε ακόμη πιο δυναμικά μέτρα κινητοποιήσεων [4].
Οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες θεωρούν ότι η παραχώρηση της Κυπριακής υπηκοότητας αποτελεί τη μοναδική λύση στα προβλήματα τους, γιατί αλλιώς βρίσκονται παγιδευμένοι σε ένα φαύλο κύκλο εκμετάλλευσης, περιθωριοποίησης και αποκλεισμού. Προς το παρόν, οι αρμόδιες αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας παραχωρούν άδεια προσωρινής παραμονής για τρία χρόνια, η οποία μπορεί να ανανεωθεί για άλλα τρία χρόνια. Στο ενδιάμεσο, εάν οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες αποχωρήσουν από την Κύπρο και παραμείνουν στο εξωτερικό για περισσότερους από τρεις μήνες, τότε ακυρώνεται αυτόματα η άδεια παραμονής τους στο νησί. Εάν πάλι μεταβούν σε κάποια άλλη χώρα, μπορούν να παραμείνουν εκεί μόνο με άδεια παραμονής διάρκειας τριών μηνών, μετά τη λήξη της οποίας είτε θα πρέπει να φύγουν από τη χώρα ή θα πρέπει να υποβάλουν άδεια για αίτηση παραμονής με περιορισμένη πρόσβαση στα δικαιώματα τους, υπό το καθεστώς των μεταναστών και όχι των προσφύγων. Πέρα από όλα αυτά, οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες δεν μπορούν να λάβουν μόνιμη άδεια παραμονής, ενώ το καθεστώς των επί μακρός διαμενόντων, το οποίο προβλέπεται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία, είναι σχεδόν αδύνατο να παραχωρηθεί σε πρόσφυγες, καθώς δεν κατέχουν τους επαρκείς οικονομικούς πόρους που προϋποθέτει η κυπριακή νομοθεσία, ειδικά μετά την όξυνση της οικονομικής κρίσης, την αύξηση της ανεργίας, την ανυπαρξία μέτρων κοινωνικής ένταξης και τη μη αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων των ατόμων με καθεστώς διεθνούς προστασίας. Συνεπώς, το μοναδικό καθεστώς παραμονής που μπορεί να τους παρέχει πραγματική ασφάλεια και αξιοπρεπή διαβίωση είναι η απόκτηση της κυπριακής υπηκοότητας, μέσω της οποίας μπορούν να έχουν πλήρη πρόσβαση στα δικαιώματα τους και να αναζητήσουν απρόσκοπτα εργασία στο εξωτερικό. [5]
Η ΚΙΣΑ – Κίνηση για Ισότητα, Στήριξη, Αντιρατσισμό ζητά από το Υπουργείο Εσωτερικών και την Αντιπροσωπεία της UNHCR στην Κύπρο να συνεργαστούν και να ικανοποιήσουν τα δίκαια αιτήματα των απεργών πείνας. Ταυτόχρονα, η ΚΙΣΑ ζητά από το Υπουργείο Εσωτερικών να αναθεωρήσει άμεσα την πολιτική της Κυπριακής Δημοκρατίας παρέχοντας στα άτομα με διεθνή προστασία την ουσιαστική δυνατότητα ένταξης και ισότιμης συμμετοχής στην κυπριακή κοινωνία, αναπόσπαστο μέρος της οποίας είναι η παραχώρηση της κυπριακής υπηκοότητας.
Σημειώσεις προς συντάκτες:
