Η ΚΙΣΑ χαιρετίζει την άμεση ανταπόκριση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) στην αίτηση που υποβάλαμε για έκδοση διατάγματος βάσει του Κανονισμού 39, των Κανονισμών Διαδικασίας του Δικαστηρίου, με το οποίο να απαγορεύει στις κυπριακές αρχές να προχωρήσουν στην έκδοση του Seif Eldin Mostafa Mohamed Emam στην Αίγυπτο, λόγω του φόβου του ότι θα υποστεί βασανιστήρια, απάνθρωπη και ταπεινωτική μεταχείριση.
Το ΕΔΑΔ ζήτησε από τις κυπριακές αρχές και έθεσε συγκεκριμένα ερωτήματα τα οποία άπτονται σημαντικών θεμάτων που σχετίζονται με τις διαδικασίες έκδοσης και τις νομικές εγγυήσεις της Κύπρου. Οι κυπριακές αρχές θα πρέπει να απαντήσουν τα ερωτήματα αυτά μέχρι τις 13.11.2017.
Να σημειώσουμε ότι η αστραπιαία αυτή αντίδραση του ΕΔΑΔ ήρθε μερικές μόνο ώρες από την απόφαση της ολομέλειας του Ανώτατού Δικαστηρίου της Κύπρου, η οποία αποφάνθηκε ότι “το πρωτόδικο Δικαστήριο … κατέληξε σε μια καθόλα τεκμηριωμένη διαπίστωση ότι δεν τίθεται θέμα βασανιστηρίων ή ότι ο εφεσείων δεν θα τύχει δίκαιης δίκης…».
Η ΚΙΣΑ εκτιμά ότι η νέα αυτή εξέλιξη θα καταλήξει στην δικαίωση του κ. Emam και στην αναγνώριση των ισχυρισμών του ότι η έκδοση του στην Αίγυπτο δεν πρέπει να υλοποιηθεί λόγω βάσιμου φόβου να υποστεί βασανιστήρια, απάνθρωπη και ταπεινωτική μεταχείριση.
Επίσης, θεωρούμε την εμπλοκή του ΕΔΑΔ ιδιαίτερα σημαντική, αφού:
Θα κριθεί η νομική ερμηνεία που μέχρι σήμερα έχει δοθεί από τα Κυπριακά δικαστήρια ότι είναι δυνατή η έκδοση προσώπων που αιτούνται άσυλο πριν την έκδοση απόφασης αναφορικά με το αίτημα ασύλου. Η απόφαση του ΕΔΑΔ θα επηρεάσει ενδεχομένως και τον τρόπο ερμηνείας του ευρωπαϊκού δικαίου ως προς το θέμα αυτό και τις πολιτικές και πρακτικές άλλων κρατών μελών.
Η απόφαση θα είναι σημαντική επίσης ως προς τις υποχρεώσεις των Κυπριακών Δικαστηρίων σε διαδικασίες έκδοσης να λαμβάνουν υπόψη τους ανεξάρτητες εκθέσεις αναφορικά με την κατάσταση ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα που ζητά την έκδοση προσώπων, αφού μέχρι σήμερα επικρατεί η άποψη ότι τα δικαστήρια δεν έχουν υποχρέωση να λαμβάνουν υπόψη τέτοιες εκθέσεις εκτός και εάν τεθούν υπόψη τους στο πλαίσιο μαρτυρίας που δίδεται. Περαιτέρω θα είναι σημαντική ως προς την έκδοση προσώπων που επικαλούνται φόβο βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης στην Αίγυπτο γενικότερα.
Η ΚΙΣΑ ανέλαβε την υπόθεση στο πλαίσιο της πολιτικής της για την στρατηγική χρήση δικαστικών διαδικασιών με απώτερο στόχο την αλλαγή του συστήματος (strategic litigation) στους τομείς δραστηριότητάς της λόγω της σοβαρότητας του όλου θέματος που αφορά στην προστασία προσώπων από την επαναπροώθηση μέσω διαδικασιών έκδοσης σε χώρες όπου υπάρχει σοβαρός κίνδυνος παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους.
Όπως και στην περίπτωση της υπόθεσης M.A. v Cyprus, η οποία οδήγησε στην εγκαθίδρυση των διοικητικών δικαστηρίων με αρμοδιότητες για εξέταση επί της ουσίας των προσφυγών που σχετίζονται με θέματα ασύλου και με αυτόματο ανασταλτικό αποτέλεσμα και που τώρα συζητείται επίσης η εγκαθίδρυση ειδικών
δικαστηρίων για θέματα ασύλου και μετανάστευσης, η ΚΙΣΑ ελπίζει ότι τυχόν ευνοϊκή για τον κ. Emam απόφαση του ΕΔΑΔ θα οδηγήσει σε
- αναθεώρηση της πολιτικής έκδοσης των αρχών της Κύπρου
- βελτίωση της ερμηνείας του δικαίου στο τομέα και ενδεχομένως του δικαστικού συστήματος σε θέματα έκδοσης
- άσκηση πίεσης προς τις αιγυπτιακές αρχές για τις σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Χώρα
Διοικητικό Συμβούλιο ΚΙΣΑ
