Η ΚΙΣΑ παρατηρεί με μεγάλη ανησυχία τη στάση των Κυπριακών αρχών σχετικά με τρεις πρόσφατες υποθέσεις Ρώσων πολιτών, στις οποίες έχει παραβιάσει κατάφωρα το προσφυγικό δίκαιο. Πιο πρόσφατη υπόθεση αποτελεί αυτή του Νικίτα Κουλασιένκοβ, ο οποίος κρατείτο στις κεντρικές φυλακές στην Κύπρο για δεκαοκτώ μέρες με σκοπό την έκδοση του στη Ρωσία, και ενώ ήταν εις γνώσιν των αρμοδίων αρχών ότι στο συγκεκριμένο πρόσωπο χορηγήθηκε καθεστώς πρόσφυγα στη Λιθουανία. Υπενθυμίζεται ότι στο πρόσφατο παρελθόν, ο Ρώσος δημοσιογράφος και συνδικαλιστής Andrey Nekrasov , παρέμεινε ένα σχεδόν μήνα στις Κεντρικές Φυλακές με σκοπό την για έκδοση του στη Ρωσία, προτού τελικά μεταφερθεί, σύμφωνα με τον Κανονισμό του Δουβλίνου, στη Λιθουανία για την εξέταση της αίτησης ασύλου του. Ακόμη πιο σημαντική περίπτωση, είναι αυτή της κ. Νataliya Konovalova, η οποία εκδόθηκε στις Ρωσικές αρχές και ενώ εκκρεμούσε η εξέταση της αίτησης της για άσυλο.
Κοινό χαρακτηριστικό των πιο πάνω υποθέσεων, εκτός από το ότι και τα τρία άτομα αιτήθηκαν διεθνή προστασία, αποτελεί το γεγονός ότι όλοι τους, θεωρούνται πολιτικοί αντίπαλοι της Ρωσικής κυβέρνησης, η οποία και επικαλέστηκε τη διάπραξη ποινικών αδικημάτων εκ μέρους τους, προκείμενου να καταστεί εφικτή η έκδοση διεθνών ενταλμάτων σύλληψης τους και κατά συνέπεια η έκδοση τους στη χώρα. Λαμβάνοντας υπόψη τη δράση της Ρωσίας στις πιο πάνω υποθέσεις αλλά και άλλες περιπτώσεις έκδοσης διεθνών ενταλμάτων σύλληψης για Ρώσους πολίτες που έχουν καταφύγει στο εξωτερικό, εύκολα μπορεί να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι, η διατύπωση κατηγοριών για διάπραξη ποινικών αδικημάτων εναντίον Ρώσων πολιτών, αποτελεί προσφιλή τακτική της κυβέρνησης, στα πλαίσια μιας γενικότερης πολιτικής ποινικοποίησης οποιασδήποτε πολιτικής και ακτιβιστικής δράσης εναντίον της.
Όσον αφορά την περίπτωση του κ. Νικίτα Κουλασιένκοβ, το συγκεκριμένο άτομο κρατήθηκε στις Κεντρικές Φυλακές από τις 24 Ιανουαρίου μέχρι τις 10 Φεβρουαρίου 2016 για σκοπούς έκδοσής του στη Ρωσία. Στον Kulachenkov χορηγήθηκε το καθεστώς του πρόσφυγα στη Λιθουανία το Δεκέμβριο του 2015 λόγω της πολιτικής δίωξης του από τη Ρωσική κυβέρνηση. Ο κ. Kulachenkov πού έχει συμμετάσχει ενεργά στις έρευνες για την καταπολέμηση της διαφθοράς, κατηγορήθηκε από τις ρωσικές ερευνητικές Αρχές για «κλοπή» ενός σχεδίου σε χαρτόνι, το οποίο τοποθετήθηκε σε δημόσιo φράχτη από έναν ερασιτέχνη καλλιτέχνη στην πόλη Βλαντιμίρ. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η τιμή του «κλεμμένου» έργου εκτιμήθηκε από τον ίδιο τον καλλιτέχνη λίγο κάτω από €1.
Ο κ. Kulachenkov αφέθηκε ελεύθερος από τις Κυπριακές αρχές στις 10 Φεβρουαρίου με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης να μην εξουσιοδοτήσει την έκδοσή του στη Ρωσία. Παρά το ότι η συγκεκριμένη εξέλιξη θεωρείται πολύ θετική, η ΚΙΣΑ εκφράζει τις ανησυχίες της σχετικά με τους λόγους που οι Κυπριακές αρχές προβαίνουν σε παραβιάσεις του προσφυγικού δικαίου καθώς και για τις πολιτικές σκοπιμότητες που βρίσκονται πίσω από τη συγκεκριμένη πρακτική. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, στη περίπτωση της κ. Konovalova, ο λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου που εξέτασε την αίτηση της για άσυλο, εισηγήθηκε να της παραχωρηθεί καθεστώτος προστασίας. Παρόλα αυτά, ο προϊστάμενος της Υπηρεσίας Ασύλου αγνόησε τις σχετικές εισηγήσεις, απορρίπτοντας την αίτηση της Konovalova σε πρώτο βαθμό, γεγονός που ενισχύει την άποψη ότι η εν λόγω αιτήτρια ασύλου εκδόθηκε στη Ρωσία λόγω πολιτικών σκοπιμοτήτων.
Η ΚΙΣΑ καλεί τις κυπριακές αρχές να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές στο χειρισμό μελλοντικών παρόμοιων υποθέσεων, προκειμένου να αποφεύγεται η παραβίαση των δικαιωμάτων των αιτητών ή κατόχων διεθνούς προστασίας, είτε μέσω της σύλληψης και κράτησης τους, είτε μέσω της έκδοσης τους στη χώρα που κινδυνεύουν να υποστούν διώξεις στη βάση των πολιτικών τους πεποιθήσεων. Τονίζουμε ότι, η ύπαρξη των οποιονδήποτε πολιτικών σκοπιμοτήτων ή το επιχείρημα που συχνά προβάλλεται για προστασία του «εθνικού συμφέροντος», σε καμιά περίπτωση δεν δικαιολογούν την παραβίαση της διεθνούς, ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας.
