Το Υπουργικό Συμβούλιο στις 27.11.2019, αποφάσισε να προχωρήσει χωρίς καμία διαβούλευση είτε με εμπλεκόμενους φορείς στην Κύπρο είτε με την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση / Επιτροπή (ΕΕ) στην τροποποίηση του Κώδικα για την εφαρμογή του Κανονισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (866/2004/ΕΚ) για την Πράσινη Γραμμή. Σύμφωνα με την απόφαση αυτή:
- Εισάγονται έλεγχοι για όλους τους διερχόμενους (περιλαμβανομένων και των Κυπρίων πολιτών που μέχρι σήμερα δεν ελέγχονταν)
- Απαγορεύεται η διέλευση ανηλίκων που δεν συνοδεύονται από γονείς εκτός εάν έχουν εξουσιοδοτήσεις από τους γονείς τους ,
- Απαγορεύεται η διέλευση όλων των Υπηκόων Τρίτων χωρών (ΥΤΧ) με προσωρινή άδεια διαμονής εκτός από μέλη οικογένειας κυπρίων και ευρωπαίων πολιτών καθώς και κατόχων άδειας επί μακρόν διαμενόντων)
- Επιτρέπεται η διέλευση σε άτομα για ανθρωπιστικούς λόγους, λόγους υγείας κ.λ.π
- Επίσης το Υπουργικό αποφάσισε να προωθήσει νομοσχέδια στη Βουλή για επιβολή διοικητικών προστίμων (χρηματικών ποσών) για όσους χρησιμοποιούν τα λιμάνια και αεροδρόμια στις μη ελεγχόμενες από την κυβέρνηση περιοχές χωρίς να έχει διευκρινίσει κατά όσον θα επιβάλλονται σε όλους ή μόνο σε ΥΤΧ.
Η ΚΙΣΑ εκτιμά ότι η κυβέρνηση όφειλε να ενημερώσει τόσο την κυπριακή κοινωνία όσο και την ΕΕ για τις προτιθέμενες αλλαγές στο Κώδικα εφαρμογής του κανονισμού της πράσινης γραμμής. Δεν είναι τυχαίο που η ΕΕ ήδη έχει εκφράσει την ανάγκη έγκρισης των όποιων τροποποιήσεων.
Η ΚΙΣΑ θεωρεί ότι η απόφαση περιορισμού ή και απαγόρευσης της διέλευσης των νόμιμα διαμενόντων μεταναστών μέσω της πράσινης γραμμής συνιστά απαγορευμένη διάκριση και δεν επιτρέπεται από τον ίδιο το Κανονισμό της Ε.Ε. και ως εκ τούτου υπάρχει άμεση παραβίαση του ίδιου του Κανονισμού.
Από νομικής πλευράς η κυβέρνηση έχει δικαίωμα να επιβάλει καθολικούς ελέγχους εξακρίβωσης της ταυτότητας προσώπων που διέρχονται της γραμμής. Αφού όμως αποφάσισε μετά από 15 χρόνια να εφαρμόσει πιστά τον Κανονισμό, θα έπρεπε να το πράξει μετά από τη δημιουργία των απαραίτητων δομών και την ανάλογη αύξηση προσωπικού στα σημεία διέλευσης ώστε να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη διακίνηση των διερχόμενων προσώπων. Η άμεση εφαρμογή των πιο πάνω ελέγχων χωρίς τη δημιουργία όλων των πιο πάνω, συνιστά δυσανάλογους περιορισμούς και προσκόμματα στην ελεύθερη διακίνηση προσώπων από τη γραμμή.
Η ΚΙΣΑ καταδικάζει επίσης την προσπάθεια της κυβέρνησης να συνδέσει παραπλανητικά και λαϊκίστικα τις αλλαγές με την διαχείριση της αύξησης των αιτήσεων ασύλου, την άτυπη μετανάστευση και την ασφάλεια για σκοπούς εντυπωσιασμού και εσωτερικής κατανάλωσης αφού σύμφωνα με το σημείο 2 (δ) της απόφασης «υπήκοοι τρίτων χωρών …δεν επιτρέπεται να διέρχονται τη γραμμή … εκτός εάν αιτηθούν άσυλο». Τα προτεινόμενα μέτρα που η κυβέρνηση συνέδεσε με τις αυξημένες προσφυγικές ροές προς την Κύπρο, λόγω των πολέμων που συνεχίζουν να επικρατούν στην περιοχή, αντικειμενικά δεν μπορούν να επιφέρουν τα επιδιωκόμενα από την Κυβέρνηση αποτελέσματα (μείωση προσφυγικών ροών), αφού κανένας δεν μπορεί να περιορίσει το δικαίωμα ασύλου το οποίο αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα σύμφωνα με τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε.
Η κυβέρνηση αντί να ζητήσει την αρωγή της ΕΕ για να μπορέσει να ανταποκριθεί στις σοβαρές πιέσεις που δέχεται σήμερα το σύστημα ασύλου και η υποδοχή αιτητών ασύλου στη Κύπρο θα σπαταλήσει ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους στους ελέγχους της γραμμής και ταλαιπωρία των νόμιμα διαμενόντων μεταναστών και κυπρίων στα οδοφράγματα.
Η ΚΙΣΑ εκτιμά ότι η νέα πρακτική εμπεριέχει σημαντικούς κινδύνους ιδίως στο Κυπριακό αφού από την μια δυσκολεύει την επικοινωνία και επαφή μεταξύ των ελεγχόμενων και μη ελεγχόμενων από την κυβέρνηση περιοχών και από την άλλη προσδίδει στη πράσινη γραμμή χαρακτήρα σκληρού εξωτερικού συνόρου, οδηγώντας σε εμβάθυνση της διαίρεσης της χώρας μας, τη στιγμή που στόχος του Κανονισμού είναι η διευκόλυνση της διακίνησης προσώπων και της συνεργασίας μεταξύ των δύο κοινοτήτων.
Τέλος η ΚΙΣΑ θεωρεί ότι η συμπερίληψη του Υπουργείου Άμυνας στην Υπουργική Επιτροπή για τη μετανάστευση και το άσυλο, επισημοποιεί την πολιτική της ‘ασφαλειοποίησης’ (securitisation) της μετανάστευσης και του ασύλου μια πολιτική η οποία έχει συμβάλει σημαντικά στην υπόθαλψη του ρατσισμού και την αύξηση ακροδεξιών και νεοναζιστικών οργανώσεων στην Ευρώπη.
Η ΚΙΣΑ προτίθεται σε συνεργασία και με άλλες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, να κινηθεί με κάθε νόμιμο τρόπο, περιλαμβανόμενης και της υποβολής έκθεσης/καταγγελίας σε Ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς και φορείς κατά των νέων αυτών μέτρων.
Διοικητικό Συμβούλιο
