Με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας για την Εξάλειψη Όλων των Μορφών Φυλετικών Διακρίσεων, αλλά και της συμφωνίας μεταξύ ΕΕ – Τoυρκίας, η ΚΙΣΑ επισημαίνει την έξαρση των διακρίσεων, του ρατσισμού, του σοβινισμού και της μισαλλοδοξίας κατά τους τελευταίους μήνες σε ολόκληρη την Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης και της Κύπρου. Ένδειξη της επιρροής που ασκούν οι νεοναζιστικοί, εθνικιστικοί και λαϊκίστικοι κύκλοι, αποτελεί το πρόσφατο κλείσιμο των συνόρων από πολλά Ευρωπαϊκά κράτη ώστε να αποτραπεί η είσοδος προσφύγων σε αυτά.
Παράλληλα, κρούουμε τον κώδωνα του κινδύνου και προειδοποιούμε ότι οι όποιες πολιτικές υποχωρήσεις της ΕΕ σε ζητήματα διαφύλαξης και προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προκειμένου να ικανοποιηθεί το ακροδεξιό και συντηρητικό ακροατήριο, μετά βεβαιότητας θα οδηγήσουν σε νέο, πιο έντονο κύμα ρατσισμού και ρατσιστικής βίας ενάντια σε πρόσφυγες και μετανάστες αλλά και σε πολιτική στοχοποίηση όλων όσων εμμένουν στη διαφύλαξη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του Ευρωπαϊκού κράτους δικαίου.
Η ΚΙΣΑ τάσσεται ανεπιφύλακτα κατά της συμφωνίας μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας, αφού αποτελεί το επιστέγασμα μιας μεθοδευμένης προσπάθειας από ακροδεξιά και μισαλλόδοξα κινήματα για τον καθορισμό της πολιτικής ατζέντας στο προσφυγικό σε επίπεδο κρατών αλλά και της ΕΕ. Εκ των πραγμάτων, η ακροδεξιά έχει επιτύχει σε μεγάλο βαθμό τη μεταστροφή του κλίματος αλληλεγγύης με τους πρόσφυγες που παρατηρείτο τα τελευταία χρόνια στις Ευρωπαϊκές κοινωνίες, μέσω της διασποράς ψευδών ειδήσεων και της δημιουργίας ενός έντονου κλίματος καχυποψίας ενάντια σε πρόσφυγες και μετανάστες.
Η συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας δεν αποτελεί τίποτα λιγότερο από τη μετουσίωση της επιρροής που ασκούν πλέον ακροδεξιοί και νεοφασιστικοί κύκλοι σε ολόκληρη την Ευρώπη, σε επίσημες πολιτικές της ΕΕ. Πολιτικές που εναντιώνονται στις θεμελιώδης αρχές και αξίες της ΕΕ, παραβιάζουν το κράτος δικαίου, τροφοδοτούν τα επιχειρήματα της ακροδεξιάς, και που εν τέλει θα αποδειχθούν βόμβα στα θεμέλια του Ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Παράλληλα, όπως ο Εκτελεστικός Διευθυντής της ΚΙΣΑ δήλωσε σε προχθεσινή συνεδρία της βουλής για την αντιμετώπιση του ρατσισμού και των διακρίσεων, η σημερινή στάση της ΕΕ στην ουσία αποτελεί άρνηση αποδοχής των ευθυνών και συνεπειών της άμεσης και έμμεσης εμπλοκής της στις χώρες καταγωγής των προσφύγων που συνέβαλαν σε μεγάλο βαθμό στη δημιουργία και συντήρηση των συνθηκών που οδήγησαν στο βίαιο ξεριζωμό εκατομμυρίων ανθρώπων.
Όσον αφορά την Κύπρο, το υπόβαθρο των θεσμικών διακρίσεων και του ρατσισμού προκύπτει κυρίως από το μεταναστευτικό μοντέλο που ακολουθείται και που θεωρεί τις/τους μετανάστριες/τες στη χώρα ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Παράλληλα, πολιτικοί και άλλα δημόσια πρόσωπα και φορείς, με εξίσου καταστροφικές, λαϊκίστικες, ξενοφοβικές και ρατσιστικές ρητορικές και θέσεις, επιχειρούν εδώ και χρόνια να δημιουργήσουν την εικόνα ότι οι μετανάστες και πρόσφυγες που ζουν και εργάζονται στη χώρα, αποτελούν κίνδυνο για τη συνοχή της κοινωνίας και είναι η αιτία των οικονομικών και όλων των άλλων προβλημάτων των τελευταίων ετών. Όπως και στην Ευρώπη, αυτές οι πολιτικές και ρητορικές ενισχύουν και ωθούν στην ανάδειξη και αύξηση των ποσοστών τωνακροδεξιών, φασιστικών και νέο-ναζιστικών κομμάτων και δυνάμεων τύπου ΕΛΑΜ, που ανοικτά και απροκάλυπτα καταφέρονται ενάντια στους μετανάστες και πρόσφυγες.
Ανάλογη ευθύνη για την ανοχή του ρατσισμού και των διακρίσεων φέρει επίσης μεγάλη μερίδα των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, τα οποία με ευκολία και εντελώς άκριτα μεταδίδουν ειδήσεις και θέσεις που μολύνουν την κοινωνία. Πιο πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί η μετάδοση από το ΡΙΚ της εκπομπής «Τετ-α-τετ», στην οποία ο τραγουδιστής Ν. Σφακιανάκης, ανάμεσα σε άλλα ρατσιστικά και μισαλλόδοξα σχόλια, χαρακτήρισε τους πρόσφυγες ως «λαθρομετανάστες και ριψάσπιδες που βιάζουν την Ελλάδα».
Υπό το φως των πιο πάνω, η ΚΙΣΑ καλεί την Κυπριακή κυβέρνηση και πολιτεία γενικότερα να:
- Προβεί στην αντικατάσταση του υφιστάμενου μοντέλου μετανάστευσης και την έναρξη διαβούλευσης για υιοθέτηση ενός μεταναστευτικού μοντέλου που θα διασφαλίζει την ισότιμη πρόσβαση των μεταναστριών/τών στην κοινωνία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, ανεξάρτητα από την καταγωγή ή οποιαδήποτε άλλη διαφορετικότητα.
- Προχωρήσει στο σχεδιασμό και υλοποίηση ενός αποτελεσματικού πλάνου για την ένταξη των μεταναστριών/των και ισότιμης συμμετοχής τους στην κοινωνία.
- Αναθεωρήσει τις νομοθεσίες που εμπεριέχουν διακρίσεις και διαχωρίζουν την πρόσβαση των ανθρώπων στα δικαιώματα τους στη βάση της εθνικής τους καταγωγής και των τραπεζικών τους καταθέσεων.
- Προχωρήσει στο σχεδιασμό και υλοποίηση ενός μακροπρόθεσμου πλάνου καταπολέμησης του ρατσισμού και των διακρίσεων σε όλα τα επίπεδα, από την κοινωνία, την οικονομία και την εκπαίδευση μέχρι τη νομοθεσία, τους θεσμούς και την πολιτική. Το εν λόγω πλάνο θα πρέπει να συνδιαμορφωθεί με τη συμμετοχή όλων των σχετικών φορέων, περιλαμβανομένης της κοινωνίας των πολιτών.