Στο κενό εξακολουθούν να βρίσκονται οι 114 διασωθέντες πρόσφυγες που βρίσκονται στο έδαφος των Βρετανικών Βάσεων τις τελευταίες έξι μέρες. Οι πρόσφυγες μεταφέρθηκαν στο έδαφος των Βάσεων του Ακρωτηρίου την Τετάρτη, 21 Οκτωβρίου 2015, μετά από ειδοποίηση ψαράδων σχετικά με την παρουσία των δυο βαρκών που τους μετέφεραν στα ανοικτά του Ακρωτηρίου.
Σύμφωνα με τα όσα έχουν δει το φώς της δημοσιότητας και στη βάση δηλώσεων κάποιων από τους πρόσφυγες σε βρετανικά μέσα μαζικής ενημέρωσης, ο αρχικός προορισμός τους ήταν η Ρόδος. Το ενδεχόμενο οι πρόσφυγες να είχαν τελικό προορισμό τις Βρετανικές Βάσεις, προκειμένου μέσω αυτών να μεταφερθούν στη Βρετανία, που δυστυχώς επαναλαμβάνεται από ακροδεξιά και ξενοφοβικά Βρετανικά ΜΜΕ, μοιάζει εξαιρετικά απομακρυσμένο.
Στην περίπτωση της συγκεκριμένης ομάδας προσφύγων αλλά και άλλων ναυαγών προσφύγων που έφτασαν στο πρόσφατο παρελθόν στην Κύπρο, παρουσιάζεται απροθυμία των συγκεκριμένων ατόμων να αιτηθούν διεθνή προστασία γνωρίζοντας ότι οι αιτήσεις τους θα εξετασθούν από την Κυπριακή Δημοκρατία για λογαριασμών του ΗΒ. Η απροθυμία των προσφύγων για αναζήτηση διεθνής προστασίας στην Κύπρο, απορρέει από την πολιτική που ακολουθείται από την Κυπριακή Δημοκρατία για παραχώρηση συμπληρωματικής προστασίας αντί του το καθεστώτος του αναγνωρισμένου πρόσφυγα. Το καθεστώς της συμπληρωματικής προστασίας υστερεί σημαντικά από αυτό του αναγνωρισμένου πρόσφυγα αφού οι κάτοχοι του δεν έχουν το δικαίωμα σε οικογενειακή επανένωση, δεν τους εκδίδονται ταξιδιωτικά έγγραφα ενώ μπορεί να ανακληθεί ανά πάσα στιγμή. Επιπρόσθετος παράγοντας είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες στη χώρα λόγω κυρίως της ανυπαρξίας πολιτικών ένταξης και ισότιμης συμμετοχής τους στην κοινωνία.
Σχετικά με το χειρισμό των προαναφερθέντων προσφύγων από τις Βρετανικές Βάσεις, το Μνημόνιο Συναντίληψης (MoU) που υπογράφτηκε μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Ηνωμένου Βασιλείου (Η.Β) το 2003, καταδεικνύει τα βήματα που θα έπρεπε να ακολουθηθούν από την πρώτη στιγμή από πλευράς των Κυρίαρχων Βρετανικών Βάσεων (ΚΒΒ). Το μνημόνιο προνοεί ότι Η.Β έχει την νομική ευθύνη των προσφύγων που καταφτάνουν στο έδαφος των ΚΒΒ αλλά λόγω του ότι οι ΚΒΒ δεν διαθέτουν την απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή για χειρισμό τέτοιων περιπτώσεων, η Κυπριακή Δημοκρατία αναλαμβάνει τη διαχείριση των υποθέσεων αυτών όπως την εξέταση των αιτήσεων για άσυλο, καθώς και παροχής των συνθηκών υποδοχής όπως ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, κοινωνικές παροχές κ.λ.π. ) έναντι σχετικών αποζημιώσεων που καταβάλλονται από το Η.Β. Το εν λόγω Μνημόνιο αναφέρει επίσης με σαφήνεια ότι η τελική ευθύνη για όσους αναγνωρίζονται ως δικαιούχοι διεθνούς προστασίας παραμένει σε κάθε περίπτωση στο ΗΒ το οποίο έχει και την ευθύνη μετεγκατάστασής τους.
Παρά τις ξεκάθαρες πρόνοιες του Μνημονίου Συναντίληψης 2003, η Μεγάλη Βρετανία δεν έχει σεβαστεί τις πρόνοιες του ούτε στο παρελθόν. Πιο συγκεκριμένα, όταν το 2006 ], ομάδα προσφύγων έφτασε στην επικράτεια των των ΚΒΒ στη Δεκέλεια, η ΚΔ ανέλαβε τις υποχρεώσεις του Η.Β έναντι των προσφύγων αλλά από τότε, καμιά αποζημίωση δεν έχει καταβληθεί προς την ΚΔ για τις υπηρεσίες που παρέχει. Επιπρόσθετα, το Η.Β, δεν έχει προχωρήσει στην υλοποίηση της υποχρέωσης που απορρέει από το Μνημόνιο Συναντίληψης σχετικά με την μετεγκατάσταση των προσφύγων, είτε στην επικράτεια της Μεγάλης Βρετανίας είτε σε άλλη χώρα που είναι πρόθυμη να τους δεχθεί.
Στη βάση όλων των πιο πάνω, η ΚΙΣΑ – Κίνηση για Ισότητα, Στήριξη, Αντιρατσισμό καλεί το Η.Β, να σεβαστεί τόσο το Μνημόνιο Συναντίληψης του 2003, όσο και τις διεθνείς υποχρεώσεις του, διασφαλίζοντας τα δικαιώματα των προσφύγων που έχουν φτάσει την περασμένη βδομάδα στο έδαφος των ΚΒΒ αλλά και όλων των προσφύγων που ακολούθησαν παρόμοια πορεία κατά το παρελθόν. Περαιτέρω, εάν οι πρόσφυγες επιθυμούν να αιτηθούν άσυλο τότε οι αρχές της ΚΔ θα πρέπει να διασφαλίσουν την απρόσκοπτη πρόσβαση των προσφύγων στα δικαιώματα τους και συνάμα, η Μεγάλη Βρετανία να καταβάλει τις σχετικές αποζημιώσεις προς την ΚΔ, αναλαμβάνοντας ταυτόχρονα την ευθύνη για μετεγκατάσταση τους.
Η ΚΙΣΑ καταδικάζει επίσης το γεγονός ότι ακόμη δεν έχει επιτραπεί από τις ΚΒΒ, πρόσβαση των ανθρωπιστικών και άλλων μη κυβερνητικών οργανώσεων στο χώρο όπου βρίσκονται οι πρόσφυγες. Εκτός της ανθρωπιστικής διάστασης του ζητήματος, η πολιτική των ΚΒΒ, συγκρούεται συνάμα με το το δικαίωμα των προσφύγων στην παροχή νομικών και άλλων συμβουλών.
(photo: CNA)
