Αντιπροσωπεία της ΚΙΣΑ -Κίνηση για Ισότητα, Στήριξη, Αντιρατσισμό- πραγματοποίησε την Τρίτη, 24 Μαρτίου 2015, επίσκεψη στο Κέντρο Κράτησης Άτυπων Μεταναστών στη Μεννόγεια και συνομίλησε με 20 κρατούμενους από τους οποίους η μεγάλη πλειονότητα ήταν σε απεργία πείνας.
Με βάση τα όσα αναφέρθηκαν από τους κρατούμενους διαπιστώνεται μεν σχετική βελτίωση στις συνθήκες κράτησής τους, και ιδιαίτερα στη διοίκηση του κέντρου Μεννόγειας, υπήρξαν όμως παράπονα για άσχημη συμπεριφορά από μεμονωμένα μέλη του προσωπικού των κρατητηρίων. Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η καταγγελία από κρατούμενο για κακοποίησή του από μέλη της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης και όχι από το προσωπικό των κρατητηρίων, καθώς και για εγκλεισμό του σε Κέντρο Ψυχικής Υγείας ως μέτρο καταστολής της διαμαρτυρίας του για τη μακρόχρονη κράτησή του, κάτι που σύμφωνα με τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων συνιστά απάνθρωπη και ταπεινωτική μεταχείριση.
Η βασική διαπίστωση της αντιπροσωπείας ήταν ότι παρά τις κάποιες βελτιώσεις, συνεχίζουν να υπάρχουν ουσιαστικές παραβιάσεις των δικαιωμάτων των κρατουμένων από πλευράς του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης σε σχέση με παράνομες συλλήψεις και κρατήσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα στα εν λόγω κρατητήρια χωρίς να υπάρχει προοπτική απέλασης των κρατουμένων για διάφορους λόγους.
Πιο συγκεκριμένα, ένας από τους κρατούμενους, ο οποίος διαμένει στην Κύπρο για περισσότερο από 10 χρόνια και έχει ανήλικο παιδί, το οποίο είναι Κύπριος πολίτης, συνελήφθη εντελώς αυθαίρετα από την Αστυνομία και τέθηκε υπό κράτηση για να απελαθεί μετά από ενέργειες της Κύπριας μητέρας, η οποία φαίνεται να έχει πρόσβαση σε κέντρα εξουσίας. Όπως η ίδια η μητέρα μάς ανέφερε, «δεν μπορούμε να τον προστατεύσουμε γιατί αποφάσισαν οι υπουργοί Εσωτερικών και Δικαιοσύνης να τον απελάσουν» μετά από δικές της ενέργειες και κατά παράβαση όλων των νομοθεσιών και διεθνών συμβάσεων που κατοχυρώνουν, μεταξύ άλλων, και τα δικαιώματα του ίδιου του παιδιού.
Η ΚΙΣΑ θεωρεί επίσης απαράδεκτη την κράτηση με σκοπό την απέλαση απάτριδα Ρώσου επιχειρηματία, για πολιτικές σκοπιμότητες, όπως ο ίδιος αναφέρει, τη στιγμή που δεν υφίσταται καμία προοπτική απέλασής του λόγω του ότι η ρωσική Κυβέρνηση του αφαίρεσε την υπηκοότητα για εκδικητικούς, όπως ο ίδιος ισχυρίζεται, λόγους, με αποτέλεσμα να αναγκάζεται να διευθύνει τις επιχειρήσεις του στην Κύπρο και στο εξωτερικό από τα κρατητήρια.
Απαράδεκτη και παράνομη θεωρείται επίσης η κράτηση αρκετών αιτητών ασύλου των οποίων η αίτηση εκκρεμεί προς εξέταση και ως εκ τούτου διά νόμου δεν μπορούν να απελαθούν πριν από την ολοκλήρωση των διαδικασιών διερεύνησης των αιτήσεων ασύλου τους. Περαιτέρω, παράνομη θεωρείται και η συνέχιση της κράτησης ατόμου το οποίο υπήρξε θύμα εμπορίας και εργασιακής εκμετάλλευσης και για το οποίο υπάρχει αίτημα προς το αρμόδιο τμήμα από το Γραφείο της επίτροπου Διοικήσεως να αφεθεί ελεύθερος και να του δοθεί άδεια να βρει άλλο εργοδότη.
Επί πλέον, ένας κρατούμενος-απεργός πείνας με τον οποίο συναντήθηκε η ΚΙΣΑ, διαμένει στην Κύπρο για μεγάλο χρονικό διάστημα με όλη του την οικογένεια, έχοντας μάλιστα ανήλικο παιδί που γεννήθηκε στην Κύπρο και φοιτά σε δημόσιο σχολείο, ενώ μια από τις κόρες του είναι παντρεμένη με Κύπριο πολίτη με αποτέλεσμα να παραβιάζεται το δικαίωμά του στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή.
Η ΚΙΣΑ θεωρεί τέλος εντελώς απαράδεκτη την κράτηση εν δυνάμει θύματος εμπορίας και σεξουαλικής εκμετάλλευσης, η οποία καταχώρησε επίσης αίτηση ασύλου ενώ εκκρεμεί η αναγνώρισή της ως θύμα εμπορίας και η εξέταση της αίτησης ασύλου της, και ως εκ τούτου διά νόμου δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να απελαθεί. Αντί να της παραχωρηθεί ψυχολογική και άλλη στήριξη και προστασία, κρατείται τους τελευταίους τρεις περίπου μήνες για σκοπούς απέλασης.
Υπό το φως όλων των πιο πάνω, η ΚΙΣΑ
- Καταδικάζει τις πιο πάνω παράνομες κρατήσεις και θα προχωρήσει στα κατάλληλα διαβήματα για εξατομικευμένες καταγγελίες και παρεμβάσεις στην Κύπρο και σε διεθνείς οργανισμούς για να επιτευχθεί η άμεση απελευθέρωσή τους.
- Καταδικάζει και καταγγέλλει τη μη εφαρμογή των υποχρεώσεων της Κύπρου που απορρέουν από την Οδηγία 2008/115/ΕΚ αναφορικά με τις επιστροφές των μεταναστών χωρίς χαρτιά και την αυθαίρετη σύλληψη, κράτηση και απέλαση μεταναστών κατά παράβαση των αρχών που διέπουν την Οδηγία αλλά και του διεθνούς δικαίου.
- Καλεί το Υπουργείο Εσωτερικών να συγκαλέσει άμεσα συνάντηση για συζήτηση της σωστής εφαρμογής της Οδηγίας για τις επιστροφές, της τήρησης των νομικών διαδικασιών και πλαισίων για την αποτελεσματική εφαρμογή των αρχών της Οδηγίας 2008/115/ΕΚ, σύμφωνα με τις οποίες
-Οι επιστροφές πρέπει να γίνονται με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων των μεταναστών χωρίς χαρτιά και σύμφωνα με δίκαιες και διαφανείς διαδικασίες
-Η απέλαση αποτελεί το έσχατο μέτρο το οποίο λαμβάνεται αφού εξαντληθούν οι διαδικασίες οικειοθελούς αναχώρησης
-Η κράτηση αποτελεί το έσχατο μέτρο και είναι δυνατό να διαταχθεί μόνο εφόσον έχουν εξαντληθεί άλλα λιγότερο εξαναγκαστικά μέτρα
-Κανένα πρόσωπο δεν συλλαμβάνεται και κρατείται χωρίς να υπάρχει λογική προοπτική απομάκρυνσης.
Διοικητικό Συμβούλιο ΚΙΣΑ