Η Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων βρίσκει την ανθρωπότητα αντιμέτωπη με μια πρωτοφανή ανθρωπιστική κρίση, αφού ο αριθμός των ατόμων που βρίσκονται μακριά από τα σπίτια τους, έχει ξεπεράσει τα 60 εκατομμύρια όπως επισημαίνει η ετήσια (2014) έκθεση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR).
Η ανυπαρξία ουσιαστικών μέτρων αντιμετώπισης των αιτιών που οδηγούν στο βίαιο ξεριζωμό εκατομμυρίων ανθρώπων ανά το παγκόσμιο, οδηγεί σε αύξηση του αριθμού των εκτοπισμένων που αγωνιζόμενοι για να επιβιώσουν, εξαναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, προς αναζήτηση μιας νέας «πατρίδας» στην οποία αυτοί και τα παιδιά τους, θα μπορούν να επιβιώσουν, να ζήσουν, να ονειρευτούν. Πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι, όσο οι πολεμικές συγκρούσεις, ο φονταμενταλισμός, η έμφυλη βία, οι διώξεις αλλά και οι μεγάλες οικονομικές ανισότητες μεταξύ «των οικονομικά ισχυρών» και των «οικονομικά αδύναμων» χωρών συνεχίζονται και εντείνονται, τόσο θα αυξάνεται και ο αριθμός των προσφύγων.
Αυτοί όμως οι πρόσφυγες που κυνηγημένοι στρέφουν το βλέμμα προς την Ευρώπη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για να σωθούν, αντιμετωπίζονται περίπου ως εισβολής σε μια Ήπειρο όπου η αστυνόμευση των συνόρων, αποσκοπεί κυρίως στο να εμποδίσει τη διέλευση αυτών των επίδοξων διαβατών. Δυστυχώς, ούτε oι πρόσφατες τραγωδίες στη Μεσόγειο αποτέλεσαν την αφορμή για μια αλλαγή πολιτικής.
Θα ήταν καλό να αναλογιστούμε και την αντιμετώπιση που τυγχάνουν οι πρόσφυγες από το Κυπριακό κράτος. Οι πρόσφυγες δυστυχώς στην Κύπρο, βιώνουν την άρνηση της πολιτείας να τους αποδεχτεί και κατ’ επέκταση να συνδράμει στην προσπάθεια τους για να ξεκινήσουν μια καινούργια ζωή. Η ανυπαρξία κατάλληλων πολιτικών ένταξης και ισότιμης συμμετοχής στη κοινωνία οδηγεί τους πλείστους από αυτούς τους ανθρώπους, στο να διαβιούν σε άθλιες συνθήκες, μη έχοντας πραγματικές πιθανότητες για μια καλύτερη ζωή.
Επομένως, όταν τα πολιτικά πρόσωπα και οι κρατικοί αξιωματούχοι θα γιορτάζουν την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων, καλό θα ήταν συνάμα, να στρέψουν το βλέμμα προς τους ίδιους τους πρόσφυγες που ζουν στην Κύπρο. Ας αναλογιστούν ότι οι απάτριδες Κούρδοι από τη Συρία βρίσκονται σε απεργία πείνας έξω από το Υπουργείο Εσωτερικών για 53 ημέρες, διεκδικώντας το αυτονόητο, να αναγνωριστούν από την πολιτεία ως πρόσφυγες.
Επ’ ευκαιρίας της παγκόσμιας ημέρας προσφύγων, καλούμε την ΕΕ να αναθεωρήσει πλήρως τις πολιτικές αστυνόμευσης των συνόρων αλλά και την πρόθεση για εξωτερίκευση των πολιτικών ασύλου προκειμένου οι πρόσφυγες να μην έχουν καμία πιθανότητα να περάσουν σε Ευρωπαϊκό έδαφος.
Αντ’ αυτού, η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο ζήτημα των προσφύγων θα πρέπει κυρίως να αποσκοπεί στην:
- ενίσχυση των επιχειρήσεων διάσωσης στη Μεσόγειο.
- υιοθέτηση πολιτικών που θα διασφαλίζουν ασφαλή και νόμιμη εισδοχή των προσφύγων στο έδαφος της.
- υιοθέτηση κεντρικής πολιτικής για ουσιαστική ένταξη και ισότιμων ευκαιριών των προσφύγων στη κοινωνία ανεξάρτητα από το κράτος μέλος στο οποίο θα καταλήξουν.
Όσο αφορά την αντιμετώπιση των αιτητών ασύλου στην Κύπρο, η ΚΙΣΑ καλεί το Κυπριακό κράτος να υιοθετήσει διαδικασίες οι οποίες θα διασφαλίζουν τη δίκαιη εξέταση των αιτήσεων για άσυλο και παραχώρησης του καθεστώς του αναγνωρισμένου πρόσφυγα, εγκαταλείποντας τη σημερινή πρακτική παραχώρησης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας σε πρόσφυγες.
Ταυτόχρονα, καλούμε την πολιτεία στη χάραξη μιας συνολικής πολιτικής ένταξης και ισότιμης συμμετοχής τους στη κοινωνία, η οποία να περιλαμβάνει τη διασφάλιση στέγης και την ικανοποιητική εκμάθηση της Ελληνικής γλώσσας προκειμένου να είναι σε θέση να λειτουργήσουν αυτόνομα στην κοινωνία. Επίσης, τη λειτουργία ενός αποτελεσματικού προγράμματος ένταξη τους στην αγορά εργασίας συμπεριλαμβανομένης της αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων των προσφύγων.
Αυτή η 20ή Ιουνίου ας αποτελέσει την απαρχή μιας καινούργια πολιτικής η οποία θα αντιμετωπίζει τους πρόσφυγες ως ανθρώπους, στη βάση των αρχών των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των διεθνών και ευρωπαϊκών συμβάσεων για τους πρόσφυγες.