Προχθές Τρίτη, 13 Μαΐου 2014, ο Εκτελεστικός Διευθυντής της ΚΙΣΑ – Κίνηση για Ισότητα, Στήριξη, Αντιρατσισμό επισκέφθηκε το Χώρο Κράτησης Άτυπων Μεταναστών (ΧΩΚΑΜ) Μεννόγειας και συναντήθηκε με κρατούμενους που ζήτησαν να τον δουν και να συνομιλήσουν μαζί του. Μεταξύ αυτών, ήταν ο κ. L.M.N.M., ο οποίος εδώ και 15 μήνες κρατείται και παρά τα προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζει μεταφέρεται από το ένα κρατητήριο στο άλλο (ΧΩΚΑΜ Μεννόγειας, Πτέρυγα 10 στις Κεντρικές Φυλακές και Αστυνομικά Κρατητήρια Αραδίππου, Πόλις Χρυσοχούς και Αγίας Νάπας). Από τον Σεπτέμβριο του 2013 κρατείται στο ΧΩΚΑΜ Μεννόγειας, όπου υπέβαλε σωρεία παραπόνων για παρεμπόδιση πρόσβασης σε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και επικοινωνία με Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ) ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς επίσης και για άσκηση βίας και εξευτελιστική μεταχείριση του από δεσμοφύλακες.
Ο κ. L.M.N.M. κατάγεται από την Αίγυπτο και το 2002 απέκτησε την Κυπριακή υπηκοότητα, λόγω γάμου με Κύπρια υπήκοο. Το 2007, μετά από 16 χρόνια παραμονής στην Κύπρο, το Υπουργείο Εσωτερικών του αφαίρεσε την υπηκοότητα γιατί έκρινε ότι «δεν ζούσε αρμονικά με τη σύζυγο του», όπως δήλωσε στην αίτηση του για απόκτηση της Κυπριακής υπηκοότητας. Από τότε μέχρι σήμερα, ο κ. L.M.N.M. ξεκίνησε διάφορες δικαστικές διαδικασίες για διεκδίκηση των δικαιωμάτων του, εκ των οποίων εκκρεμούν μία αναθεωρητική έφεση στο Ανώτατο Δικαστήριο και μία αίτηση στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Παρά τα πιο πάνω, η Κυπριακή Δημοκρατία αρνήθηκε να του δώσει ακόμη και άδεια παραμονής ως υπηκόου τρίτης χώρας και τον μετέτρεψε σε άτυπο μετανάστη, μετά από 22 ολόκληρα χρόνια που ζούσε στην Κύπρο.
Συγκεκριμένα, στις 10 Φεβρουαρίου 2013, ο κ. L.M.N.M. συνελήφθη και τέθηκε υπό κράτηση στη βάση διαταγμάτων κράτησης και απέλασης της Διευθύντριας του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης. Στις 17 Ιουλίου 2013 προσέφυγε στο Ανώτατο Δικαστήριο κατά της κράτησης του και στις 30 Ιουλίου 2013 εκδόθηκε ένταλμα Habeas Corpus για την άμεση απελευθέρωση του, αλλά κατά την έξοδο του από το δικαστήριο του επιδόθηκαν νέα διατάγματα κράτησης και απέλασης, με ημερομηνία 30 Ιουλίου 2013. Στις 14 Αυγούστου 2013 το δικαστήριο διέταξε εκ νέου την αναστολή του διατάγματος κράτησης υπό όρους, αλλά λόγω του ότι δεν ήταν σε θέση να καταβάλει την απαιτούμενη εγγύηση ύψους €10,000, δεν εκδόθηκε το διάταγμα απελευθέρωσης του.
Μεταξύ άλλων, κατά τη διάρκεια της συνάντησης του με τον Εκτελεστικό Διευθυντή της ΚΙΣΑ, ο κ. L.M.N.M. ήθελε να υποβάλει παράπονο για το γεγονός ότι στις 9 Οκτωβρίου 2013 κακοποιήθηκε από δύο δεσμοφύλακες, αλλά τελικά κατηγορήθηκε ο ίδιος για επίθεση εναντίον τους. Για την ακρίβεια, εναντίον του κ. L.M.N.M. καταχωρήθηκε ποινική υπόθεση στη βάση της μαρτυρίας των αστυνομικών που τον κακοποίησαν, χωρίς να γίνει το αντίστοιχο για τη δική του καταγγελία. Επίσης, κάποια στιγμή ο κ. L.M.N.M. παραπονέθηκε ότι ο ένας από τους δύο αστυνομικούς που βρίσκονταν καθ’ όλη τη διάρκεια της συνάντησης του με τον Εκτελεστικό Διευθυντή της ΚΙΣΑ σε απόσταση επαφής και ήταν σε θέση να ακούνε όλη τη συνομιλία τους, είναι ο ένας από τους δύο μάρτυρες κατηγορίας στην ποινική υπόθεση εναντίον του.
Ο εν λόγω αστυνομικός όταν ρωτήθηκε σχετικά αρνήθηκε οποιαδήποτε εμπλοκή ή / και συμμετοχή του στο περιστατικό, αρνήθηκε ότι είναι το άτομο που κατονομάζεται στο κατηγορητήριο και αντέδρασε απειλητικά όταν του ζητήθηκε να αναφέρει τα στοιχεία του (ονοματεπώνυμο και αριθμό αστυνομικού). Σημειώνεται ότι οι δεσμοφύλακες στο ΧΩΚΑΜ Μεννόγειας, κατά παράβαση της νομοθεσίας και παρά τις επανειλημμένες συστάσεις που έχουν υποβληθεί προς τη διοίκηση του κέντρου κράτησης, συνεχίζουν να μην φέρουν τα διακριτικά τους και ως αποτέλεσμα δεν μπορούν να αναγνωριστούν ούτε από τους επισκέπτες, αλλά ούτε και από τους κρατούμενους. Μετά από διαμαρτυρία της ΚΙΣΑ προς τη διοίκηση της ΥΑΜ, ο Διευθυντής του ΧΩΚΑΜ Μεννόγειας ενημέρωσε τον Εκτελεστικό Διευθυντή της ΚΙΣΑ ότι ο εν λόγω δεσμοφύλακας ήταν πράγματι ο ένας εκ των δύο μαρτύρων κατηγορίας στην ποινική υπόθεση εναντίον του κ. L.M.N.M., κάτι το οποίο ο ίδιος είχε προηγουμένως αρνηθεί. Σημειώνεται επίσης το γεγονός ότι το επισκεπτήριο διακόπηκε μετά από απόφαση της διοίκησης του ΧΩΚΑΜ Μεννόγειας για πραγματοποίηση «άσκησης εκτάκτου ανάγκης».
Το ίδιο βράδυ, η ΚΙΣΑ ενημερώθηκε από συγκρατούμενους του κ. L.M.N.M. ότι δεσμοφύλακες τον μετέφεραν στον Αστυνομικό Σταθμό Κοφίνου με υπηρεσιακό αυτοκίνητο και στη συνέχεια τον οδήγησαν πίσω στο ΧΩΚΑΜ Μεννόγειας, χωρίς να συντρέχει οποιοσδήποτε λόγος και χωρίς να τον ενημερώσουν για τους λόγους που τον μετέφεραν. Επιπλέον, οι συγκρατούμενοι του την επόμενη μέρα το πρωί ενημέρωσαν την ΚΙΣΑ ότι ο κ. L.M.N.M. τέθηκε εκ νέου στην απομόνωση για 10 ημέρες, επειδή παραπονέθηκε στην ΚΙΣΑ για τους όρους λειτουργίας του ΧΩΚΑΜ Μεννόγειας και γιατί βρήκαν μία σοκολάτα και ένα κουτί μπισκότα στο δωμάτιο του, ενώ απαγορεύεται η μεταφορά τροφίμων στα κελιά. Αξίζει να σημειωθεί ότι πολύ πρόσφατα ο κ. L.M.N.M. βρισκόταν σε 8ήμερη απομόνωση από τις 24 Απριλίου μέχρι την 1η Μαΐου 2014, χωρίς ουσιαστικούς λόγους και αποδείξεις.
Η ΚΙΣΑ έχει ήδη υποβάλει σχετική καταγγελία προς την Επίτροπο Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η οποία έχει κοινοποιηθεί στον Υπουργό Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης. Με την ευκαιρία του σοβαρού αυτού περιστατικού, η ΚΙΣΑ θεωρεί ότι:
- Θα πρέπει να διεξαχθεί ανεξάρτητη και εις βάθος διερεύνηση των πιο πάνω καταγγελιών.
- Η στάση της διοίκησης και του προσωπικού του ΧΩΚΑΜ Μεννόγειας είναι εκδικητική, σε βαθμό που συνιστά απάνθρωπη και ταπεινωτική μεταχείριση και τιμωρία. Συνήθως, οι κρατούμενοι μεταφέρονται από το ΧΩΚΑΜ Μεννόγειας είτε στο αεροδρόμιο για σκοπούς απέλασης είτε σε άλλα αστυνομικά κρατητήρια. Συνεπώς, η αδικαιολόγητη μεταφορά του κ. L.M.N.M. στον Αστυνομικό Σταθμό Κοφίνου πιθανότατα να έγινε για να τον ωθήσουν σε αψυχολόγητη αντίδραση, την οποία θα μπορούσαν να εκμεταλλευθούν στη συνέχεια εναντίον του και να δικαιολογήσουν τυχόν εκδικητικά μέτρα εναντίον του ή για να του ασκήσουν ψυχολογική βία.
- Τίθεται θέμα άμεσης και ριζικής αναθεώρησης της φιλοσοφίας και της προσέγγισης που ακολουθείται στο ΧΩΚΑΜ Μεννόγειας, η οποία διέπεται από παρωχημένες αντιλήψεις στρατιωτικής πειθαρχίας και τιμωρίας εναντίον ατόμων που δεν διέπραξαν οποιοδήποτε ποινικό αδίκημα, αλλά απεναντίας κρατούνται για το διοικητικό αδίκημα της άτυπης παραμονής τους στην Κυπριακή Δημοκρατία.
- Με βάση τα σημερινά δεδομένα, δεν προστατεύονται οι κρατούμενοι από τις εκδικητικές πράξεις της διοίκησης και του προσωπικού του ΧΩΚΑΜ Μεννόγειας.
- Θα πρέπει να διασφαλιστεί η ελεύθερη πρόσβαση στο ΧΩΚΑΜ Μεννόγειας για τις ΜΚΟ ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τq μέσq μαζικής ενημέρωσης, έτσι ώστε η διαφάνεια της λειτουργίας του ΧΩΚΑΜ μεταξύ άλλων να αποκτήσει προληπτικό και αποτρεπτικό χαρακτήρα.
